deventer Archieven · natuurlijk vega

Koken zonder vlees(vervanger)

Wil je ook vaker ‘koken zonder vlees’? Dan kan het leuk zijn om mee te doen met een initiatief als ‘de Nationale week zonder vlees (en zuivel)’. Je laat een week lang het vlees staan, om te kijken hoe dat bevalt en waar je tegenaan loopt. Ondertussen krijg je allerlei tips, recepten en inspiratie. Ook voor mensen die al (regelmatig) vegetarisch eten een leuke manier om nieuwe inspiratie op te doen. Wat ik wel jammer vind, is dat er vaak vleesvervangers gepromoot worden. En dat is helemaal niet nodig. Je kunt prima koken zonder vleesvervanger!

Nationale week zonder vlees

De ‘Nationale week zonder vlees‘ is geïnitieerd door Hippe Vegetarier Isabel Boerdam. Geen vlees consumeren, als is het maar een week, verlaagt de milieudruk van je voeding aanzienlijk. Je bespaart bijvoorbeeld op de uitstoot van broeikasgassen die bijdragen aan klimaatverandering en watergebruik en uiteraard op dierenleed.

Wanneer je als volwassene deze week geen vlees en zuivel eet bespaar je wel 193 liter water en 80 kilometer autorijden.
Dat is 18% minder water en 41% minder kilometer autorijden aan CO2 uitstoot dan iemand die wél vlees en zuivel eet!
bron: week zonder vlees website

Carne vale

De week zonder vlees is niet voor niks begin maart georganiseerd. We zitten namelijk midden in de vastentijd: deze is van Aswoensdag (na carnaval) tot aan de Pasen en duurt in totaal 40 dagen. In de Katholieke kerk betekende dat in de vastentijd afgezien werd van vlees en soms ook zuivel. Carnaval zou afkomstig zijn van carne vale – ofwel ‘vaarwel aan het vlees’). Tegenwoordig wordt dat meer meer zo strikt gehanteerd, maar het kan geen kwaad om je eetgewoonten af en toe eens onder de loep te nemen. En dergelijke initiatieven (evenals de vele aanbiedingen voor vleesvervangers in de winkels!) kunnen je net dat zetje geven om weer eens wat anders te proberen.

Zelf heb ik altijd een beetje moeite met de term ‘vleesvervanger’ (vleesopvolger las ik laatst), want wat bedoelen we daar nu eigenlijk precies mee? En moet vlees wel vervangen worden? En zijn vleesvervangers ‘gezonder’ dan vlees, zoals veel mensen denken.

Vleesvervanger

Een vleesvervanger kan de smaak, textuur en vorm benaderen van vlees. Het lijkt op iets wat je al kent (burger, worstje, gehakt) en is daarom makkelijk in te passen in je maaltijd. Daarmee is het niet perse gezond of qua voedingswaarde hetzelfde als vlees. Veel vleesvervangers die je in de supermarkt aantreft zijn zwaar bewerkt en bevatten ook veel zout en andere toevoegingen. De meer traditionele ‘vleesvervangers’ (zoals tofu, tempeh en seitan) zijn weinig bewerkt en volwaardige eiwitbronnen die al eeuwen in bijvoorbeeld Aziatische landen tot het standaard menu behoren. Je moet ze wel weten klaar te maken want deze pure eiwitten smaken van zichzelf naar niks.

–Eiwitten smaken naar niks – je moet ze lekker maken–

Niet nodig

Heb je een menu rijk aan peulvruchten en/of noten, dan is een vleesvervanger niet nodig. Om de smaak, textuur en vorm van vlees te benaderen, kun je gebruik maken van de volgende technieken die ook bij het bereiden van vlees worden toegepast:

goed kruiden, gebruik bv ‘vleeskruiden’ of rooksmaak (gerookte paprikapoeder)
grillen of bakken
let op de ‘bite’, gebruik bv paddenstoelen voor een vleesachtige structuur en umami (hartige) smaak (niet zozeer voor de voedingswaarde)
wees niet te bang voor tekorten. De hoeveelheid dierlijke eiwit die we met z’n alle consumeren is veel meer dan nodig of wenselijk. Dus een beetje minder kan echt geen kwaad.
varieer en combineer en laat je inspireren door de vele (nieuwe) producten op de markt en ga vooral op avontuur

Verruiming kookrepertoire

Het allergrootste voordeel van een dag, een week of langer zonder vlees is natuurlijk de milieu impact en het verminderen van dierenleed. Let je daarbij ook nog een beetje op de samenstelling en herkomst dan heb je een voedingspatroon die op vele fronten superieur is. Bovendien verruim je je kookrepertoire aanzienlijk. win-win-win!

workshop: Eten uit de tuin

Haal jij ook liefst je groenten bij de (bio)boer? Of heb je een (partner met) eigen moestuin? Dan vraag je je misschien weleens af wat je aan moet met al die groenten. Heerlijk hoor die knisperverse producten, zo uit de tuin en nog onbespoten ook. Verse sperciebonen, wortels en bietjes, daar weet je wel raad mee. Maar wat doe je met al die zomerkolen en ontplofte courgettes. En wat zijn in vredesnaam veld komkommers?

oogsten, koken en genieten

Dat is mogelijk als je woensdag 4 augustus meedoet met de workshop: ‘Eten uit de (moes)tuin’. Deze wordt gegeven op zelfoogsttuin De Overkant in Twello, letterlijk aan de overkant van het mooie Deventer (vlakbij de Worp). We gaan oogsten op de tuin, leren de groenten kennen en gaan ermee koken. Uiteraard genieten we daarna van een heerlijke maaltijd met elkaar! Ik bepaal het menu aan de hand van de groenten die op dat moment beschikbaar zijn. Je hoeft dus niet zelf je gerechten te bedenken. Ik laat wel zien hoe je makkelijk kunt varieren zodat je er thuis ook mee aan de slag kunt.

We koken letterlijk op de tuin in de, provisorische, buitenkeuken -dus enige flexibiliteit is vereist. Er zijn dan ook een beperkt aantal plaatsen beschikbaar.

Kosten voor deze workshop zijn €35,- p.p. Dat is inclusief:
– alle ingrediënten
– maaltijd, die we zelf bereiden
– begeleiding door ervaren natuurkok, lesgever en zelfoogster op Tuinderij De Overkant, Cathy Verschoor

“kundig en met humor”
“altijd creatieve, verrassende maaltijden met relatief eenvoudige ingredienten”
“relaxed, enthousiast en ongedwongen als in: niet tot op de minuut strak gepland”

Na afloop van deze workshop ga je naar huis met:
– een goed gevulde buik
– een hoofd vol inspiratie
– bloemen en kruiden uit de tuin voor thuis
– Let op: de eerste 4 aanmelders ontvangen ook nog gratis het boekje ‘Improvisatiekoken van Velt.

Ideaal voor mensen met een abonnement bij de bioboer, een moestuin of iedereen die op zoek is naar inspiratie om te koken met seizoensgroenten en graag wat variatie op zijn bord heeft. Ook leuk als uitje in de zomermaanden. Kinderen vanaf 12 jaar zijn welkom (mits onder begeleiding). Let op: bij slecht weer wordt de workshop verplaatst.

Wanneer: woensdag 4 augustus van 16:00 – 19:00 uur (inclusief maaltijd)
Waar: Zelfoogsttuin De Overkant, Meermuidenseweg, 7391 TE Twello

Over de locatie: Zelfoogsttuin ‘De Overkant’ is gevestigd op het land van zorgboerderij Sterrenland langs de Meermuidenseweg in Twello vlak langs de IJssel. Hier is de familie Margry al in 1979 begonnen met de teelt van biologische groenten. SInds 2020 worden de groenten door Laurens van Zwol en Sander Bakkenist geteeld en verzorgd. Dit voorjaar is de tuin verzelfstandigd en voortgezet onder de naam Biologische Tuinderij de Overkant. De tuinderij biedt sinds dit voorjaar de mogelijkheid tot zelf oogst. Je kunt ook een abonnement nemen of je groenten bestellen. K.eetmee verzorgt wekelijks de ‘groente van de week’ recepten voor de deelnemers van de tuin.

Virus vergezichten

We zaten eindelijk weereens bij elkaar voor de Tegenlicht – meetup in Deventer. – Beperkt gezelschap weliwaar en uiteraard met 1 ½ meter afstand, maar toch- De meetup-bijeenkomsten worden georganiseerd (in het hele land) naar aanleiding van uitzendingen van VPRO Tegenlicht. Je bekijkt samen de uitzending en vervolgens is er een discussie / gesprek over het thema. Het onderwerp deze keer was ‘Virus vergezichten’ met de vraag: Hoe komen wij straks tevoorschijn uit die corona-quarantaine? Als andere mensen, in andere samenlevingen, of wordt het business as usual?

De betreffende uitzending is van 5 april 2020! Op dat moment ‘zitten we alweer 3 weken thuis’, aldus de inleiding van de aflevering. Het roept natuurlijk onmiddelijk de vraag op hoe relevant deze uitzending nu nog is. Konden ze toen al iets zinnigs zeggen over wat ons te wachten staat? En wat vinden we daar nu, inmiddels 5 maanden verder van? In die zin is het natuurlijk interessant wat de eerste gedachten daarover waren.

Trendforecaster: minder consumentisme

Aan het woord komen internationaal vermaard trendforecaster Lidewij Edelkoort, die noodgedwongen verblijft in een compleet verlaten hotel in Kaapstad. En psychiater Dirk De Wachter in Antwerpen, bekend van zijn boek ‘De kunst van het ongelukkig zijn’ (waarom we niet moeten streven naar geluk, maar juist naar zingeving en verbondenheid.) Lidewij schetst een bijna romantisch beeld van een tijd waarin we weer zelf onze entertainment weer gaan verzorgen, kleding maken en brood bakken. Ze noemt het ‘de eeuw van de amateur’ (er komt een boek!). Vergis je niet, Lidewij werkt voor en adviseert wereldwijd merken in onder andere de mode-, voedsel-, en banken wereld en dat gaat verder dan dat ‘bruin het nieuwe zwart is’ (de trend voor winter 2020-2021!)

Het virus dwingt ons te doen, wat we allang weten dat we moeten doen; minder reizen, minder kopen, minder weggooien, minder rotzooi toelaten in ons bestaan. Minder werken ook, minder stress en minder afhankelijkheid van geld. Lidewij Edelkoort

Een ver-ikking en het opleven van solidariteit

Volgens Dirk de Wachter zorgt een crisis aan de ene kant voor ‘ ver-ikking’ en aan de andere kant voor een opleven van creativiteit en solidariteit. Dirk De Wachter hoopt dat de huidige coronacrisis ervoor zorgt dat we het belang van fysiek contact weer gaan inzien. De crisis toont aan dat de behoefte aan solidariteit en menselijk contact een diep menselijke waarde is. Tegelijkertijd is hij niet al te hoopvol dat deze opleving zal beklijven. Er zal juist ook weer druk ontstaan om de economie aan te jagen: meer produceren met minder mensen. En degene die niet meer meekunnen, tja die vallen buiten de boot.

Het is aan leiders, aan mediamensen, aan zorgverleners, aan ons allemaal om zoveel mogelijk in te zetten op het samenwerkende en het al te ‘ikkige’ en de agressie te temperen.” Dirk de Wachter

Nostalgie

“En, wat roept de uitzending bij je op?” vraagt gespreksleider Trees Schopman zoals gebruikelijk na afloop. Bij mij overheerste in eerste instantie vooral een gevoel van ‘nostalgie’. Oja, zo was dat, denk ik bij het terugzien van de beelden van prachtig verstilde straten, strakblauwe luchten zonder vliegtuigstrepen, berichten dat dieren terugkeerden in de steden en het water, de staatjes van afnemende vervuiling en CO2 uitstoot. De rust, het even niet meer moeten. Bijna euforisch was ik. Zie je wel dat het kan, we kunnen de boel gewoon stopzetten en resetten! En ja, ook ik ging filmpjes maken en broodbakken. Pas later kwam het gemis van familie niet meer zien en kunnen vastpakken. De irritatie dat anderen nu ook ineens moeten gaan hardlopen op ‘mijn’ paadjes. De verveling van al die creatieve ‘leukigheid’ aan memes en huisvlijt en stomme grappige filmpjes die maar doorgestuurd bleven worden. De ‘horror’ ook: djeez het is toch onmenselijk om ouderen op tesluiten, in eenzaamheid te laten sterven. Dat kan toch niet! De verwarring, ben ik nu gek dat ik afstand houd, is het nog wel nodig?

Teleurstelling

Ik ben vooral teleurgesteld, zegt een andere deelnemer aan het gesprek. We hebben de kans het anders aan te pakken en het gaat niet gebeuren, weer niet. Er ontbreekt een visie hoe een en ander anders aangepakt zou moeten worden. De politiek kijkt alleen naar de korte termijn en is reactief. Hoe komt het dat we dachten dat deze crisis anders zou zijn? Omdat er al een sluimerend verlangen (en noodzaak) tot verandering is? En Corona dus een goed excuus is om zaken die we niet voor mogelijk hielden, toch voor elkaar te krijgen? Zo is thuiswerken ineens gemeengoed geworden. En wie weet, is het steunpakket voor ondernemers eigenlijk een opmaat voor een basis inkomen (dan noemen we dat gewoon crisisinkomen ofzo). Of moeten we nog een paar keer door een crisis heen voordat we echt doorhebben dat we ingrijpend moeten veranderen?

Met een beetje aanpolderen redden we het niet

Dat we niet terug kunnen naar ‘normaal’ is wel duidelijk. Maar hoe het nieuwe vergezicht eruitziet weet niemand. We zullen ons moeten blijven aanpassen aan veranderende omstandigheden. Dat gaat niet met een beetje polderen. Of door om de beurt op het Malieveld te gaan staan. Of ons alleen in ons eigen huis te verschansen. We zullen met elkaar het gesprek moeten voeren hoe we willen dat onze samenleving eruit ziet. Hoe we ons gaan verweren tegen alle schokken die ons nog meer gaat treffen. En dat kunnen we alleen samen, maar hoe?

Laten we een aantal zaken ook meenemen voorbij de crisis: solidariteit, creativiteit, medemenselijkheid, zorg, betekenis, het fundamentele onder de leukigheid. Dat zou ik hopen, ja, dat zou ik hopen.
Dirk de Wachter

De site filosoferen in Deventer is in het leven geroepen als platform voor iedereen die met anderen wil beleven, twijfelen, denken, filosoferen en in dit kader iets organiseert. Filosoferen is niet alleen praten óver een onderwerp, het is ook samen beleven en ervaren. Filosofie kent vele vormen zoals cursus, workshop, diner pensant, lezing, film, theater, muziek …. als er tijdens of aansluitend maar ruimte is om de ervaring te delen en samen te overdenken. Je bent van harte welkom om hier actief gebruik van te maken. Ook de Tegenlicht meet-ups in Deventer staan vermeld op de site: elke laatste donderdag in de Fermerie en de herhaling op de eerste donderdag van de maand in de bibliotheek van Deventer.

Wil je meer actie? Extinction Rebellion voert actie om te eisen dat burgers een stem krijgen in klimaatbeleid. Sluit je aan voor de totstandkoming van een burgerberaad.

Afhaal maaltijd

Geen zin om te koken? K.eet mee! Elke vrijdag (en soms andere dagen) biedi ik een gezonde afhaalmaaltijd aan: bakje meenemen en zelf ophalen bij mij thuis in Deventer (Zandweerd). Ik kook uitsluitend vegetarisch en gebruik zoveel mogelijk biologische seizoensgroenten van tuinders in de omgeving van Deventer.

Hoe werkt het?

Meld je aan voor de Whatsapp groep en ik stuur je het menu voor de vrijdag erop. Deze is ook te vinden op mijn Facebookpagina. Je kunt je aanmelden als vaste afhaler en betaalt €8,- per maaltijd. Of bestel wanneer je zin hebt door mij een berichtje te sturen, je betaalt dan 9,- via een tikkie. Regelmatig zijn er ook extra gerechten (zoals toetjes of soepen) of maaltijden op andere dagen dan de vrijdag.

Afhalen is op vrijdagmiddag tussen 17.00 en 18.30 uur. De maaltijden worden warm geleverd, tenzij je dat liever niet wilt.

Let op: ivm Corona maatregelen lever je liefst een dag vantevoren een bakje bij mij in -of je leent er een van mij-. We spreken een tijd af wanneer je komt afhalen en dan zet ik je maaltijd voor de deur klaar.