Brandnetel

Het is groeizaam weer, zou mijn opa zeggen, al is het nog wel koud. Alles knalt in èèn keer de grond uit. In een mum van tijd is mijn achtertuin veranderd in een salade bar: volop paardenbloemen, zevenblad en diverse kruiden zoals daslook en bloedzuring.  Al met al genoeg voor een maaltje uit de tuin. Voor de brandnetel moet ik (gelukkig) iets verder weg. Op een wat achteraf gelegen landweggetje kan ik meer dan genoeg plukken. 

Pak een brandnetelblad stevig vast, maak er een rolletje van en je kunt het zo in je mond stoppen. (bij grote hoeveelheid gebruik je liefst een paar handschoenen). Als je een brandnetelbosje telkens afknipt heb je de hele zomer een voorraad jonge en verse toppen;

Brandnetel zit barstensvol met goede voedingsstoffen. Het een zeer goede plant tegen anemie of bloedarmoede, mineraaltekorten, zwakte, ouderdomszwakte, beenkrampen, voorjaarsmoeheid of na tijdens het herstel van een langdurige ziekte. Uitstekend dus om na de winter je immuun systeem te versterken. Moestuinders weten dit ook heel goed, zij gebruiken brandnetelgier als versterkend middel voor de planten.

versterkend middel

Wat kun je nu doen met deze overvloed, behalve eten als salade? Even stoven in de pand bv met een uitje en flink wat knoflook, wat geklutste eieren erbij met melk of room en je hebt een heerlijke fritata. Of als soep: na het stoven bouillon toevoegen en de staafmixer erdoor. Als groene bladgroenten toevoegen aan je smoothie… Eigenlijk alle gerechten waarin je ook spinazie gebruikt, zoals ook deze.

Gerechten verrijken

Brandnetels zijn ook prima te drogen tussen lagen papier dan heb je er ook later in het jaar plezier van. De gedroogde brandnetels kun je gebruiken als thee (hoef je nooit meer een zakje te kopen) Maar het leukste is om je gerechten te verrijken met (al dan niet gedroogde) brandnetel: toevoegen aan het deeg als je brood bakt, door soepen of sauzen of door (zelfgemaakte) pasta. Wist jij dat het zo makkelijk is om zelf pasta te maken? De brandnetel geeft er een prachtig groene kleur aan.

Wist jij dat het zo makkelijk is om zelf pasta te maken?
De brandnetel geeft er een prachtig groene kleur aan.
recept Brandnetel pasta
  • Neem een flinke hand verse brandnetels en snijd dit in stukken. (Je kunt ook alleen het blad gebruiken). Stoom dit een minuut of 15 op een rekje boven een pan met kokend water en doe het in de blender.
  • Voeg een ei toe per 200-300 gram en maak er een soepele massa van. Voeg zoveel bloem toe dat je een deegje krijgt dat niet meer plakt aan de handen.
  • Laat het deeg onder een vochtige doek 15 minuten rusten en rol het dan uit tot een dunne lap. Snij hiervan smalle stroken. Vier minuten koken in ruim water is genoeg. Serveren met een klontje (lente)boter, pesto of hoe je je pasta normaal graag klaarmaakt.

Het recept voor een brandnetel pasta vond ik ooit hier

Schorseneren

Schorseneren: de vergeten groenten bij uitstek. Schorseneren zijn er van november tot april, dus dit is je kans! Bewaar ze op een koele (12 tot 15° Celsius) en droge plaats (dus niet in de koelkast). In deze omstandigheden kun je de wortels een paar weken bewaren. Om uitdrogen te voorkomen doe je ze liefst in een geperforeerde plastic zak. Gekookte en geschilde schorseneren (rauwe exemplaren eerst ca. 5 minuten blancheren) kun je tot 12 maanden in de diepvries bewaren op voorwaarde dat je ze in goed gesloten plastic zak of bak stopt. Zo heb je er later ook nog plezier van.

Sigaren?

Ik heb er al naar uitgekeken ondanks het niet al te aantrekkelijk uiterlijk (het lijken wel sigaren!) en benamingen als ‘keukenmeiden verdriet‘. Dat laatste slaat op het kennelijk lastige karwei om de schorseneren schoon te maken. Is al die ophef terecht? Het schoonmaken vind ik nogal meevallen: ik schil ze gewoon met grond en al er nog aan met de dunschiller, spoel ze direct af en leg de stukjes onder water. Maar ja, ik hoef er maar een paar te schillen. Er komt inderdaad wat plakkerig sap uit. Gewoon handschoenen aan als je het te erg vind.

Ik hou het maar bij de andere bijnaam, namelijk asperge van de armen

Schorseneren lijken op asperges, je kunt ook dezelfde recepten aanhouden. Ik snij de schorseneren in stukjes van ong. 3 cm en zet ze helemaal onder water. Een scheutje melk of of citroensap erbij zodat ze mooi wit blijven. Ik kook ze ongeveer 15 minuten totdat ze zacht zijn en serveer ze simpel met een boter/peterselie saus, gekookte aardappels en een zacht gekookt ei. Smaakt heel goed. Wat steviger en niet zo verfijnd van smaak als asperges maar helemaal niet slecht.

groentekoekje

Schorseneren rösti

Rösti is eigenlijk een groenten koekje, makkelijk en leuk om te maken. Zo lusten je kinderen ook schorseneren.
Gang Bijgerecht
Porties 2

Equipment

  • 1 rasp of keukenmachine
  • 1 dunschiller (of aspergeschiller)

Ingrediënten
  

  • 500 gram schorseneren
  • 50 gram boter
  • 1 teentje fijn gehakte knoflook optioneel
  • 1 kleine chilipeper fijn gehakt
  • 3 eetlepels fijn gehakte koriander
  • 2 ei geklopt
  • 2 eetlepels bloem
  • zout en peper
  • 2 eetlepels olijfolie

Instructies
 

  • Schil de schorseneren en rasp ze grof.
  • Zet een koekenpan op het vuur en doe 25 gram boter in de pan. Stoof de geraspte schorseneren in ongeveer 10 minuten gaar.
  • Meng in een kom de knoflook, koriander, zout en peper, 2 eieren en de bloem. Schep hier nu de gestoofde schorseneren door zodat de kruiden en schorseneren goed gemengd zijn.
  • Maak 6 platte stevige rösti.
  • Verwarm de koekenpan en smelt de olie met de boter. Pak een spatel en schep daarmee voorzichtig de rösti in de pan. Bak de rösti aan beide kanten 4 minuten totdat ze mooi goudbruin zijn. Eet smakelijk!
Trefwoord seizoensgroenten, winter
schorseneren

Paddenstoelen

Paddenstoelen zijn een interessante en smakelijk toevoeging aan onze maaltijd. Door de vlezige structuur en hartige smaak worden ze vaak gebruikt als vleesvervanger, maar dat is niet terecht. Ook is het geen groenten. Maar wat dan wel?

Vleesch noch visch

Is het een plant, is het een dier, is het een vrucht? In feite hebben paddenstoelen trekken van alle drie, maar ook weer niet helemaal. Wat we beschouwen als paddenstoel is het zichtbare vruchtlichaam van het mycelium, het netwerk van zwamdraden onder de grond. We spreken zelfs van ‘knopzetten’ en ‘bloeien’ net als bij planten. Maar paddenstoelen hebben geen chlorofyl (bladgroen) en zijn, net als dieren, niet in staat zelf materie op te bouwen. Ze hebben wel dierlijk zetmeel (glycogeen). Paddenstoelen leven van organisch materiaal, zoals blad en hummus, veelal geleverd door bomen. Biologen hebben paddenstoelen in hun eigen rijk ingedeeld van de zwammen-schimmels ofwel fungi.

Gezond?

Met name de shii-take en reishi paddenstoel zijn bekend om hun medicinale eigenschappen in de Chinese en Japanse geneeskunde. Maar alle eetbare paddenstoelen zijn zeer voedzaam, bevatten weinig calorieën en zijn rijk aan eiwit, vezels en verschillende vitamines en mineralen. De hoeveelheid varieert uiteraard per soort. Omdat de hoeveelheid ijzer beperkt is, en paddenstoelen geen vitamine B12 bevat, mag het niet als vleesvervanger beschouwd worden. Het is natuurlijk wel een heel welkome aanvulling in de keuken!

Paddenstoelenkweek

In Nederland is vooral de witte en kastanje champignon het meest bekend en gebruikt in de keuken. De champignon groeit gewoon in bos en veld, maar in Nederland is niet echt een plukcultuur. We gebruiken vooral de gekweekte varianten. Nederland is de derde champignonproducent ter wereld! Het is overigens veelal niet de meest duurzame teelt.
Het is tamelijk eenvoudig en momenteel erg populair om zelf paddenstoelen te kweken, bijvoorbeeld op koffiedik, kweekbalen of stammetjes. Bij Groene Takken kun je entstof, kweekbalen of kant-en-klaar geënte stammetjes kopen. Bij Brans Oesterzwamkwekerij kun je zowel zelf geteelde oesterzwammen alswel complete maaltijdboxen bestellen.

Je kunt eenvoudig zelf paddenstoelen te kweken,
bijvoorbeeld op koffiedik, kweekbalen of stammetjes.

In de keuken

Paddenstoelen bak je liefst kort en krachtig! Neem een scheutje olie of boter (of allebei) en zorg ervoor dat de pan heet is. Snij of scheur grote stukken, het is mooi om rekening te houden met de vorm. Bak niet teveel paddenstoelen in 1 keer en geef ze voldoende ruimte in de pan. Een scheutje citroensap en wat zout halen de smaak van de paddenstoel goed op. Paddenstoelen doen het erg goed met risotto of pasta.

Beukenzwam met pasta (4 personen) – vegan


De beukenzwam is een paddenstoelensoort met een witte steel en een witte of lichtbruine hoed, die (je raadt het al) op beuken wordt gekweekt. Je kunt zowel de steel als de hoed eten. De structuur is stevig en de smaak een beetje nootachtig.

250 gr. penne / of andere volkoren pasta;
2 sjalotjes; 2 tenen knoflook, 1 rode peper (verwijder zaad en zaadlijst als je minder pittig wilt)
200 gr. beukenzwam
stronk broccoli
150 gr cashewnoten (tenminste 1/2 uur geweekt)
peper, zout

Kook de pasta volgens aanwijzingen op de verpakking net gaar (meestal zo’n 8 min), giet af (bewaar een beetje kookvocht)

  • fruit de sjalotjes, knoflook in wat boter en/of olie totdat het zacht is, voeg een fijngesnipperd rode peper toe;
  • bak de beukenzwam zoals hierboven beschreven, haal uit de pan en hou even apart;
  • snij ondertussen de broccoli: schil de stronk en snij in kleine stukken; snij de roosjes klein; bak de broccoli in de pan (eerst de stronk en dan de roosjes);
  • pureer de cashewnoten heel glad met een beetje van het weekwater
  • blus de broccoli af met een beetje van het pasta kookvocht, voeg de cashewsaus toe en laat het geheel goed doorkoken totdat de broccoli beetgaar is, schep de pasta erdoor en laat even mee warmen, maak op smaak met zout en peper
  • Schep de pasta in diepe borden, drapeer de beukenzwam erop en serveer direct