Andijvie anders

Andijvie is een heerlijke bladgroente, mits je ‘m goed bereid. Gekookt of gestooft is het al gauw snotterig en smakeloos (menigeen heeft er nog jeugdtrauma’s van). Ik eet deze groente het liefst rauw of licht gegaard: als een licht-bittere toets door de salade of op het laatste moment meegewarmd in de een puree van (zoete) aardappel. Lekker met krokant gebakken tempeh of blokjes oude kaas!

het geheim om andijvie goed te bereiden

Wil je andijvie lekker bereiden, zorg dan voor een combinatie met iets ‘romigs’ en iets ‘hartigs’. Dit geldt trouwens voor alle bittere bladgroenten. Iets romigs is niet alleen letterlijk room of kaas maar kan ook een dressing zijn, eieren of een romige puree van (zoete) aardappel en pastinaak. Peulvruchten zijn ook een goede vriend! Voor de hartigheid gebruik je ingrediënten met veel ‘umami‘ zoals tomaat, champignon, sojasaus en miso. Een snelle ‘andijvie anders’ maak je dan zo:

Fastfood Andijvie
  • Snij de andijvie* in repen van 5 cm. Spoel grondig. Wok de andijvie kort in olijfolie met wat peper en zout. Laat uitlekken in een vergiet.*ipv andijvie kun je dit gerecht ook maken met paksoi of Chinese Kool.
  • Snijd 250 gr champignons in schijfjes. Bak champignons met 400 gr gekookte kikkererwten met 2el sojasaus, wat knoflookpoeder en balsamicoazijn in een hete pan tot ze mooi goudbruin kleuren. Roer zo weinig mogelijk. Schud liever af en toe de pan even op.
  • Voeg de andijvie en 400 ml (soja)room toe en laat even pruttelen totdat de room indikt.
  • Serveer met pasta of puree of eet het zo en dep de saus met brood.

Wil je verder dan de snelle hap? Ga dan voor taart! Gebruik bovenstaand recept of verwerk een rest van de vorig dag. ( ja, je kunt nitraatrijke groenten als spinazie en andijvie gerust nog eens opwarmen. Dit itt het advies van vroeger)

Andijvie Taart
  • Maak zelf een deegje of gebruik kant en klaar bladerdeeg.
  • Meng bovenstaand mengsel met 2 eieren of 150 gram stevige tofu en een el mais zetmeel (of maizena)
  • Voeg eventueel wat gedroogde tomaten en zwarte olijven in stukjes toe.
  • Bedek een quiche vorm met het (blader)deeg. Stort de vulling erin.
  • Bak in voorverwarmde oven op 200 C, in ongeveer 20-25 minuten gaar

Met inspiratie van Leentje Kookt!

Ontvang de recepten met seizoensgroenten automatisch in je mailbox: Meld je aan voor de nieuwsbrief.

Falafel

Falafel zijn vegetarische balletjes, gemaakt van kikkererwten of ook wel tuinbonen. Deze snack uit het Midden-Oosten wordt vaak geserveerd in een pita broodje met tahini saus en sla. Een tamelijk gezonde vleesvervanger, zeker als je het in de oven klaarmaakt en verrassend makkelijk zelf te maken.

GEBRUIK NOOIT kikkererwten uit BLIK, klinkt het van de ‘echte’ koks uit het Midden-Oosten. En dat heb ik goed in mijn oren geknopt na een aantal, op zich wel interessante, pogingen waarbij de falafel ofwel enigszins zompig waren danwel helemaal uiteen vielen. ” Goh he, wat grappig dat gebakken kruim, hoe noem je dat?.”

Gebakken kruim

Een nachtje weken dus, die kikkererwten, gewoon in water (zonder zout) en dan malen in de keukenmachine. Niet koken dus! Met een staafmixer lukt het ook maar een keukenmachine is wel zo handig, zeker bij grotere hoeveelheden. Kun je gelijk de kruiden meemixen:

  • kurkuma, komijnpoeder, korianderzaad (ik vijzel het zaad fijn maar je kunt ook poeder gebruiken);
  • uitje, knoflook
  • verse peterselie en/of koriander (check even of je eters hiervan houden)
  • 1½ theelepel bakpoeder;
  • zout, peper
falafel

PROEF of het mengsel goed op smaak is, het mag best flink pittig, voeg eventeel nog wat toe en maal alles flink door elkaar.

Nu zit je met een kruimig mengsel en denk je ‘hier ga ik nooit balletjes van draaien.’ Dat klopt. Onderdruk de neiging om iets nats toe te voegen maar kneed het mengsel stevig met 1 hand tot het net een beetje aan elkaar plakt. Gebruik eventueel een beetje bloem en zet de boel een half uurtje of zo in de koelkast. Daarna vorm je met 2 lepels of je handen de balletjes, je drukt ze als het ware in elkaar. Ik gebruikte een ijslepel om mooie gelijke bollen te maken en rolde ze daarna door sesamzaad.

Traditioneel frituur je falafel in een pan of wok. Zelf speel ik ‘op safe’ en bak ze het liefst in een grilpan of in de oven. Ze worden dan iets minder knapperig en wat droog maar blijven tenminste heel en zijn veel minder vet. Aan beide zijde bakken, elke kant zo’n 3-4 minuten, tot ze goudbruin zijn.

Serveer de falafel met een pita broodje of (volkoren) couscous met veel verse kruiden (peterselie, munt, citroenmelisse etc); yoghurt tahini saus en salade.

Wil je ook op een ontspannen manier kennis maken met de vegetarische keuken of met meer gemak in de keuken staan? Je kunt je nog opgeven voor de kookvakantie in eigen land van 21-25 juni. Kijk hier voor meer informatie en/of neem contact met me op.

Fermenteer de Lente

Groene blaadjes

Hûh, fermenteren is toch iets voor het najaar of winter? Met grote witte kolen, scherpe messen en borrelende zuurkoolvaten? Bedoeld om zeelui te behouden voor scheurbuik op hun lange reis? Nou is dat laatste natuurlijk allang achterhaald. Inmiddels weten we dat je veel meer kunt met fermenteren. Elk seizoen heeft zo zijn eigen specifieke kenmerken voor wat betreft beschikbare groenten. In het voorjaar zijn dat frisse maar ook kwetsbare groene bladgroenten. Maar ook veel wilde kruiden zoals brandnetel, zevenblad, paardebloem en ontluikende eetbare blaadjes van bomen als berk, linde en beuk. Door deze te fermenteren kun je er langer van genieten en creeër je unieke smaaksensaties.

Transformatie

Fermenteren is eigenlijk heel simpel en tegelijkertijd complex en magisch! Onder invloed van bacteriën, gisten of schimmels transformeert het voedsel tot een nieuw product dat langer houdbaar, beter verteerbaar en voedzamer is. Bij groenten zijn het de melkzuurbacteriën die ervoor zorgen dat de aanwezige suikers omgezet worden in melkzuur. Dit zorgt er niet alleen voor dat de groenten zuur en lang houdbaar worden, er vinden allerlei veranderingen plaats in textuur, kleur, geur en smaak. Bovendien ontstaan er nieuwe voedingstoffen zoals vitamine C en helpen de actieve bacteriën (probiotica) onze darmen aan goede en gevarieerde flora. Geen wonder dat fermenteren juist nu weer zo populair is!

Aan ons de taak om deze melkzuurbacterieën aan het werk te zetten.
En een omgeving te creëren waarin ze kunnen floreren.
Dit doe je door kraakverse (liefst biologische) groenten te mengen met de juiste hoeveelheid ongeraffineerd zeezout (2%), vocht (afkomstig van de groenten zelf als je deze gaat kneuzen of pekelwater toe te voegen), contact met zuurstof te vermijden, temperatuur van 18-21 C en voldoende tijd om de melkzuurbacteriën hun werk te laten doen.

Benodigdheden

Veel is er niet voor nodig om thuis te fermenteren: een glazen (weck)pot volstaat en een afdekking om de groenten onder het vocht te houden (om contact met zuurstof te voorkomen) Dat kan simpelweg een groenteblad zijn of een bakpapiertje met een gewicht erop, of een plastic diepvrieszakje met water. Het is niet nodig de pot af te sluiten en zelfs niet wenselijk: naast zuur ontstaat er namelijk ook koolzuurgas. Draai de schroefdop er dus slechts losjes op zodat het koolzuur kan ontsnappen en zorg voor voldoende ruimte in de pot (vul de pot tot een paar cm onder de rand). Zet de pot ook in een schaaltje om eventueel vocht op te vangen. Laat het proces vervolgens ongestoord z’n gang gaan en open de pot pas na een of twee weken.

Lentegroente:
Andijvie, Asperges, Bloemkool, Doperwt, Groene selder, Koolrabi, Kropsla, Prei, Raap, Raapstelen, Radijs, Spinazie, Spitskool, Uien, Warmoes, Wortelen


Er zijn kortweg 2 methodes om te fermenteren: de droge en natte methode. Bij de eerste gebruik je het vocht dat ontstaat door de groenten te kneuzen met zout. Bij de tweede dompel je de groenten onder in pekelwater. De laatste is meer geschikt als je de groenten in grotere stukken wilt fermenteren.

GEFERMENTEERDE LENTEPESTO – droge methode

Voor een pot van 1 l
• 600 g zachte verse bladgroenten (of kruiden) naar keuze: raapsteel, spinazie, sla, melde, paksoi, zevenblad, andijvie, radijsloof, mosterdblad
• 200 g sjalotjes • 80 g knoflook• 20 g zout• 2 el edelgistvlokken• 1 tl citroenzeste (optioneel)

Hak de groenten, sjalotjes en knoflook fijn. Doe kruiden, knoflook, zout, edelgistvlokken en citroenzeste in een kom en kneed met je handen tot goed door elkaar tot het vocht eruit komt. Knijp de groenten uit en druk goed aan in een glazen pot. Dek af met een groot blad (bv van de paksoi of blaadje bakpapier en gebruik een diepvrieszakje gevuld met pekelwater (2% zout) als gewicht. (Dit gewicht past zich het best aan de textuur van je ferment aan en is dus erg geschikt voor pasta’s, pesto’s en salsa’s. Zo heb je minder kans op drijvende stukjes. Mocht onverhoopt het zakje toch scheuren, dan zorgt het pekelwater ervoor dat je ferment niet bederft) Laat een week tot twee weken fermenteren en zet dan in de koelkast.

GOUDEN BLOEMKOOLPICKLES – natte methode

Voor een pot van 1 l
400 g bloemkool in roosjes• 1 tl kurkuma (of twee schijfjes verse kurkumawortel)• 1 el kerriepoeder• 3 schijfjes verse gember• 1 el donker mosterdzaad• 2 blaadjes laurier• 2 limoenblaadjes• 1 stengel citroengras• 0,5 l basispekel (5%)• bloemkoolblad

Spoel de bloemkoolroosjes met ijskoud water en doe ze in de pot. Voeg de specerijen toe. Overgiet met de pekel. Dek af met een bloemkoolblad en een gewicht. Sluit de pot losjes af en zet hem in een schaaltje. Laat drie weken fermenteren. Zet daarna in de koelkast. Minstens een jaar te bewaren

Te spannend?

Deze recepten zijn afkomstig uit de Velt workshop: Fermenteer het seizoen. Vind je het toch te spannend om zelf te experimenteren met fermenteren? Bekijk dan online de Keukenpraatjes van Velt en download de fermentatiewijzer.

groentefermentatie
groentefermentatie: bloemkool, lentepesto, rode kool

Basis recept: salade

Sla! Na de raapstelen en de eerste spinazie komt nu de eerste sla uit de kas. Heerlijk. Je zou bijna vergeten hoe het is om zo’n verse krop klaar te maken en niet een plastic zakje open te trekken. Sla kan echter veel meer zijn dan een bordje groen. Lees hier hoe je van sla salade maakt, om eindeloos mee te varieren.

Continue reading “Basis recept: salade”

Mini Quiches van Anouk

Afgelopen week namen we afscheid van ‘partner-in-crime’ Anouk: voorvechtster van echt eten en ‘Alles zelf maken‘. Haar dood raakt me op meerdere manieren dan ik hier kan uitleggen. Gelukkig is er nog de herinnering aan iemand die zo blij kon worden van mooie lokale producten, liefst zelf geoogst op de Nieuwe Akker van Jan Jaap. En er zijn natuurlijk de recepten. Wie weet komt ‘ie er nog, dat kookboek….

Van Anouk leerde ik dit gerechtje van mini-quiches. En maakte het oa namens haar met de scholieren van het eco-lyceum toen ze het zelf door het ziekte niet meer kon. De mini-quiches zijn gemaakt uit verschillende onderdelen: bodem gemaakt van wortelgroente, vulling van bladgroente en een topping van verse kaas. De gebruikte groenten kun je aanpassen aan wat beschikbaar is in het seizoen. Eerst zie je het hele recept, eronder staan de verschillende onderdelen als je ze helemaal zelf wilt maken.

Mini-Quiches
  • Muffinblik met bakjes van wortelgroenten
  • Gestoofde groene groente van 1 prei en flinke bos bladgroente
  • 200 gr. verse kaas (zoals ricotta) zelfgemaakt
  • 125 ml slagroom
  • 3 eieren

Verkruimel de kaas. Meng de slagroom en eieren met een garde. Kruid met zout en peper. Verdeel de snijbiet & prei over de bakjes van wortelgroente. Leg de kaas er op. Schenk het ei-roommengsel erover.
Verlaag de oventemperatuur naar 175 °C en bak de quiches in ca. 15 min. gaar.
Laat iets afkoelen en haal ze met een lepeltje uit de vorm.

De bodem van wortelgroente
  • 600 g wortel en pastinaak (of knolselderij, wortelpeterselie, aardappel oid)
  • 2 theelepels gedroogde tijm en oregano en/of verse rozemarijn
  • Scheutje milde olijfolie
  • Zout, peper

Verwarm de oven voor op 200°C, Vet een muffinblik in met wat olie. Rasp de wortel en de pastinaak met het raspbakje van de staafmixer. Meng met de olie, de kruiden en zout peper. Schep het mengsel in het bakblik. Verdeel de groente over de holtes van de ingevette vorm. Duw goed aan zodat er bakjes ontstaan. Zet de vorm ca. 15 min. in de oven tot de groente goudbruin is. Neem uit de oven. (je kunt de wortelgroenten ook even gaar maken in de pan)

Vulling van bladgroente
  • 1 prei
  • Flinke bos bladgroente: mix van raapstelen, spinazie, radijsblad (of snijbiet, palmkool of boerenkool)
  • Olijfolie
  • Zout, peper

Was de bladgroenten in ruim water, laat uitlekken in het vergiet. Snij in reepjes. (bij grote bladgroenten als snijbiet gaat het het handigst als je het blad oprolt tot een rolletje. Boerenkool kun je van de nerf ritsen, en dan verder kleinsnijden).
Was de prei (kom evt. even om uitleg vragen). Snij de prei in dunne ringetjes. Verhit een koekenpan met een scheutje olie en bak de prei en de snijbiet even aan tot ze slinken (vocht verliezen).

Topping van verse kaas
  • 1 liter volle melk
  • 3 el citroensap

Breng ongeveer 1 liter melk tegen de kook aan, haal van het vuur; voeg de citroensap (of azijn) toe, ik gebruikte 3 volle eetlepels op een liter, roer ongeveer 1 minuut. Je ziet dat de melk gaat schiften: er ontstaan witte vlokken (wrongel) en een beetje groenachtig vocht (wei). Laat het geheel ongeveer 15 minuten staan, laat uitlekken in een vergiet. Van 1 liter melk, hou je ongeveer 200-250 gr verse kaas over

Schorseneren

Schorseneren: de vergeten groenten bij uitstek. Schorseneren zijn er van november tot april, dus dit is je kans! Bewaar ze op een koele (12 tot 15° Celsius) en droge plaats (dus niet in de koelkast). In deze omstandigheden kun je de wortels een paar weken bewaren. Om uitdrogen te voorkomen doe je ze liefst in een geperforeerde plastic zak. Gekookte en geschilde schorseneren (rauwe exemplaren eerst ca. 5 minuten blancheren) kun je tot 12 maanden in de diepvries bewaren op voorwaarde dat je ze in goed gesloten plastic zak of bak stopt. Zo heb je er later ook nog plezier van.

Sigaren?

Ik heb er al naar uitgekeken ondanks het niet al te aantrekkelijk uiterlijk (het lijken wel sigaren!) en benamingen als ‘keukenmeiden verdriet‘. Dat laatste slaat op het kennelijk lastige karwei om de schorseneren schoon te maken. Is al die ophef terecht? Het schoonmaken vind ik nogal meevallen: ik schil ze gewoon met grond en al er nog aan met de dunschiller, spoel ze direct af en leg de stukjes onder water. Maar ja, ik hoef er maar een paar te schillen. Er komt inderdaad wat plakkerig sap uit. Gewoon handschoenen aan als je het te erg vind.

Ik hou het maar bij de andere bijnaam, namelijk asperge van de armen

Schorseneren lijken op asperges, je kunt ook dezelfde recepten aanhouden. Ik snij de schorseneren in stukjes van ong. 3 cm en zet ze helemaal onder water. Een scheutje melk of of citroensap erbij zodat ze mooi wit blijven. Ik kook ze ongeveer 15 minuten totdat ze zacht zijn en serveer ze simpel met een boter/peterselie saus, gekookte aardappels en een zacht gekookt ei. Smaakt heel goed. Wat steviger en niet zo verfijnd van smaak als asperges maar helemaal niet slecht.

groentekoekje

Schorseneren rösti

Rösti is eigenlijk een groenten koekje, makkelijk en leuk om te maken. Zo lusten je kinderen ook schorseneren.
Gang Bijgerecht
Porties 2

Equipment

  • 1 rasp of keukenmachine
  • 1 dunschiller (of aspergeschiller)

Ingrediënten
  

  • 500 gram schorseneren
  • 50 gram boter
  • 1 teentje fijn gehakte knoflook optioneel
  • 1 kleine chilipeper fijn gehakt
  • 3 eetlepels fijn gehakte koriander
  • 2 ei geklopt
  • 2 eetlepels bloem
  • zout en peper
  • 2 eetlepels olijfolie

Instructies
 

  • Schil de schorseneren en rasp ze grof.
  • Zet een koekenpan op het vuur en doe 25 gram boter in de pan. Stoof de geraspte schorseneren in ongeveer 10 minuten gaar.
  • Meng in een kom de knoflook, koriander, zout en peper, 2 eieren en de bloem. Schep hier nu de gestoofde schorseneren door zodat de kruiden en schorseneren goed gemengd zijn.
  • Maak 6 platte stevige rösti.
  • Verwarm de koekenpan en smelt de olie met de boter. Pak een spatel en schep daarmee voorzichtig de rösti in de pan. Bak de rösti aan beide kanten 4 minuten totdat ze mooi goudbruin zijn. Eet smakelijk!
Trefwoord seizoensgroenten, winter
schorseneren

Aardpeer

De chique naam van aardpeer is Topinamboer, of topi’s zoals Mari Maris ze liefkozend noemt. De smaak en structuur zit een beetje tussen aardappel en schorseneer in. Of lijkt op artisjok, zoals sommige zeggen. In het Engels heet de aardpeer dan ook jerusalem artichoke. Dit wordt soms verbasterd tot fartichoke. Net als zoete aardappel bevatten topi’s inuline wat winderigheid kan veroorzaken maar wel goed is voor de bloedsuikerspiegel. Zodra je de aardpeer gaat koken wordt de inuline omgezet in fructose. Van enigszins nootachtig gaat de smaak dan naar zoet.

Knobbelige knollen

Er is een reden waarom de aardpeer het veld heeft moeten ruimen voor de aardappel. De knobbelige knollen zijn onmogelijk te schillen. Bij jonge exemplaren kun je het velletje laten zitten en met een borstel of een scrubhandschoen makkelijk schoonboenen. Is de schil al wat dikker dan kun je de aardperen eerst blancheren (kort koken) en de schil er makkelijk afwrijven. De knollen verkleuren snel na het snijden, dus zet ze in wat water met een beetje citroensap of melk.

Bereiden

Fijngesneden kun je de aardpeer rauw verwerken, het is dan knapperig met een nootachtige smaak. Eet rauwe aardpeer bijvoorbeeld in salade. Ga je de aardpeer koken, dan doe je dat in ruim water met een beetje zout. Hou de knollen goed in de gaten, het kan snel ‘pap’ worden. Het kookvocht heeft voldoende smaak om te bewaren en verwerken tot soep of saus. (je kunt het eventueel bewaren in de vriezer). Aardpeer smoren in de boter, roerbakken of verwerken in gratin of soep gaat ook heel goed. Combineer met (wal-, of hazel)noten om de nootachtige smaak van de aardpeer te accentueren.

Ben je nog niet zo bekend met aardpeer dan is het leuk om ze eerst te leren kennen met onderstaande basisrecepten.

Basis recept voor topinamboer
  • Schrob de knollen goed schoon
  • Blancheer in kokend water net niet beetgaar en laat ze even uitdampen
  • Snijd eventueel grotere exemplaren in parten
  • Smelt ondertussen een flinke klont boter met knoflook en salie
  • Schud de knollen (parten) erdoor en laat een paar minuten zachtjes smoren (met deksel op de pan)
  • Maak op smaak met peper en zout
Aardpeersalade
  • Maak een sausje van olie, kwark, een scheutje water en een fijngesnipperd sjalotje
  • Rasp aardpeer en een wortel, vermeng ze gelijk met het sausje
  • Voeg eventueel nog stukjes peer en wat geroosterde hazelnoten toe

Oh, en wat dacht je hiervan:

Patatas bravas met aardpeer

Schrob de topi’s, blancheer ze net gaar, giet af en laat goed uitdampen. Snij in (ongeveer) gelijke parten. Verhit wat olie en boter in een brede koekepan, verdeel de topi’s over de bodem en zet een deksel schuin op de pan (zodat vocht kan ontsnappen. Schud na 5 minuten en laat ze rondom goudbruin bakken. Laat uitlekken op keukenpapaier en bestrooi met zout, chilipoeder en (gerookte) paprikapoeder.

WIl je iets meer uitdaging, maak dan deze stevige gratin met aardpeer en andere wintergroenten.
aardpeer
knobbelige knollen

Lente boter

Start van de lente

De lente is begonnen! En niet zoals je zou verwachten op 21 maart maar op de 20e. Vreemd toch? Toch is hier een logische verklaring voor. We hebben het namelijk over de astronomische lente. Elk seizoen kent een precies startpunt en is afhankelijk van de stand van de zon. De start van de lente is het moment dat de zon loodrecht op de evenaar staat. De dag en nacht zijn dan precies even lang. Dit noemen we de “lente-nacht-evening” en dat is dus precies op 20 maart. -Op of rond 22 september is de tweede equinox, en dat is de start van de herfst.- De meteorologische kalender hakt simpelweg het jaar in vier stukken, volgens deze indeling is de lente begonnen op 1 maart.

Hongergat

Alhoewel de dagen beginnen te lengen en bomen en struiken voorzichtig uit gaan lopen, duurt het nog even voor we kunnen genieten van de eerste voorjaarsgroenten. Feitelijk is april de maand waarin er de minste groenten beschikbaar zijn: we noemen dat ‘het hongergat’. De wintergroenten, zoals kool, pompoen en biet, beginnen zo langzamerhand op te raken of slecht te worden. De eerste voorjaarsgroenten zijn nog niet beschikbaar. Tuinders zijn al wel volop aan het zaaien in kassen en tunnels. Gaat het lukken de eerste raapsteel, spinazie of radijs te oogsten voor de Pasen? Aangezien de kassen / tunnels onverwarmd zijn, is dat afhankelijk van de buitentemperatuur wanneer het eerste voorjaarsgroen te oogsten valt.

De lente laat zich niet temmen

Nog even geduld dus voor de echte voorjaarsgroenten. Maar weet, het voorjaar laat zich niet temmen door virussen, lockdowns of avondklok. Naar buiten dus! Ook al is het nog koud, de eerste kruidjes piepen al boven de grond. Ik hoef niet ver te lopen, in mijn achtertuin staat genoeg:

  • daslook: ja, het lijkt op lelietje van dalen (en die is giftig) maar de geur is onmiskenbaar knoflook dus daar hoef je je niet in te vergissen. Pluk en gebruik het blad liefst voordat de bloemetjes verschijnen (maar ook die kun je eten)
  • zevenblad: woekerend onkruid of saladebuffet? If you can’t beat it, eat it.
  • longkruid: dit prachtig kruidje staat al volop te bloeien, en doet dat tot ver in het najaar, alleen in vroege voorjaar (spaarzaam) gebruiken
  • roomse kervel: heel dankbaar, venkelachtig kruid. Ook lekker in soep.
  • citroenmelisse: ook lekker in de thee
  • bloedzuring: groeit makkelijk en mooi in de tuin, en nog eetbaar ook
  • salie: ik gebruik ook altijd een blaadje om mijn tanden mee te poetsen

Al deze kruiden zijn heerlijk voor een kruidige voorjaarsoep, om thee van te zetten of als smakelijk accent in de salade. Aangezien ik er nog niet zoveel van heb, ga ik het ‘vangen’ in een kruidenboter. Ook goed te bewaren in de vriezer!

Lenteboter:

– gebruik hele goede roomboter, laat deze op kamertemperatuur zacht worden;
– snij de kruiden in kleine stukjes en prak door de boter, voeg eventueel wat zout toe
– prak door de boter
– schep de boter op een stuk bakpapier en draai er een stevige rol van.
– laat opstijven in de koelkast of bewaar (een deel) in de vriezer

kruiden uit de tuin
kruiden uit de tuin van links naar rechts:
daslook, zevenblad, lieve-vrouwen-bedstro, longkruid (blauw bloempje), citroenmelisse, roomse kervel (onder), bloedzuring (midden)

Rode Biet

Rode biet is bijna het hele jaar wel verkrijgbaar. Na de oogst in de winter kun je ze nog maanden bewaren. In mei komen de eerste zomerbietjes er al weer aan. Deze zomerbietjes zijn veel sneller klaar, 20-25 minuten. Voor de winterbieten heb je (afhankelijk van de grootte) wel een uur nodig. Dat is lang, maar als je ze in de oven roostert heb je er geen omkijken naar. De smaak is ontegenzeggenlijk veel beter dan de kant en klare slappe exemplaren uit de supermarkt.

Geroosterde biet met tahinyoghurt en ingemaakte citroen

De aardse smaak van rode biet wordt in dit gerecht opgehaald door een kleine ingemaakte citroen. Een lekkere smaakmaker uit het Midden Oosten en de Afrikaanse keuken. Citroenen kun je makkelijk zelf inmaken maar het duurt een paar weken voor de smaak zich goed ontwikkeld heeft. Dus voor dit recept kun je beter een potje halen uit de winkel. Je kunt de ingemaakte citroen met schil en al eten en ook het sap is goed te gebruiken.

1 biet weegt ong. 80-100 gr. gebruik ongeveer 2 bietjes per persoon.

  • verwarm de oven voor op 220 C
  • verpak bieten per stuk in aluminium folie of doe ze in een braadpan met een bodempje water en sluit goed af met een deksel. rooster 30-60 minuten in een hete oven. (check met een mes of de bieten al gaar zijn, het moet er vlotjes doorheen gaan) Ontvel de bieten, dat gaat het beste als ze nog een beetje warm zijn, en snijd in dikke plakken.
  • snij een kleine rode ui in dunne plakken.
  • verhit een beetje olie in een koekepan, rooster hierin een forse theelepel komijnzaad. Giet het zaad met olie over de biet, samen met de ui, 1 kleine ingemaakte citroen (fijngehakt) en een beetje van het sap, peper/zout en verse dille. Meng goed door de biet en stort op een schaal.
  • roer een eetlepel tahin (sesampasta) door 150 gr. dikke yoghurt, schep losje door de salade en maak af met nog wat verse dille.

Lekker met vers gekookte linzen of geroosterde kikkererwten en knolselderij steak.

Nog meer recepten met rode biet:

Zoete aardappel (anders)

De zoete aardappel, bataat of ook wel yam genoemd is niet verwant aan de aardappel, al doet de naam anders vermoeden, maar komt uit de windefamilie. Net als de aardpeer bevat de zoete aardappel inuline. Inuline behoort tot de koolhydraten maar is als gevolg van de langzamere vertering vooral voor diabetes patiënten gezonder. Daarnaast bevat de zoete aardappel echter ook de suiker raffinose, die winderigheid veroorzaakt. Het zit in de familie, zullen we maar zeggen. Van oorsprong is de zoete aardappel een subtropische plant al lukt het steeds vaker om het hier te telen.

Zoete aardappel kun je net zo klaarmaken als aardappel: koken, bakken, poffen, pureren. De smaak is echter zoet, eerder zoals pompoen of wortel. Ik gebruik het graag in plaats van of samen met aardappel in een stampotje bijvoorbeeld met zuurkool of boerenkool. Dat levert een wat spannender smaakcombinatie op dan alleen met aardappel.

Voor de bite en de eiwitten kun je sojabrokken gebruiken (WAT???): zet de brokjes onder water of bouillon, voeg smaakmakers toe als tamari/sojasaus, paprikapoeder, gembersiroop. Laat ongeveer 20 minuten weken. Daarna verwerken in gerecht (zie hieronder)

Zoete zuurkool schotel met brokken

  • schil de zoete aardappel, snij in blokjes en kook in wat water gaar
  • doe de geweekte sojabrokken* (met weekvocht) in een koekenpan, laat zachtjes sudderen totdat al het vocht opgenomen is.
  • snij een pastinaak en een appel in kleine blokjes van een halve cm en voeg deze toe aan de sojabrokken, zet het vuur hoger en bak ze bruin (voeg telkens wat kookvocht toe van de zoet aardappel of bouillon als de boel dreigt aan te branden)
  • laat de zuurkool uitlekken en snij iets kleiner, stoof mee met de pastinaak/appel als deze al voldoende zacht is;
  • giet de zoete aardappel af (bewaar het resterende kookvocht), stamp alles grof door elkaar. gebruik eventueel wat kookvocht of (plantaardige) melk als het te droog is.

* vind je het wat al te heftig om sojabrokken te gebruiken, voeg dan bv wat peulvruchten toe (zoals zwarte bonen) voor een volwaardige, plantaardige maaltijd

Meer weten hoe je kunt koken met o.a. sojabrokken? Op woensdag 10 maart 2021, van 20:00-20:30 geef ik een online (gratis) introductie over koken zonder vlees(vervangers).
Meld je hier aan: