Tag: spinazie

Groene blaadjes

Heb je een eigen moestuin of zo’n fijne tuin waar ‘je de vruchten van mag plukken’, dan begint de aanvoer gestaag op gang te komen. Wat opvalt is vooral de hoeveelheid SLA en als aanvulling andere GROENE BLAADJES (spinazie! andijvie!). Bereid je maar voor, dit gaat voorlopig niet ophouden. En dubbele bonus: je kunt ook het blad van andere groenten, bijvoorbeeld van radijs, broccoli of worteltjes, gebruiken! Dus, voor je overweldigd raakt, in deze aflevering: wat te doen met al dat groen.

tip 1 Hoe te bewaren

Die fijne blaadjes verleppen snel, dus snel in de koeling ermee. Groenten met een worteltje, zoals raapstelen of radijs, kun je in een kommetje water in de koelkast of kelder te zetten. Sla/andijvie etc. wikkel je in een (natte) theedoek en leg je in de groentela. Is je groen verlept? Zet het dan onder water zodat het zich weer goed vol kan zuigen.

TIP 2 Wassen

Doe de sla krop of losse blaadjes in ruim water, de zanddeeltjes zakken vanzelf naar de bodem. Niet teveel raggen of de harde straal erop, daarmee beschadig je al dat mooie groen. En ook niet eerst snijden: anders verdwijnen al die in-water-oplosbare-vitamines uit je sla. Gebruik liefst een grote kom of teil en gooi het waswater daarna in de tuin (zonde om te verspillen). NB Zit er veel ongedierte in je groente, doe dan een flinke schep zout in het water. Dat water gooi dan niet meer in de tuin maar gebruik je bv om je wc door te spoelen. Dep je sla voorzichtig droog met een theedoek of knoop de theedoek dicht om de sla en slinger dan (in de tuin!) het water eruit.

Tip 3 Eten!

Om ervoor te zorgen dat je het bladgroen ook daadwerkelijk eet, is het handig deze te verwerken tot ‘hapklare stukken’. Sla dus direct wassen, droogdeppen of slingeren, scheuren (niet snijden!) en liefst in een doorzichtige tupperware doos op een zichtbare plek in de koelkast zetten. Zo pak je iedere keer wat je nodig hebt.

Tip 4 Dressing apart

Pure rauwkost is echt konijnenvoer. Met een goede dressing maak je er pas echt een ‘culinair’ hoogstandje van. Maak de dressing eerst: dan kunnen de smaken zich goed ontwikkelen. Doe m pas als laatste over de (blad)sla want die verlept namelijk erg snel. Beter nog meng ‘m helemaal niet door de sla. Je kunt het restant dan nog goed bewaren in de koelkast (dat geldt voor zowel de sla als de dressing!) – Voor wat hardere kool of wortelsoorten geldt dat overigens niet: die mogen best een tijdje ‘marineren’.- Kijk hier voor meer salade ideeën en een lekkere dressing voor bladsalades.

Een basis vinaigrette (dressing op basis van azijn) is
4 el olie op 1-2 el azijn, 1 tl mosterd (voor de binding) en peper/zout.
Roer eerst de mosterd en azijn door elkaar, voeg dan pas al kloppend de olie toe.
Tip 5 Meer dan sla

Heb je nog steeds een berg groene blaadjes? Door te hakken of te stoven verklein je het volume en kun je heel veel groen kwijt. Wat dacht je van:

  • Groene smoothie: mix bladgroen met fruit en (plantaardige) melk en je hebt een supergezond drankje
    Andijvie smoothie: 1 grote hand andijvie (50 gram) * 1 appel * ¼ avocado * 1 tl (rauwe) honing *200 ml ongezoete amandelmelk (of gewoon water
  • Slasoep: Al jaren de topper uit het recepten boek van CSA de Oosterwaarde
    Snij een uitje fijn en bak deze zachtjes in een beetje olie; doe er kleine blokjes aardappel bij en bak even mee; beetje kerrie erbij; dan de sla even meesmoren (deksel op de pan); overgieten met bouillon of water en even doorkoken totdat de aardappel gaar is; met staafmixer glad maken en op smaak brengen met peper/zout en verse kruiden (bv bosui).
  • Sag Panir: de klassieker Palak (spinazie) met panir kan ook met allerlei groene blaadjes gemaakt worden en heet dan ‘sag’
  • Groene Shakshuka: make it green ipv rood.
  • Fermenteren: en natuurlijk kun je de blaadjes ook fermenteren! Fermenteer de Lente en maak een basis voor pesto!

Ook zin in een tuin ‘waar je zelf de vruchten (of sla!)’ van kunt plukken’? Je kunt je nog opgeven bij zelfoogstuin ‘De Overkant’. Tuinders Laurens en Sander dragen zorg voor de verzorging en het onderhoud van de tuin. Jij hoeft alleen te oogsten. Maar helpen mag natuurlijk altijd!

,
Radijs
raapstelen
Kropsla

Palak panir

Palak panir is een traditioneel en populair recept uit de Indiase keuken. Palak betekent spinazie en panir verwijst naar de verse (room) kaas die je makkelijk zelf kunt maken. Op de menu kaart van een Indiaas restaurant (buiten India) tref je eerder Sag panir. Sag verwijst naar allerlei soorten bladgroenten – en kruiden.

Een andere draai aan spinazie

Het leuke aan dit recept vind ik dat je, door toevoeging van de Indiase kruiden, je ineens een heel andere draai geeft aan een bekende groente als spinazie. Nog leuker is dat je het in elk seizoen kunt bereiden: in de winter gebruik je diepvries spinazie; vanaf mei tot oktober gebruik je verse spinazie uit de volle grond. En als er (nog) geen spinazie is, zoals in het vroege voorjaar, gebruik je gewoon allerlei andere verse groene blaadjes (brandnetel! zevenblad!) of kruiden en noem het sag panir.

Nu ik het zo bedenk, zou je het in de winter ook met veldsla
en winterpostelein als groen kunnen gebruiken?

Vroeger werd spinazie of bladgroen vaak geblancheerd in (ruim) water of met aanhangend water op het vuur gezet en daarna fijngemalen. Je doet meer recht aan de smaak als je de spinazie even smoort in vet totdat het zacht is en dan grof met een mes snijdt. Grovere soorten bladgroen kunnen een taaie steel en nerf hebben, die kun je er dan beter vanaf snijden, of apart smoren en fijnsnijden. Snijbiet (of warmoes) kun je uitstekend gebruiken als vervanger van spinazie. Rits het blad van de nerven, snij de nerven in stukjes en smoor deze eerst in de pan. Voeg dan de rest van het blad toe.

Stroeve tanden

Spinazie bevat oxaalzuur, dat merk je aan je stroeve tanden als je het eet. Zuivelproducten helpen om het zuur te neutraliseren, vandaar dat spinazie met panir een uitstekende toepassing is. Het basisrecept voor panir vind je hier.

palak panir

Palak panir

Met wat kruiden maak je van 'gewone' spinazie een heerlijk traditioneel Indiaas gerecht. Serveer met blokjes zelfgemaakte verse kaas (panir).
Foto: een bordje met Palak panir.
Recept afdrukken Pin recept
Gang Bijgerecht
Keuken Indiaas
Porties 4 personen

Ingrediënten
  

  • 800 gr. verse spinazie
  • 1 el ghi of boter / olie
  • 1 tl gemalen korianderzaad
  • 1 tl kurkuma
  • ½ tl cayennepeper
  • 1 tl gemalen fenegriekzaad
  • ½ tl asafoetida
  • 1 dl zure room
  • panir van 1 liter melk in blokjes gesneden (zie panir recept)
  • 1 tl zout of naar smaak

Instructies
 

Bereiding

  • Was de spinazie goed en laat een beetje uitlekken in een vergiet.
  • Verhit de ghi, draai de vlam laag en bak de poederspecerijen (koriander, kurkuma, cayenne, fenegriek en asafoetida) totdat ze gaan geuren.
  • Voeg er dan de spinazie aan toe en schep om totdat de spinazie geslonken is. Haal eventueel de spinazie uit de pan, en snij met een mes fijner, doe dan terug in de pan. Roer er vervolgens de zure room (optioneel) en de panirblokjes doorheen.
  • Maak op smaak met zout en roer alles nog eens goed door. Laat het gerecht nog 5 minuten op een lage vlam staan.

Notities

Ghi (of ghee) is geklaarde boter die je op hoog vuur kunt verhitten. Je kunt ook olie of boter (of combi gebruiken)
Kijk hier voor Panir basisrecept
 
 
Foto: een bordje met Palak panir. Gemaakt tijdens workshop Vedische gerechten van Rada’s kookstudio
Trefwoord palak, panir, spinazie, verse kaas
Bordje met Indiase gerechten
Een Indiaas bordje vol

Pompoen rollade

Met shii take (of andere paddenstoelen)

Een vegetarisch ‘gebraad’ als klapstuk op de tafel. Gevuld met vlezige en hartige shii take, spinazie en pompoenpuree. Ook geschikt voor carnivoren! Bind de pompoen op met een echt keuken touw als een rollade en snij in stukken op tafel!

  • 1¼ kg fles pompoen
  • 4 el milde olijfolie
  • 2 tenen knoflook
  • 200 g shii take of paddenstoelen mix
  • 2 tl tijm
  • 1 citroen (rasp en sap)
  • 200 g spinazie (diepvries)
  • 2 cm verse gember
  • ½ tl gemalen kaneel
  • ¼ tl gedroogde nootmuskaat

Als ‘rollade’ kiezen we voor een flespompoen vanwege de langgerekte vorm en de dunne schil. Een klein exemplaar is voldoende voor 4 personen, kies een zo’n recht mogelijk exemplaar uit.

Pompoen roosteren

Verwarm de oven voor op 200 °C. Halveer de pompoen in de lengte en verwijder de zaden en draderige binnenkant met een lepel. Besprenkel elk snijvlak met ¼ van de olie en leg met de snijkant naar beneden op een met bakpapier beklede bakplaat. Rooster 20-25 min. in het midden van de oven tot het vruchtvlees zacht is. Schep het vruchtvlees met een lepel uit de pompoenschil, maar laat langs de rand 2 cm zitten. Het uitgeschepte vruchtvlees gebruik je voor de vulling.

De vulling is in drieën: spinazie, paddenstoelen en pompoenpuree. Vul de pompoen in laagjes voor het kleureffect.

Vulling maken
  • Paddenstoelen: Veeg zonodig de paddenstoelen schoon met een doekje of borsteltje. Snijd de knoflook fijn en de paddenstoelen grof. Verhit olie in een hapjespan en bak de helft van de knoflook met de paddenstoelen en tijm 5 min. op middelhoog vuur. Breng op smaak met peper en eventueel zout. Schep uit de pan op een bord.
  • Spinazie: Boen de citroen schoon, rasp de gele schil (voor bij de pompoen puree) en pers de helft van de vrucht uit. Verhit de rest van de olie in de hapjespan en roerbak de (ontdooide) spinazie met de rest van de knoflook 3 min. op hoog vuur. Neem van het vuur, schep in een zeef en druk het vocht eruit. Breng op smaak met 1 el citroensap, peper en eventueel zout.
  • Pompoen: Schil en rasp de gember en roer het pompoenvruchtvlees met de citroenrasp, kaneel en nootmuskaat tot een gladde puree. Breng op smaak met peper en eventueel zout.
Rollade Samenstellen
filmpje Michelle Nijhuis

Bekleed de binnenkant van de pompoen helften met de spinazie en duw goed aan. Verdeel de paddenstoelen en vervolgens de pompoenpuree erover en duw stevig aan. Leg de pompoen helften in de lengte naast elkaar en klap de snijkanten in een snelle beweging tegen elkaar aan. Bind vast met het keuken touw. Rooster de pompoen nog ca. 15 min. in de oven. Neem uit de oven en laat 15 min. staan. Snijd in plakken van ca. 2 cm.

Je kunt deze pompoenrollade 1 dag van tevoren maken, tot en met het vullen en dichtbinden. Verwarm hem dan voor het serveren wat langer in de oven (25 min.) en snijd hem direct aan, zonder te laten rusten.

Alternatief pakketje

Geen zin in pompoen (rollade)? Maak de paddenstoelen-spinazie vulling en rol deze in laagjes filodeeg tot een rollade. Of maak voor iedereen een eigen pakketje.

hoofdgerecht kerst
pompoen rollade
rollade samenstellen

Mini Quiches van Anouk

Afgelopen week namen we afscheid van ‘partner-in-crime’ Anouk: voorvechtster van echt eten en ‘Alles zelf maken‘. Haar dood raakt me op meerdere manieren dan ik hier kan uitleggen. Gelukkig is er nog de herinnering aan iemand die zo blij kon worden van mooie lokale producten, liefst zelf geoogst op de Nieuwe Akker van Jan Jaap. En er zijn natuurlijk de recepten. Wie weet komt ‘ie er nog, dat kookboek….

Van Anouk leerde ik dit gerechtje van mini-quiches. En maakte het oa namens haar met de scholieren van het eco-lyceum toen ze het zelf door het ziekte niet meer kon. De mini-quiches zijn gemaakt uit verschillende onderdelen: bodem gemaakt van wortelgroente, vulling van bladgroente en een topping van verse kaas. De gebruikte groenten kun je aanpassen aan wat beschikbaar is in het seizoen. Eerst zie je het hele recept, eronder staan de verschillende onderdelen als je ze helemaal zelf wilt maken.

Mini-Quiches
  • Muffinblik met bakjes van wortelgroenten
  • Gestoofde groene groente van 1 prei en flinke bos bladgroente
  • 200 gr. verse kaas (zoals ricotta) zelfgemaakt
  • 125 ml slagroom
  • 3 eieren

Verkruimel de kaas. Meng de slagroom en eieren met een garde. Kruid met zout en peper. Verdeel de snijbiet & prei over de bakjes van wortelgroente. Leg de kaas er op. Schenk het ei-roommengsel erover.
Verlaag de oventemperatuur naar 175 °C en bak de quiches in ca. 15 min. gaar.
Laat iets afkoelen en haal ze met een lepeltje uit de vorm.

De bodem van wortelgroente
  • 600 g wortel en pastinaak (of knolselderij, wortelpeterselie, aardappel oid)
  • 2 theelepels gedroogde tijm en oregano en/of verse rozemarijn
  • Scheutje milde olijfolie
  • Zout, peper

Verwarm de oven voor op 200°C, Vet een muffinblik in met wat olie. Rasp de wortel en de pastinaak met het raspbakje van de staafmixer. Meng met de olie, de kruiden en zout peper. Schep het mengsel in het bakblik. Verdeel de groente over de holtes van de ingevette vorm. Duw goed aan zodat er bakjes ontstaan. Zet de vorm ca. 15 min. in de oven tot de groente goudbruin is. Neem uit de oven. (je kunt de wortelgroenten ook even gaar maken in de pan)

Vulling van bladgroente
  • 1 prei
  • Flinke bos bladgroente: mix van raapstelen, spinazie, radijsblad (of snijbiet, palmkool of boerenkool)
  • Olijfolie
  • Zout, peper

Was de bladgroenten in ruim water, laat uitlekken in het vergiet. Snij in reepjes. (bij grote bladgroenten als snijbiet gaat het het handigst als je het blad oprolt tot een rolletje. Boerenkool kun je van de nerf ritsen, en dan verder kleinsnijden).
Was de prei (kom evt. even om uitleg vragen). Snij de prei in dunne ringetjes. Verhit een koekenpan met een scheutje olie en bak de prei en de snijbiet even aan tot ze slinken (vocht verliezen).

Topping van verse kaas
  • 1 liter volle melk
  • 3 el citroensap

Breng ongeveer 1 liter melk tegen de kook aan, haal van het vuur; voeg de citroensap (of azijn) toe, ik gebruikte 3 volle eetlepels op een liter, roer ongeveer 1 minuut. Je ziet dat de melk gaat schiften: er ontstaan witte vlokken (wrongel) en een beetje groenachtig vocht (wei). Laat het geheel ongeveer 15 minuten staan, laat uitlekken in een vergiet. Van 1 liter melk, hou je ongeveer 200-250 gr verse kaas over

  • Anouk-Alles zelf maken
  • pastinaak
  • prei
  • mini quiches met groenten