zomer Archieven · natuurlijk koken en eten

Tuindiners bij de overkant

Kom deze zomer genieten van de allerkortste keten: smakelijke gerechten van producten direct uit de tuin op je bord.

Er zijn wat plekjes vrijgekomen voor het laatste tuindiner op 25 augustus a.s.

Een mooie zomeravond. Een lange tafel letterlijk in de tuin met uitzicht op de gewassen die op je bord liggen. Gezellige mensen. Mooie gesprekken. Smakelijke gerechten die voor een groot deel ter plekke worden klaargemaakt. Heel veel beter kan het niet, toch?

Althans, dat vinden tuinders Sander & Laurens van de biologische Tuinderij de Overkant en kok Cathy van Keetmee. Vanaf het begin van zelfoogsttuin ‘De Overkant’ delen zij hun passie om verse, lokaal geteelde groenten op het bord van de consument te krijgen.

De tuinders dragen zorg voor het voeden en verzorgen van de bodem zodat deze robuuste en gezonde groenten voortbrengt. De kok laat zien hoe je deze goed op je bord krijgt zodat je jezelf er goed mee kunt voeden. Kom je het deze zomer met ons ervaren? Er staan 3 tuindiners gepland: in juni, juli en augustus telkens op vrijdagmiddag.

Na het ontvangst geven de tuinders een rondleiding op de tuin. Zij laten zien welke gewassen er worden geteeld en wat de specifieke kenmerken zijn van deze tuin en de grond. Ook vertellen ze welke keuzes er worden gemaakt bij de teelt.

Ondertussen is kok Cathy druk bezig de laatste hand te leggen aan het eten. Samen met vrijwilligers van de tuin zorgen we ervoor dat de groentes van de tuin omgetoverd worden tot smakelijke gerechten. Een groot deel van de gerechten wordt ter plekke klaargemaakt in de leemoven en buitenkeuken.

Het koken en eten vindt dus plaats in de buitenlucht. Met uitzondering van noodweer, proberen we het zoveel mogelijk door te laten gaan. Passende kleding, goed gemutstheid en enige flexibiliteit zijn dus wel gewenst.

Kosten: €35,- pppk Kinderen zijn van harte welkom. Tot 12 jaar voor de helft van de prijs.

Alle data: vrijdag 16 juni, 14 juli en 25 augustus vanaf 16:00 uur.

Meer info: keetmee@gmail.com
Reserveren: gratis via eventbrite (zie onder) Voor het betaalgemak sturen we voorafgaand het diner een betaalverzoek.

De tuindiners zijn onderdeel van een initiatief van de bd vereniging: Biodynamisch Dineren. Kijk hier voor alle data en initiatieven. www.bdvereniging.nl/biodynamisch-dineren

Atjar

Atjar is een heerlijke smaakmaker uit de Indonesische en Indische keuken. Atjar betekent ‘zuur’ en gebruik je meerdere groenten dan heet het atjar tjampoer (gemengd zuur). Deze atjar is alleen van courgette en uien, maar een verloren worteltje kan er ook makkelijk bij voor het kleuraccent. Andere groenten die je erbij kunt doen zijn witte-, of Chinese kool en paprika.

Kleine courgettes zijn het lekkerste om zo te eten (of als tapas, zie hiervoor). Maar ben je op vakantie geweest of let je even niet op dan zit je ineens met zo’n joekel in je maag. In de soep is dan het enige wat rest (of de composthoop) maar op een gegeven moment heb je het wel gehad met de courgette.

Op BD boerderij de Oosterwaarde is elke zomer een inmaakploeg actief. Eerst worden de augurken ingemaakt en vervolgens zijn de courgettes aan de beurt. Het is altijd heel bevredigend aan het eind van de dag de rijen volle potten te zien. Op deze manier kun je de courgette goed gebruiken en heb je nog wat in de winter. Dit is het recept wat we gebruiken:

Rasp op de grove rasp 2 kg schone courgettes (niet geschild) en 650 gram ui (wel geschild) en meng ze goed door elkaar.
Voeg 1 el. zout toe en zet het mengsel in een vergiet om minimaal 1 uur uit te lekken. Pers het ieder kwartier uit.
Doe in een grote pan: het ui-courgette mengsel; 1,35 l. azijn; 125 gr suiker, 1 el. koenjit; 1 el. peperkorrel; 1 el. dragon’; 1 volle el. selderijzout.
Breng aan de kook en laat 15 min. sudderen tot alles mooi geel is.
Schep het hete mengsel in schone potten en schroef de deksel goed dicht. Laat de potten onderste boven afkoelen.
Laat de potten minstens 6 weken staan voor gebruik zodat de smaken goed zijn ingetrokken. De atjar blijft heel lang houdbaar mits goed ingemaakt (schoon en vacuüm)

Venkel

Bestaat er een mooiere groente? En nog lekker ook met die anijsachtige geur en smaak. Eèn van mijn favorieten. Venkel is een energieke groente en ligt niet zwaar op de maag. Daarnaast past de anijs-achtige smaak goed bij warm weer en is het een groente met eindeloze mogelijkheden. Zowel de loof, knol als zaad kunnen verwerkt worden in gerechten. Venkel is met name in landen rond de Middelandse zee een veel gebruikte groente en combineert heel goed met gestoofde tomaat en sinaasappel. Vandaar hier twee frisse recepten voor een mooie nazomer.

Hoe maak je het schoon?

Het fijne dilleachtige loof eraf halen. Niet weggooien! Je kunt het als kruid weer toevoegen of er thee van trekken.
Van de stengels kun je goed bouillon trekken of anders apart fijn snijden.
Eventuele bruine plekken van de knol verwijderen, deze zijn bitter.
De rest van de knolvenkel in de lengte in vieren snijden: nu kun je de wortelaanzet makkelijk wegsnijden, eventueel de stukken nog in fijnere repen van ongeveer 1-2 cm snijden of heel fijn schaven als je de venkel rauw gaat eten.

Wat doe je ermee?

rauw: fijn gesneden als salade, lekker met sinaasappel/mosterddressing
koken met water en zout: ongeveer 10-15 minuten
smoren: in vispakketje in de oven
stoven: eerst aanbakken in de pan en dan vocht toevoegen (bouillon of witte wijn)
grillen: besmeren met olijfolie en in de grillpan of in de oven

Mediterraan Stoofpotje

Voor dit recept gebruik je een combinatie van grillen en stoven: de venkel in een pan met dikke bodem in een beetje olijfolie aan een kant goed bruin laten worden (eventueel in gedeeltes doen), uitje erbij, dan wat superrijpe tomaten erbij doen en zwarte olijven. Wat vocht toevoegen (balsamico azijn of wijn), 15-20 minuten laten stoven (met deksel op de pan). Eventueel kun je er een blikje tonijn door doen of wat feta kaas overheen kruimelen. Op smaak maken. Het fijne venkelloof op het allerlaatst eroverheen draperen.

VenkelSalade met gember / sinaasappeldressing

Stevige smaken die goed bij elkaar passen. Deze dressing past ook heel goed bij witte, rode of chinese kool en andijvie.

verhit een laagje olie in een klein pannetje, frituur hierin dunne schijfjes verse gember tot ze krokant zijn, vis de stukjes eruit en laat uitlekken
fruit een kleingesneden sjalotje zachtjes in de overgebleven olie, blus af met het sap van een sinaasappel (of rode grapefruit). Haal het pannetje van het vuur en roer er wat honing en peper en zout bij
schep de nog lauwe dressing door de fijngeschaafde venkel en laat dit even intrekken (bij de wat hardere rauwe groenten, zoals venkel en kool mag dit best een half uur staan)
schep ten slotte wat partjes sinaasappel erdoor, strooi de gefrituurde gember erop en wat geroosterde sesamzaadjes. (ook lekker met granaatappel, zie onder)

workshop: Eten uit de tuin

Haal jij ook liefst je groenten bij de (bio)boer? Of heb je een (partner met) eigen moestuin? Dan vraag je je misschien weleens af wat je aan moet met al die groenten. Heerlijk hoor die knisperverse producten, zo uit de tuin en nog onbespoten ook. Verse sperciebonen, wortels en bietjes, daar weet je wel raad mee. Maar wat doe je met al die zomerkolen en ontplofte courgettes. En wat zijn in vredesnaam veld komkommers?

oogsten, koken en genieten

Dat is mogelijk als je woensdag 4 augustus meedoet met de workshop: ‘Eten uit de (moes)tuin’. Deze wordt gegeven op zelfoogsttuin De Overkant in Twello, letterlijk aan de overkant van het mooie Deventer (vlakbij de Worp). We gaan oogsten op de tuin, leren de groenten kennen en gaan ermee koken. Uiteraard genieten we daarna van een heerlijke maaltijd met elkaar! Ik bepaal het menu aan de hand van de groenten die op dat moment beschikbaar zijn. Je hoeft dus niet zelf je gerechten te bedenken. Ik laat wel zien hoe je makkelijk kunt varieren zodat je er thuis ook mee aan de slag kunt.

We koken letterlijk op de tuin in de, provisorische, buitenkeuken -dus enige flexibiliteit is vereist. Er zijn dan ook een beperkt aantal plaatsen beschikbaar.

Kosten voor deze workshop zijn €35,- p.p. Dat is inclusief:
– alle ingrediënten
– maaltijd, die we zelf bereiden
– begeleiding door ervaren natuurkok, lesgever en zelfoogster op Tuinderij De Overkant, Cathy Verschoor

“kundig en met humor”
“altijd creatieve, verrassende maaltijden met relatief eenvoudige ingredienten”
“relaxed, enthousiast en ongedwongen als in: niet tot op de minuut strak gepland”

Na afloop van deze workshop ga je naar huis met:
– een goed gevulde buik
– een hoofd vol inspiratie
– bloemen en kruiden uit de tuin voor thuis
– Let op: de eerste 4 aanmelders ontvangen ook nog gratis het boekje ‘Improvisatiekoken van Velt.

Ideaal voor mensen met een abonnement bij de bioboer, een moestuin of iedereen die op zoek is naar inspiratie om te koken met seizoensgroenten en graag wat variatie op zijn bord heeft. Ook leuk als uitje in de zomermaanden. Kinderen vanaf 12 jaar zijn welkom (mits onder begeleiding). Let op: bij slecht weer wordt de workshop verplaatst.

Wanneer: woensdag 4 augustus van 16:00 – 19:00 uur (inclusief maaltijd)
Waar: Zelfoogsttuin De Overkant, Meermuidenseweg, 7391 TE Twello

Over de locatie: Zelfoogsttuin ‘De Overkant’ is gevestigd op het land van zorgboerderij Sterrenland langs de Meermuidenseweg in Twello vlak langs de IJssel. Hier is de familie Margry al in 1979 begonnen met de teelt van biologische groenten. SInds 2020 worden de groenten door Laurens van Zwol en Sander Bakkenist geteeld en verzorgd. Dit voorjaar is de tuin verzelfstandigd en voortgezet onder de naam Biologische Tuinderij de Overkant. De tuinderij biedt sinds dit voorjaar de mogelijkheid tot zelf oogst. Je kunt ook een abonnement nemen of je groenten bestellen. K.eetmee verzorgt wekelijks de ‘groente van de week’ recepten voor de deelnemers van de tuin.

Yoghurtsoep met verse bonen

Dop je eigen (tuin)bonen

Is er iets lekkerder dan verse peulvruchten? Zo’n hele zak vol, zo van de tuin. Waar je dan uiteindelijk maar een paar handjes van overhoudt. Helemaal prima voor een zomersalade. Dit keer was het echter tijd om weer eens een echt nieuw recept uit te proberen. Van Ottolenghi, uiteraard, want in de Midden-Oosten keuken weten ze wel raad met peulvruchten. Een hete yoghurtsoep met tuinbonen. En heet slaat dit keer op de temperatuur en niet de hoeveelheid specerijen. Integendeel, lekker fris door de yoghurt, citroen en kruiden. Maar wel warm dus en bedriegelijk machtig. Een echte maaltijd soep.

Variaties

Ik heb wel een paar shortcuts toegepast op het recept: normaal maak je eerst de bouillon van wortel, ui en (bleek)selderij, ik nam voor de gelegenheid een bouillonblokje. Verder gebruikt Ottolenghi rijst, ik had blokjes aardappel. Al met al scheelde dat toch 45 minuten kooktijd en was de soep een koud kunstje (oh nee, heet)

Yoghurt soep – 4 personen

Breng 1 ¼ ltr bouillon aan de kook.
Dop de tuinbonen (of andere verse peulvruchten) en kook ze een paar minuten in de hete bouillon. Koel onmiddelijk en druk bij tuinbonen de zachte groene boontjes uit de buitenste dikke vliezen (dubbeldoppen)
Schil 4 kleine aardappels, snijd in kleine blokjes. (of gebruik 50 gram rijst) en kook gaar in de bouillon. Voeg de helft van de boontjes toe en pureer de soep met een staafmixer glad (het is nog vrij dun)

Klop 400 gr. dikke Griekse yoghurt los met 1 groot ei en 2 teentjes fijngesneden knoflook
Schep nu lepel voor lepel de helft van de soep bij het yoghurt mengsel en roer goed door (dit voorkomt dat de yoghurt gaat schiften), giet nu het yoghurt mengsel weer terug in de pan bij de rest van de soep.
Let op, soep niet meer laten koken maar al roerende tegen de kook aan houden totdat de soep warm en gebonden is. Maak op smaak met zout, peper en citroensap.
Schep de soep in een diepe kom en garneer met de rest van de boontjes, pluk dille en venkelgroen en geraspte citroen. Sprenkel er tot slot wat goede olijfolie over.

Lekker! Blijvertje.

Courgette

We trappen het zomerseizoen af met courgette. Verrassend is dat deze groente heel gezond is. Je zou niet verwachten dat er in en onder dat groene schilletje zoveel vitamine en mineralen schuilen: 100 gram levert maar liefst 28% van de dagelijks aanbevolen hoeveelheden vitamine C op! Door de neutrale smaak van courgettes kun je er vele kanten mee op. We beginnen met de kleine, stevige exemplaren en gebruiken ze als basis voor deze ’thuis tapas’ . Later in het seizoen kunnen we de (te) grote exemplaren verwerken tot soep en atjar.

Combineert heel goed met
basilicum, bosui, dille, citroen, dragon, kerrie, kervel,
komijn, koriander, oregano, salie, thijm en verse peper.

Courgette Tapas:

rolletjes

snij met de kaasschaaf linten van de courgette, besmeer deze met wat (kruiden)olijfolie en laat even staan
maak een mengsel van ricotta, peper/zout, pijnboompitjes en een beetje basilicum
smeer het mengsel op de linten en rol de courgette op, zet evt vast met een prikker

mini pizza

snij de courgette in pakjes
beleg deze met bv groene of rode pesto, tomatensaus, pijnboompitjes, geraspte kaas en italiaanse kruiden
leg de mini pizza’s ongeveer 3-5 minuten onder voorverwarmde gril leg er evt. nog een blaadje basilicum op

Hartige koekjes

De courgettes wassen en met schil en al raspen, mengen met een theelepel zout en wegzetten in een vergiet (het zout ontrekt vocht aan de courgette waardoor je ze beter kunt bakken)
Mengen met ei (2 eieren op 500 gram courgette), verse kruiden zoals peterselie, koriander of munt en zoveel bloem dat de massa stevig genoeg is om er een koekje van te vormen; op smaak maken met peper, knoflook, paprika-, of kerriepoeder (of je eigen favoriete kruidenmengsel)
Verhit boter of olie in de pan
Met twee eetlepels (of je handen) platte koekjes vormen en deze aan beide kanten goudbruin bakken
500 gram (2 kleine) courgettes levert ongeveer 15 koekjes op.

Courgette lasagne

Lasagne zonder lasagne? Dat kan heel goed met courgette! Laat de courgette plakken eerst even zweten voordat je ze in deze schotel verwerkt. Bestrooi de plakken met zout en laat deze minstens 10 minuten maar liever langer staan totdat ze water af gaan geven. De smaak van de courgette komt beter tot haar recht en ze laat zich beter bakken of grillen.

Courgette ‘lasagne’

Courgettes in de hoofdrol in deze 'lasagne' al staat het je natuurlijk vrij om ook andere groenten en lasagne vellen toe te voegen.

Recept afdrukken Pin recept

Voorbereidingstijd 20

Bereidingstijd 20

Gang Hoofdgerecht

Keuken Italiaans

Ingrediënten

1 (flinke) courgette
2 ui snipperen
2 à 3 teen knoflook
8 takjes basilicum gerist en fijngehakt
180 gram mozzarella in dunne plakken
50 gram parmezaan geraspt

Instructies

Was de courgette, snijd 'kop'en 'kont' eraf en de rest in lange repen. – dat gaat heel goed met een kaasschaaf- Bestrooi de plakken met peper en zout en laat minstens 20 minuten 'zweten'. Dep de plakken daarna droog.
– snipper ondertussen de uien. ris de basilicum van de takjes en snij de blaadjes fijn. Rasp, indien nodig, de parmezaan. Verwarm de oven voor op 220C. –
Bedek een ovenschaal met een laag courgettes. Strooi er een deel van de andere ingrediënten over. Maak lagen totdat alles op is. Zorg dat de bovenste laag uit mozarella en parmezaan bestaat.
Bak de courgette in ong. 20 min gaar en goudbruin.

Notities

Voeg plakken aubergine en / of paprika toe. Laat de aubergine ook eerst ‘zweten’ of gril deze al gaar.
Voeg plakken tomaat toe (hou er rekening mee dat er dan vocht vrijkomt.
Maak een ‘echte’ met lasagnevellen > kijk wel eerst hoeveel kooktijd de pasta nodig heeft.

Trefwoord courgette, seizoensgroenten

Kook zelf

Kook je liever zelf? Of wil je weten hoe ik een gerecht heb klaargemaakt? Zoek je recepten? Op mijn foodblog: ‘culinaire avonturen in de achtertuin’ vind je mijn ontdekkingstocht in de wereld van vergeten groenten terug. ‘En alles wat ik zoal tegenkom in de (achter)tuin en de natuur en wat je daarmee kunt.’ De recepten zijn niet al te ingewikkeld en gebaseerd op echt eten.

Echt eten is zo veel mogelijk onbewerkt, uit de volle grond, van het seizoen, lokaal en voornamelijk plantaardig.

Groenten van de boerderij

Ik begon dit blog toen ik 8 jaar geleden mijn eerste oogstaandeel van de Oosterwaarde ontving: een biodynamische boerderij die werkt volgens het community supported agriculture (CSA) principe. Dit is een vorm van samenwerking tussen burgers en lokale landbouwers. Je betaalt jaarlijks een bijdrage om de kosten van het bedrijf te kunnen dekken. In ruil krijg je een deel van de opbrengst: oogstaandeel. Maar er is meer: zowel de manier van telen als de distributie gebeuren ecologisch verantwoord. En er is een sterk sociaal component: er is een grote betrokenheid tussen de producent en de afnemer ofwel deelnemer die vaak ook zelf een handje meehelpen op de boerderij. Sinds 2014 is er een opmars van een nieuwe vorm van gemeenschapslandbouw: de Herenboeren. Hier zijn het de burgers die het initiatief tot een boerderij nemen en is de boer in loondienst.

van Oogstaandeel tot recept

Mijn wekelijkse oogstaandeel bracht heel wat teweeg. Want, als je weet hoeveel moeite, aandacht en zorg er gestoken is in het produceren van jouw voedsel (en je persoonlijk de pastinaken uit de grond hebt getrokken) Dan ga je dat niet verspillen omdat je het niet lust of kent.

De palmkool staart me al een paar dagen aan als ik de groentenla opendoe. En ik staar terug want wat moet ik ermee. Weer zo’n verrassing uit het voedselpakket. ‘Lijkt een beetje als boerenkool maar is zachter van smaak’. Hmm ik ben niet zo dol op boerenkool en het is verdorie zomer!

En zo begon mijn receptenblog. Met ribolitta van palmkool tot yoghurtsoep en nog veel meer. Tip: gebruik de zoekfunctie of zoek per seizoen. In de categorie zomer vind je bijvoorbeeld:

zomerstoof-met-biet-tomaat-en-pruim
courgette: courgettekoekjes, atjar, tapas
pruimencompote en chutney
ketchup
sperziebonen met kokos citroensaus
wortelloofpesto
wilde-appelmoes-met-bereklauw
kappertjes-van-oost-indische-kers