Recepten Archieven · Pagina 2 van 10 · natuurlijk koken en eten

Koe – melk

Tja, wat doe je dan als je als vegetarische eko kok gaat koken op een biologisch melkvee bedrijf? Dan gebruiken we de producten van het bedrijf, natuurlijk, maar dan ook helemaal. Dus: het vlees, de melk, het graan/brood en de aardappels die op de Ekoboerderij Arink voortgebracht worden*. De seizoensgroenten waren een mix van ‘oud en nieuw’ ofwel winter bewaargroenten, fris lentegroen en zoveel mogelijk verse kruiden en bloemen uit de tuin.

Op 29 april j.l. kookte ik samen met kookmaatje en oud-studiegenoot Irma Vreeman het boerderij diner bij Ekoboerderij Arink in de Achterhoek. Studenten van de opleiding Natuurvoedingskunde van academie Kraaybeekerhof en de Groene Kookacademie kookten met ons mee.

Biodyneren

Het boerderij diner vond plaats in het kader van het project biodyneren van de BD-Vereniging. Vooraf aan de maaltijd krijgen de gasten een rondleiding over het bedrijf. Tijdens het diner vertelt de kok welke afwegingen er gemaakt worden om de producten optimaal op het bord te krijgen. Dit jaar doen zo’n twintig boerderijen mee aan het project. – Kijk hier voor meer informatie en data-

En hoe ziet zo’n menu er dan uit als de belangrijkste producten van het bedrijf (rund)vlees en melk zijn en je de principes van de natuurvoeding – vers, puur, eerlijk, duurzaam– hanteert?

Ontvangst
- Welkomstdrankje gemaakt van melkwei (overgehouden van het maken van panir)
- Amuse van rode biet en hangop (uitgelekte yoghurt)
Vooraf
- Brood met lenteboter
- Bloemkoolsoep met daslook olie
- Pickle van aardpeer
Hoofd
- Runderstoof / Curry met panir
- Geroosterde spitskool met rode ui
- Lentesalade met asperges, raapsteel en radijs en eetbare bloemen
- Aardappelpuree met blokjes zoete aardappel
Dessert
- Amandel-sinaasappeltaartje

Vega of vegan?

Heel vaak wordt gedacht dat de natuurvoeding vegetarisch of veganistisch is. Dat is niet persé zo. In het kader van de duurzaamheid is het uitgangspunt wel zoveel mogelijk plantaardig. Voor een volwaardig dieet is het raadzaam om zowel dierlijke als plantaardige eiwitten te eten of anders aan te vullen met supplementen. Helaas zijn plantaardige alternatieven vaak overbewerkt en niet echt duurzaam te noemen. Zelf kies ik er voor vegetarisch te eten en mijn dierlijke eiwitten te halen uit ei, yoghurt en (spaarzaam) kaas. Zo krijg ik toch voldoende voedingstoffen binnen en hoeven er geen dieren gedood te worden voor mijn dieet. Of wel?

Er zit namelijk wel een flinke adder onder het gras of liever gezegd meerdere. Koeien produceren alleen maar melk als ze kalveren en dat doen ze natuurlijk niet vrijwillig. En die melk is natuurlijk niet voor humane consumptie maar ‘eigenlijk’ bedoeld voor het kalf. Die op haar beurt weer alleen opgefokt wordt om nog meer melk te produceren. De stiertjes produceren geen melk en gaan direct de destructie in (want nutteloos) of worden na 8 maanden geslacht voor het vlees. Dit vlees gaat bijna allemaal naar het buitenland, omdat in Nederland relatief weinig kalfsvlees wordt gegeten. In de intensieve veehouderij leidt dit tot onvoorstelbaar dierenleed waarbij koeien letterlijk uitgemolken worden, afgedankt als ze niks meer opleveren en tijdens hun leven nauwelijks hun natuureigen gedrag kunnen vertonen.

geen kalf = geen melk

Gelukkig gaat het er bij de extensieve veehouderij, zoals bij Arink heel anders aan toe maar ook hier geldt: geen kalf = geen melk. Het gedode dier zit niet in je melk of kaas maar is indirect wel gedood voor je kaas. Dus, als je melk / yoghurt gebruikt, is vaak het argument, dan moet je ook het vlees eten.

Ik ben het daar niet mee eens: dierlijk eiwit zoals rundvlees is een kostbaar goed en is enorm belastend voor ons milieu (methaan uitstoot, landgebruik). We kunnen ons niet veroorloven daar lichtzinnig mee om te gaan. Bovendien is de hoeveelheid eiwitten die we consumeren veel hoger dan nodig en gewenst. Mijn zuivelgebruik wordt dus meer dan gecompenseerd door de vleesconsumptie van anderen het is niet nodig daar nog meer vlees tegenover te zetten.

Een ecologisch duurzame melkveehouderij, zoals bij Arink, is alleen mogelijk als we onze vlees-, melk- en kaasconsumptie heel drastisch omlaagbrengen

Voor ons menu hebben we ervoor gekozen om de melk om te zetten in verse kaas (panir) naast het rundvlees. Kaas is weliswaar vegetarisch** maar is net zo inefficient als vlees: voor 1 kg vlees is ~ 5 kg planten nodig en voor 1 kg kaas ~10 liter melk. Panir, ofwel verse kaas, is dan de meest ecologische keuze. Het is makkelijk zelf te maken en je houdt ongeveer 2,5 kg kaas over van 10 liter melk. Het uitlekvocht, de wei, ziet er een beetje groenig uit. Het bevat hele waardevolle voedingsstoffen zoals alle B-vitamines. Dat gaan we natuurlijk niet weggooien! Je kunt het vocht heel goed gebruiken als basis voor soep, pannenkoekenbeslag of om graan in te koken. In ons menu hebben we de melkwei ook gebruikt voor het welkomstdrankje. Het bleek verrassend lekker! De rest ging in de soep, de curry en naar de varkens!

* Belangrijkste filosofie van de Ekoboerderij Arink is zoveel mogelijk een natuurlijk systeem volgen. Gebruik maken robuuste rassen en systemen zodat je geen ‘kunst’grepen hoeft toe te passen en zoveel mogelijk de kringlopen sluiten. Veevoer wordt op eigen grond verbouwd: de koeien grazen een gras-klaver mengsel en krijgen granen (rogge-haver) als krachtvoer. Het stro wordt vervolgens gebruikt als strooisel en rest graan gebruikt om brood van te bakken. De melk wordt grotendeels verzuiveld of als rauwe tapmelk verkocht in de boerderijwinkel waar ook het rundvlees te verkrijgen is. Lees hier meer over de filosofie achter de boerderij .

** Niet alle kaas is vegetarisch. Soms wordt lebmaag van een kalf gebruikt om te stremmen en ja, die moet eerst dood zijn voor je dat kunt gebruiken. Wij gebruiken yoghurt of citroenssap om de panir te maken.

Zero-waste bietentaart

De voedselprijzen op de wereld markt schijnen gedaald te zijn maar daar merken we bij de kassa nog vrij weinig van. De prijzen voor voedingsmiddelen lagen in februari ’23 in Nederland zelfs 15,1 procent hoger dan een jaar eerder! Ok, aan de prijzen in de winkel kun je weinig doen. Maar we kunnen er wel voor zorgen dat we het voedsel wat we hebben niet verspillen. En met een beetje creativiteit ben je nog beter uit ook!

Haal meer uit je voedsel zonder in te leveren op kwaliteit.

Besparen, minderen, hand op de knip. Erg gezellig klinkt het niet allemaal. We zijn al snel geneigd om in te leveren op kwaliteit in plaats van kwantiteit want eten moet je toch. Dan maar geen bio, en wel B-merken en aanbiedingen waardoor de fabrikant bepaalt wat we eten. Maar we kunnen wel degelijk meer uit ons voedsel halen zonder in te leveren. Door zelf te maken in plaats van kant en klare producten te kopen – en nee, dat hoeft niet altijd meer tijd te kosten. Of om voedsel niet te verspillen. Wist je dat we per persoon zo’n 34 kilo per jaar aan voedsel weggooien? Zonde toch? Met name brood en zuivel verdwijnt vaak in de prullenbak.

Zo maakte ik met wat oud brood en een pak yoghurt die al ver over datum – maar nog prima eetbaar – was, dit verrukkelijke bietentaartje! Toegegeven ik had óók geen zin om door de regen naar de winkel te fietsen dus dit was dubbel meegenomen.

Bietentaartje

De bodem maakte ik door het het fijn te malen en dan te mengen met gesmolten boter / kokosvet totdat je een enigszins samenhangend mengsel hebt. Het is lekker om door het kruim kruiden te mengen, gehakte noten en/of kaas of edelgist. Omdat de vulling redelijk vochtig is, bak ik de bodem voor in de oven.
De yoghurt laat ik tenminste een uur uitlekken zodat ik een romige, dikke substantie heb. Je kunt natuurlijk ook direct kwark of stand-yoghurt gebruiken.
De biet rasp ik grof en (samen met een geraspte appel) smoor ik deze zo’n 20 minuten in een pannetje zodat het al gaar en zacht is.

Haal de bodem uit de oven. en laat een beetje afkoelen.
Schep de uitgelekte yoghurt door het bieten / appel mengsel door elkaar en maak op smaak met peper/zout, gember. Vul vervolgens de bodem met het mengsel en bak af in de oven op 175C (ong 20 min)

Nog meer recepten met biet vind je hier.

Winst

Tering hè, schrik jij ook iedere keer als je bij de kassa staat? Na de olie zijn de prijzen van met name boter, melk, kaas en eieren de lucht in geschoten. – voor het eerst dat de eieren bij de boerderij/biowinkel goedkoper waren dan bij de reguliere supermarkt!- Maar ook brood, vlees en groenten zijn fors duurder geworden. Voorlopig is dat nog niet afgelopen, waarschuwt de topman van Unilever, ondanks de mega winst van dat bedrijf.

Ontluisterend

Tuurlijk oorlog in Oekraine, energieprijzen, grondstoftekorten, vogelgriep (ja, nog steeds!) drijven de prijzen op en die rekening komt bij de consument te liggen. Ontluisterend was het wel dat in dezelfde week dat de grote bedrijven (Unilever, Ahold, Shell en andere concerns) hun mega winsten publiceerden, bij mij in de supermarkt een inzameling plaatsvond van de voedselbank. Op de vraag of de winst niet te hoog is, gezien de problemen bij sommige huishoudens om de rekeningen te betalen, zei de topman van Unilever: ‘onze aandeelhouders zijn voor een groot deel ook gewone mensen.’

Ok, ik kan hier heel veel cynische opmerkingen over maken en een rant beginnen over het kapitalistische systeem, winstmaximalisatie, maatschappelijk verantwoord ondernemen (ook nog zo eentje) moreel besef. Maar ik ga het niet doen. Jij wordt er niet blij van en ik ook niet. En inmiddels weten we wel wat ons te doen staat, toch?

Koop bij je lokale groente/melk boer – kies voor seizoensgroenten – eet meer plantaardig en minder vlees(vervangers) – kook zelf

Maar dat is toch niet persé goedkoper, Keet, hoor ik je denken? Nou, ik durf de stelling aan dat levensmiddelen die je zelf klaarmaakt een stuk goedkoper en gezonder zijn dan een kant en klaar bewerkt product. Bovendien knap je er mentaal enorm van op als je je spullen koopt bij iemand ‘who gives a sh*t’. En dat is ook wat waard!

Okee, back to cooking. Mijn groenten van de week is aardpeer, want die kreeg ik van een vriendin en we zeggen nooit nee tegen gekregen groenten. En denk je nu hûh, aardpeer? Dan heb je vast geen -vrienden met een- moestuin of een biologisch groentenpakket. Lees hier meer over de basisbereiding van de aardpeer, ook wel Topinamboer of fartichoke genoemd. Wij gaan hier voor de gratin van aardpeer met andere wintergroenten naar keuze. Makkelijk om vantevoren klaar te maken.

Gratin van aardpeer

Combineer de aardpeer met andere wintergroenten zoals: pompoen, pastinaak, zoete aardappel, rammenas, knolselderij en (groene of witte) kool. Met vegan varianten.

Recept afdrukken Pin recept

Ingrediënten

1 kg wintergroenten
250 gr slagroom of plantaardige kookroom
2 tenen knoflook
laurierblad
rozemarijn / tijm
klont boter of kokosvet
200 gr kaas of hummus of hummus
paar salieblaadjes
50 gr broodkruim
50 gr. zonnebloempitten of hazelnoten
1 el edelgist

Instructies

Verwarm de oven voor op 200ºC
Neem gelijke hoeveelheden van de wintergroenten, boen ze schoon en snij in flinterdunne plakken (4 x 250 gram is genoeg voor een flinke ovenschaal).
Zet de slagroom op een laag vuur. Maak de knoflook schoon en laat dit trekken in de room met de laurierblaadjes, paar takjes rozemarijn/tijm en een klontje boter. Dit laatste helpt om de gratin steviger te maken. Verwijder de kruidentakjes.
Maak de gratin door telkens een laag groenten te bedekken met een beetje geraspte kaas (of hummus), peper/zout. fijngehakte salieblaadjes en het slagroommengsel.
Maal de zonnebloempitten fijn met de edelgist en broodkruim. Meng dit met het laatste beetje kaas en doe dit als laatste laag op de schotel.
Bak de gratin de eerste 30 minuten afgedekt met bakpapier. Verwijder daarna het papier en bak nog 30 minuten tot de kaas licht gekleurd is en de groenten gaar.

Notities

Om te voorkomen dat de gratin te nat wordt en/of uit elkaar valt:
Laat je hem helemaal afkoelen. Bedek weer met bakpapier en leg er iets zwaars op, bv een paar pakken suiker. Hierna kun je de gratin makkelijk in stukken snijden en voor gebruik eventueel weer opwarmen in de oven. Koud eten als hapje kan ook!

Trefwoord aardpeer, appel, pastinaak, pompoen, rammenas, zoete aardappel

Hele bloemkool uit de oven

Bloemkool wint enorm aan smaak als je deze roostert. Door de bloemkool in z’n geheel te roosteren, heb je natuurlijk een spectaculair groenten’gebraad’ om op tafel te pronken en aan te snijden. Het recept is afkomstig uit Tel Aviv en heeft de afgelopen jaren een heuse opmars gemaakt in de Westerse keukens. Het past heel goed in dit Oosterse getinte kerstmenu met Hollandse wintergroenten.

Hele bloemkool uit de oven

De showstopper van de kersttafel: een hele bloemkool op een groene saus. Door de bloemkool eerst te koken, hoeft ie niet zo lang meer in de oven.

Recept afdrukken

Gang Hoofdgerecht

Equipment

Oven: 210 °C.

Ingrediënten

1 bloemkool
50 ml olijfolie
½ citroen
2 knoflooktenen
1 eetl gedroogde oregano
fleur de sel & peper uit de molen
Groene saus:
1 flinke bos koriander
2 volle eetl tahin sesampasta
sap van 1 limoen
1 knoflookteen
1 eetl. ahornsiroop of honing
1 theel korianderpoeder
± 75-100 ml olijfolie

Instructies

Bloemkool:
Verwijder lelijke stukken van de bloemkoolbladeren, maar laat ze zoveel mogelijk eraan zitten, die worden straks heel lekker krokant. Snij van de onderkant zoveel af tot de bloemkool goed rechtop blijft staan.
Zet hem in een stoofpan waar hij precies in past. Doe er 3-4 cm water in met een flinke snuf zout.
Breng aan de kook, laat onder een deksel 10 minuten koken/stomen, reken op 15 minuten voor een groot exemplaar.
Hevel de bloemkool over op een met bakpapier beklede bakplaat en laat 10 minuten uitdampen.
Meng intussen in een kom 50 ml olijfolie met rasp en sap van de halve citroen, uitgeperste knoflook, oregano, knisperzout en peper. Kwast hier de hele bloemkool mee in.
Rooster 30 minuten in de liefst al hete oven, vrij onderin.
Groene saus:
Hou 2 takjes koriander apart voor de garnering. Maal alles fijn (ook de steeltjes van de koriander) in de keukenmachine of met de staafmixer tot een soepele groene saus, hoeveel olie u nodig heeft kan variëren. Proef op zout en peper. Bewaar tot gebruik in de koelkast.
Serveren:
Haal de saus op tijd uit de koelkast en verdeel over een grote ondiepe schaal. Zorg dat de bloemkool warm is of op kamertemperatuur. Parkeer hem voorzichtig bovenop de saus. Garneer met wat grofgehakte koriander.

Trefwoord bloemkool

Wortelsalade met rode ui

Vergis je niet: deze salade lijkt simpel (en dat is ‘ie ook), maar kent wel 3 onderdelen met de nodige wacht- en oventijd: wortels in de oven (20-30 min.); uien marineren (30 min.) en dressing (10 min). Dat kan allemaal tegelijk, dus uitendelijk valt het wel mee. Wel iets om rekening mee te houden. Lekker vantevoren maken dus zodat de smaken onderling kunnen ‘bonden’.

Wortelsalade met rode ui

Stevige smaakmakers brengen de gewone winterwortel tot ongekende hoogte. En met de rode en groene kleuren past het helemaal op de kersttafel.

Recept afdrukken Pin recept

Gang Bijgerecht, Salade

Equipment

Oven: 200 °C

Ingrediënten

800 g winterpeen
1 volle eetl witte shiromiso
2 eetl olijfolie
1 eetl ahornsiroop of honing
1 knoflookteen
2 eetl sesamzaadjes
snuf chilivlokken uit zo’n molentje
1 bakje tuinkers
Ingemaakte ui:
1 rode ui
3 eetl rodewijnazijn
snuf zout
Rozijndressing:
50 g gele rozijnen
100 ml 1 glaasje witte wijn
1 eetl rodewijnazijn
4 eetl olijfolie
zout & peper uit de molen

Instructies

Ingemaakte ui:
Snij de rode ui in flinterdunne halve ringen. Hussel in een schaal door de azijn met een ferme snuf zout, laat minstens een half uur (of langer) staan.
Wortelen:
Roer in een grote kom de miso glad met olijfolie, ahorn siroopp, uitgeperste knoflookteen, sesamzaadjes en een ferme snuf chilvlokken. Geen zout, want de miso is al zout. Was de wortelen grondig, schillen hoeft niet. Snij in plakken van ½ cm. Hussel goed door de kom. Verdeel over een met bakpapier beklede bakplaat. Schuif in de oven en rooster ± 20 minuten tot gaar met hier en daar een geblakerd randje. Schep halverwege om.
Dressing:
Doe de rozijnen en wijn in een steelpan, breng aan de kook en laat op laag vuur 10 minuten sudderen tot de rozijnen zich volgezogen hebben. Zeef. Klop de azijn en olijfolie met wat zout en peper door elkaar tot een dressing. Schep de rozijnen erdoor. Hussel dit door de wortelen. Proef op zout en peper. Laat gerust een tijdje intrekken.
Serveren:
Doe de wortels in een mooie schaal. Garneer met rode ui en op het allerlaatste moment met tuinkers.

Notities

Vervang miso door een halve eetlepel (gerookt) paprikapoeder en/of komijn en een flinke snuf zout.

Tuinkers kun je ook door iets ander groens vervangen.

Vergis je niet: deze salade lijkt simpel (en dat is ‘ie ook), maar kent wel 3 onderdelen met de nodige wacht- en oventijd: wortels in de oven (20-30 min.); uien marineren (30 min.) en dressing (10 min). Dat kan allemaal tegelijk, dus uiendelijk valt het wel mee. Wel iets om rekening mee te houden

Trefwoord rode ui, winterpeen, wortel

Feest couscous

Feestcouscous

Als dat niet feestelijk is: een enorme berg couscous met kleurige en geurige groenten en kruiden.

Recept afdrukken Pin recept

Gang Bijgerecht, Salade

Ingrediënten

250 g couscous
400 ml kokend water
1 rode paprika
1 granaatappel
150 g diepvriesdoperwten
150 g gedroogde abrikozen
75 g pistachenootjes gepeld, ongezouten
handje verse koriander
handje verse munt
handje verse peterselie
1 citroen
2 theel komijnpoeder
2 theel gerookt paprikapoeder
1 theel kurkuma
snuf chilivlokken uit zo’n molentje
olijfolie extra vergine
zout & peper uit de molen

Instructies

Snij de paprika in dunne reepjes, dan in blokjes. Idem dito met de gedroogde abrikozen.
Meng met de couscous, diepvriesdoperwten, komijnpoeder, paprikapoeder en kurkuma in een grote kom.
Giet het kokende water erop, dek af en laat een kwartiertje staan tot al het water is opgenomen.
Hak intussen de pistachenootjes en de verse kruiden.
Verwijder de pitjes uit de granaatappel.
Schep de couscous met een vork luchtig door elkaar.
Rasp de schil van de citroen boven de kom fijn en pers hem uit. Doe ook het sap erbij, plus een flinke plens goede olijfolie. Voeg de pistache, kruiden en granaatappelpitjes toe (bewaar wat voor de garnering). Meng alles goed door elkaar en breng op smaak met zout, peper en chilivlokken. Laat minstens een uurtje staan.
Serveren:
Stort de couscous als een grote berg op een mooie schaal. Bestrooi met de achtergehouden garnering.

Notities

Paprika is natuurlijk helemaal niet van het seizoen maar voor deze keer mag het. Gebruik anders reepjes paprika uit een pot.

Voor de verse kruiden en granaatappel loont het de moeite naar de Turkse winkel te gaan. Kun je geen granaatappel bemachtigen, gebruik dan (gedroogde) cranberries.

Heb je gasten die geen gluten eten? Vervang de couscous dan door gierst of quinoa.

Trefwoord graan

Linzen-pie met zoete aardappel

Een pie (spreek uit paai) is een typisch Engels gerecht bestaande uit een of ander hartig (of zoet) mengsel afgedekt met een laagje deeg.

In dit geval gebruiken we rode linzen en zoete aardappel die gekookt helemaal uit elkaar vallen en een smeuïge substantie vormen. Die pruimen geven een zoete ‘bite’ met specerijen als kruidige tegenhanger. De linzen vormen het ‘eiwitcomponen’ in het (kerst)menu, maar deze pie is op een andere dag ook prima op zichzelf als maaltijd te gebruiken.

Je kunt natuurlijk bladerdeeg gebruiken als dakje, maar probeer eens dit deegje zelf te maken. Oh, zoveel lekkerder en echt niet zo moeilijk. Hou er rekening mee dat de vulling afgekoeld moet zijn voor je het deegje erover doet en gaat bakken. Vulling, deeg en ook de gehele pie zijn prima vantevoren te maken. Serveren ‘m wel warm met een mes erbij, om puntjes uit de schaal te snijden.

Linzen pie met zoete aardappel

Onder het knapperige afdekje gaat een heerlijke, smeuïge zoet / pittige substantie schuil.

Recept afdrukken Pin recept

Gang Hoofdgerecht

Equipment

Oven: 200 °C

Ingrediënten

250 g gedroogde rode linzen
250 g zoete aardappel geschild gewicht
100 g gedroogde pruimen gewicht zonder pit
750 ml hete groentebouillon
1 grote ui
3 knoflooktenen
3 cm gemberwortel
handje verse koriander
handje verse peterselie
1 theel komijnpoeder of zaadjes
1 theel korianderpoeder
1 limoen
scheutje olijfolie
zout & peper uit de molen

Deeg:

125 g koude boter
200 g bloem
1-2 eetl ijskoud water
snuf zout
1 ei losgeklopt
1 eetl komijnzaadjes of sesamzaadjes

Instructies

Snipper de ui en knoflook. Fruit zachtjes in wat olie in een hapjespan.
Rasp de gember erboven en fruit rustig mee.
Schil intussen de zoete aardappel, snij in kleine blokjes. Snij de pruimen in stukjes.
Schep komijn en korianderpoeder door de ui en bak 1 minuut mee.
Voeg zoete aardappel, pruimen, linzen en de kokendhete groentebouillon toe, plus zout en peper.
Laat onder een deksel zachtjes 20 minuten sudderen tot de zoete aardappel zacht is en de linzen uit elkaar beginnen te vallen.
Hak de verse peterselie en koriander fijn, voeg deze toe aan de pan (als deze van het vuur af is).
Rasp de schil van de limoen fijn boven de pan, voeg ook het sap van een halve limoen toe (de andere helft wordt niet gebruikt).
Schep het mengsel over in een grote lage ronde taartvorm of ovenschaal (Ø 26 cm) waarbij de vulling nèt tot de rand komt. Laat helemaal afkoelen.

Deeg:

Snij terwijl de linzen sudderen de koude boter in kleine blokjes, doe in een kom met de bloem en wat zout en wrijf met uw vingers net zo lang tot het grof zand is.
Doe er 1 à 2 eetlepels ijskoud water bij en kneed snel tot een soepele deegbal.
Laat in folie 30 minuten rusten in de koelkast.

Vullen:

Rol het deeg tussen twee vellen bakpapier (anti-plak!) uit tot een grote lap, leg op de vulling, snij bij en duw de randen vast aan de schaal.
Prik met de achterkant van een pollepel een stoomgaatje in het midden.
Kwast het deeg in met losgeklopt ei.
Steek van de restjes deeg sterretjes en balletjes uit en plak vast als versiering. Kwast ook in met ei. Bestrooi met komijnzaadjes.

Bakken:

Bak 30 minuten iets onder het midden van de oven. Serveer warm met een mes erbij, om puntjes uit de schaal te snijden.

Notities

Het deeg is echt het allerlekkerst met goede roomboter. Vegans kunnen margarine gebruiken en amandelmalk om het deeg mee te bestrijken.

Rol het deeg zo dun mogelijk uit > waarschijnlijk hou je behoorlijk wat over (ik gebruikte de helft van het recept maar ha dniet genoeg voor versiering). Je kunt het restant prima invriezen.

In dit gerecht spelen zoete aardappels de hoofdrol. Ze worden in ons land steeds vaker geteeld. Zoete aardappels komen ook voor onder de naam bataat of yam. Alhoewel de naam anders doet vermoeden, is deze groente niet hetzelfde als de gewone aardappel maar je kunt ‘m wel op dezelfde manier bereiden. Zo kun je de zoete aardappel koken, poffen, gratineren, roosteren, vullen, pureren en er chips van maken.

Prei met sinaasappelsaus

Wat een mooi elegant bijgerechtje. Simpele prei wordt heel bijzonders met deze saus -eigenlijk een dunne mayonaise- met sinaasappel.

Recept afdrukken Pin recept

Gang Bijgerecht

Ingrediënten

6 dunne preien
2 eetl boekweit

Voor de saus:

1 perssinaasappel
150 ml plantaardige olie geen olijfolie
1 eidooier
1 theel dijonmosterd
2 eetl rodewijnazijn
1 eetl ahornsiroop of andere zoetstof
snuf zout & peper

Instructies

Sinaasappelsaus:

Rasp de schil van de sinaasappel. Pers hem uit en meet 25 ml sap af. Doe sap en rasp in de hoge kom die bij de staafmixer hoort. Voeg de eidooier toe (eiwit wordt niet gebruikt), plus mosterd, azijn, maple syrup, zout en peper. Mix. Giet nu alle olie erbij. Plaats de staafmixer op de bodem van de kom, zet hem aan en trek naar boven. Voilà: mooie lobbige saus. Bewaar in de koelkast, maar serveer op kamertemperatuur.

Garnering:

Rooster de boekweit al omscheppend in 4-5 minuten geurig en knapperig in een droge koekenpan. Bewaar in een kommetje.

Prei:

Verwijder de kontjes en het allerdonkerste groen van de prei (dat mag in de bouillon). Snij elke prei in 2 gelijke stukken en was grondig. Breng een grote, wijde pan water met wat zout aan de kook (of neem het hete kookwater van het bloemkoolrecept op de volgende pagina, als u toch bezig bent). Kook de preien in ± 10 minuten gaar, maar niet tot snot. Check door erin te prikken. Laat goed uitlekken. Snij eventueel in de lengte doormidden als het dikke preien zijn.

Serveren:

Verdeel de saus over een grote schaal. Leg de prei er zo elegant mogelijk in. Garneer eventueel met nog wat sliertjes sinaasappelschil. Bestrooi op het laatste moment met de knapperige boekweit.

Notities

Heb je geen boekweit? Gebruik dan een strooisel gehakte hazelnoten oid

Knolselderij soep

Wie had gedacht dat deze oerdegelijke Hollandse knol zo’n verfijnd gerecht kan opleveren? Verleden jaar gebruikten we de knolselderij als toetje, dit jaar beginnen we ermee. Knolselderij kennen we als ingredient in de snert, maar vormt op zichzelf deze heerlijke subtiele soep. Maak m af met wat fijne gebakken blokjes selderij, amandel en een mooie olie.

Knolselderijsoep met amandel

Een lekkere romige soep met amandelmelk en garnering

Recept afdrukken Pin recept

Gang Soep

Ingrediënten

1 knolselderij ± 700 g
1 literpak amandeldrink ongezoet!
1 grote ui
4 takjes verse tijm
2 groentebouillonblokjes
zout & peper uit de molen
olijfolie of andere plantaardige olie

Garnering:

2 eetl amandelschaafsel
½ citroen alleen rasp
walnoten olie

Instructies

Soep

Snipper de ui en fruit deze zachtjes met wat olie in een soeppan.
Schil intussen de knolselderij. Hou een stukje apart voor de garnering, snij de rest in dobbelstenen. Doe bij de ui, samen met de hele takjes tijm.
Giet het hele pak amandeldrink erbij, plus de bouillonblokjes en wat zout en peper. Breng aan de kook en laat onder een deksel 15-20 minuten sudderen tot de knolselderij helemaal zacht is.
Vis de (nu kale) takjes tijm eruit. Pureer de soep glad in de blender of met de staafmixer. Proef op zout en peper.

Garnering

Snij de achtergehouden knolselderij in hele kleine blokjes en bak dan in de koekepan. Schep dan het amandelschaafsel erdoor en bak al omscheppend tot het goudbruin is. Rasp de schil van de halve citroen erboven fijn. Voeg wat zout en peper toe en schep door elkaar.
Sprenkel over de soep of serveer ernaast in een schaaltje

Trefwoord knolselderij

Kerstmenu 2022

Een feestelijk en verrassend kerstmenu van ‘koken-zonder-pakjes-en-zakjes en new-born veggie Karin Luijten. Het menu is niet alleen helemaal vegetarisch is maar ook nog gemaakt met oerdegelijke wintergroenten in de hoofdrol. Lekker betaalbaar dus! Het geheim zit ‘m in de lekkere smaakmakers: veel citrus- en zuidvruchten, verse kruiden en specerijen uit de oosterse keuken. Dus, haal je groenten bij je lokale bio-boer maar breng vooral ook een bezoekje aan de Turkse winkel. Enne, alles is makkelijk voor te bereiden en zo nodig te vervoeren. Wat mij betreft een topper!

Menu (voor 6 personen)

Knolselderijsoep met amandel

Een lekkere romige soep met amandelmelk en garnering

naar het recept

Feestcouscous

Als dat niet feestelijk is: een enorme berg couscous met kleurige en geurige groenten en kruiden.

Check out this recipe

Prei met sinaasappelsaus

Wat een mooi elegant bijgerechtje. Simpele prei wordt heel bijzonders met deze saus -eigenlijk een dunne mayonaise- met sinaasappel.

naar het recept

Hele bloemkool uit de oven

De showstopper van de kersttafel: een hele bloemkool op een groene saus. Door de bloemkool eerst te koken, hoeft ie niet zo lang meer in de oven.

naar het recept

Linzen pie met zoete aardappel

Onder het knapperige afdekje gaat een heerlijke, smeuïge zoet / pittige substantie schuil.

naar het recept

Wortelsalade met rode ui

Stevige smaakmakers brengen de gewone winterwortel tot ongekende hoogte. En met de rode en groene kleuren past het helemaal op de kersttafel.

Check out this recipe

Kruidige stoofpeertjes

Traditioneel en extra feestelijk voor bij de kerstmaaltijd.

naar het recept

Tips van Keet en Karin:

Gebruik zoveel mogelijk verse kruiden en citrusvruchten. Peterselie, koriander en munt haal ik het liefst bij de Turkse winkel. Was de kruiden bij thuiskomst en zet ze in een vaasje om ze vers te houden (of rol ze in een theedoek en bewaar in de koelkast)
Het menu is voor 6 personen. Ben je met minder of wil je niet alle gerechtjes maken: laat er dan gerust een of twee weg en speel wat met de hoeveelheden. Alle gerechten zijn goed vooruit te maken (en eventueel uit te besteden) en ook goed te bewaren.
Bewaar de schillen en afsnijdsel van de groenten en maak er een groentebouillon van. Deze kun je bijvoorbeeld gebruiken voor de linzen pie. De schillen kun je ook goed invriezen voor na de kerst.

Hele groene feestdagen (met hapjes enzo!)