Linzen-pie met zoete aardappel

Een pie (spreek uit paai) is een typisch Engels gerecht bestaande uit een of ander hartig (of zoet) mengsel afgedekt met een laagje deeg.

In dit geval gebruiken we rode linzen en zoete aardappel die gekookt helemaal uit elkaar vallen en een smeuïge substantie vormen. Die pruimen geven een zoete ‘bite’ met specerijen als kruidige tegenhanger. De linzen vormen het ‘eiwitcomponen’ in het (kerst)menu, maar deze pie is op een andere dag ook prima op zichzelf als maaltijd te gebruiken.

Je kunt natuurlijk bladerdeeg gebruiken als dakje, maar probeer eens dit deegje zelf te maken. Oh, zoveel lekkerder en echt niet zo moeilijk. Hou er rekening mee dat de vulling afgekoeld moet zijn voor je het deegje erover doet en gaat bakken. Vulling, deeg en ook de gehele pie zijn prima vantevoren te maken. Serveren ‘m wel warm met een mes erbij, om puntjes uit de schaal te snijden.

linzen pie

Linzen pie met zoete aardappel

Onder het knapperige afdekje gaat een heerlijke, smeuïge zoet / pittige substantie schuil.
Gang Hoofdgerecht

Equipment

  • Oven: 200 °C

Ingrediënten
  

  • 250 g gedroogde rode linzen
  • 250 g zoete aardappel geschild gewicht
  • 100 g gedroogde pruimen gewicht zonder pit
  • 750 ml hete groentebouillon
  • 1 grote ui
  • 3 knoflooktenen
  • 3 cm gemberwortel
  • handje verse koriander
  • handje verse peterselie
  • 1 theel komijnpoeder of zaadjes
  • 1 theel korianderpoeder
  • 1 limoen
  • scheutje olijfolie
  • zout & peper uit de molen

Deeg:

  • 125 g koude boter
  • 200 g bloem
  • 1-2 eetl ijskoud water
  • snuf zout
  • 1 ei losgeklopt
  • 1 eetl komijnzaadjes of sesamzaadjes

Instructies
 

  • Snipper de ui en knoflook. Fruit zachtjes in wat olie in een hapjespan.
  • Rasp de gember erboven en fruit rustig mee.
  • Schil intussen de zoete aardappel, snij in kleine blokjes. Snij de pruimen in stukjes.
  • Schep komijn en ­korianderpoeder door de ui en bak 1 minuut mee.
  • Voeg zoete aardappel, pruimen, linzen en de kokendhete groentebouillon toe, plus zout en peper.
  • Laat onder een deksel zachtjes 20 minuten sudderen tot de zoete aardappel zacht is en de linzen uit elkaar beginnen te vallen.
  • Hak de verse peterselie en ­koriander fijn, voeg deze toe aan de pan (als deze van het vuur af is).
  • Rasp de schil van de limoen fijn boven de pan, voeg ook het sap van een halve limoen toe (de andere helft wordt niet gebruikt).
  • Schep het mengsel over in een grote lage ronde taartvorm of ovenschaal (Ø 26 cm) waarbij de vulling nèt tot de rand komt. Laat helemaal afkoelen.

Deeg:

  • Snij terwijl de linzen sudderen de koude boter in kleine blokjes, doe in een kom met de bloem en wat zout en wrijf met uw vingers net zo lang tot het grof zand is.
  • Doe er 1 à 2 eetlepels ijskoud water bij en kneed snel tot een soepele deegbal.
  • Laat in folie 30 minuten rusten in de koelkast.

Vullen:

  • Rol het deeg tussen twee vellen bakpapier (anti-plak!) uit tot een grote lap, leg op de vulling, snij bij en duw de randen vast aan de schaal.
  • Prik met de achterkant van een pollepel een stoomgaatje in het midden.
  • Kwast het deeg in met losgeklopt ei.
  • Steek van de restjes deeg sterretjes en balletjes uit en plak vast als versiering. Kwast ook in met ei. Bestrooi met komijnzaadjes.

Bakken:

  • Bak 30 minuten iets onder het midden van de oven. Serveer warm met een mes erbij, om puntjes uit de schaal te snijden.

Notities

Het deeg is echt het allerlekkerst met goede roomboter. Vegans kunnen margarine gebruiken en amandelmalk om het deeg mee te bestrijken. 
Rol het deeg zo dun mogelijk uit > waarschijnlijk hou je behoorlijk wat over (ik gebruikte de helft van het recept maar ha dniet genoeg voor versiering). Je kunt het restant prima invriezen.

In dit gerecht spelen zoete aardappels de hoofdrol. Ze worden in ons land steeds vaker geteeld. Zoete aardappels komen ook voor onder de naam bataat of yam. Alhoewel de naam anders doet vermoeden, is deze groente niet hetzelfde als de gewone aardappel maar je kunt ‘m wel op dezelfde manier bereiden. Zo kun je de zoete aardappel koken, poffen, gratineren, roosteren, vullen, pureren en er chips van maken.

Prei met sinaasappelsaus

prei met sinaasappelsaus

Prei met sinaasappelsaus

Wat een mooi elegant bijgerechtje. Simpele prei wordt heel bijzonders met deze saus -eigenlijk een dunne mayonaise- met sinaasappel.
Gang Bijgerecht

Ingrediënten
  

  • 6 dunne preien
  • 2 eetl boekweit

Voor de saus:

  • 1 perssinaasappel
  • 150 ml plantaardige olie geen olijfolie
  • 1 eidooier
  • 1 theel dijonmosterd
  • 2 eetl rodewijnazijn
  • 1 eetl ahornsiroop of andere zoetstof
  • snuf zout & peper

Instructies
 

Sinaasappelsaus:

  • Rasp de schil van de sinaasappel. Pers hem uit en meet 25 ml sap af. Doe sap en rasp in de hoge kom die bij de staafmixer hoort. Voeg de eidooier toe (eiwit wordt niet gebruikt), plus mosterd, azijn, maple syrup, zout en peper. Mix. Giet nu alle olie erbij. Plaats de staafmixer op de bodem van de kom, zet hem aan en trek naar boven. Voilà: mooie lobbige saus. Bewaar in de koelkast, maar serveer op kamertemperatuur.

Garnering:

  • Rooster de boekweit al omscheppend in 4-5 minuten geurig en knapperig in een droge koekenpan. Bewaar in een kommetje.

Prei:

  • Verwijder de kontjes en het allerdonkerste groen van de prei (dat mag in de bouillon). Snij elke prei in 2 gelijke stukken en was grondig. Breng een grote, wijde pan water met wat zout aan de kook (of neem het hete kookwater van het bloemkool­recept op de volgende pagina, als u toch bezig bent). Kook de preien in ± 10 minuten gaar, maar niet tot snot. Check door erin te prikken. Laat goed uitlekken. Snij eventueel in de lengte doormidden als het dikke preien zijn.

Serveren:

  • Verdeel de saus over een grote schaal. Leg de prei er zo elegant mogelijk in. Garneer eventueel met nog wat sliertjes sinaas­appelschil. Bestrooi op het laatste moment met de knapperige boekweit.

Notities

Heb je geen boekweit? Gebruik dan een strooisel gehakte hazelnoten oid

Knolselderij soep

Wie had gedacht dat deze oerdegelijke Hollandse knol zo’n verfijnd gerecht kan opleveren? Verleden jaar gebruikten we de knolselderij als toetje, dit jaar beginnen we ermee. Knolselderij kennen we als ingredient in de snert, maar vormt op zichzelf deze heerlijke subtiele soep. Maak m af met wat fijne gebakken blokjes selderij, amandel en een mooie olie.

yoghurtsoep

Knolselderijsoep met amandel

Een lekkere romige soep met amandelmelk en garnering
Gang Soep

Ingrediënten
  

  • 1 knolselderij ± 700 g
  • 1 literpak amandeldrink ongezoet!
  • 1 grote ui
  • 4 takjes verse tijm
  • 2 groentebouillonblokjes
  • zout & peper uit de molen
  • olijfolie of andere plantaardige olie

Garnering:

  • 2 eetl amandelschaafsel
  • ½ citroen alleen rasp
  • walnoten olie

Instructies
 

Soep

  • Snipper de ui en fruit deze zachtjes met wat olie in een soeppan.
  • Schil intussen de knolselderij. Hou een stukje apart voor de garnering, snij de rest in dobbelstenen. Doe bij de ui, samen met de hele takjes tijm.
  • Giet het hele pak amandeldrink erbij, plus de bouillonblokjes en wat zout en peper. Breng aan de kook en laat onder een deksel 15-20 minuten sudderen tot de knolselderij helemaal zacht is.
  • Vis de (nu kale) takjes tijm eruit. Pureer de soep glad in de blender of met de staafmixer. Proef op zout en peper.

Garnering

  • Snij de achtergehouden knolselderij in hele kleine blokjes en bak dan in de koekepan. Schep dan het amandelschaafsel erdoor en bak al omscheppend tot het goudbruin is. Rasp de schil van de halve ­citroen erboven fijn. Voeg wat zout en peper toe en schep door elkaar.
  • Sprenkel over de soep of serveer ernaast in een schaaltje
Trefwoord knolselderij

Kerstmenu 2022

Een feestelijk en verrassend kerstmenu van ‘koken-zonder-pakjes-en-zakjes en new-born veggie Karin Luijten. Het menu is niet alleen helemaal vegetarisch is maar ook nog gemaakt met oerdegelijke wintergroenten in de hoofdrol. Lekker betaalbaar dus! Het geheim zit ‘m in de lekkere smaakmakers: veel citrus- en zuidvruchten, verse kruiden en specerijen uit de oosterse keuken. Dus, haal je groenten bij je lokale bio-boer maar breng vooral ook een bezoekje aan de Turkse winkel. Enne, alles is makkelijk voor te bereiden en zo nodig te vervoeren. Wat mij betreft een topper!

Menu (voor 6 personen)

1
yoghurtsoep
Knolselderijsoep met amandel
Een lekkere romige soep met amandelmelk en garnering
naar het recept
2
couscous
Feestcouscous
Als dat niet feestelijk is: een enorme berg couscous met kleurige en geurige groenten en kruiden.
Check out this recipe
3
prei met sinaasappelsaus
Prei met sinaasappelsaus
Wat een mooi elegant bijgerechtje. Simpele prei wordt heel bijzonders met deze saus -eigenlijk een dunne mayonaise- met sinaasappel.
naar het recept
Hele bloemkool uit de oven
De showstopper van de kersttafel: een hele bloemkool op een groene saus. Door de bloemkool eerst te koken, hoeft ie niet zo lang meer in de oven.
naar het recept
4
linzen pie
Linzen pie met zoete aardappel
Onder het knapperige afdekje gaat een heerlijke, smeuïge zoet / pittige substantie schuil.
naar het recept
5
wortel salade kerst
Wortelsalade met rode ui
Stevige smaakmakers brengen de gewone winterwortel tot ongekende hoogte. En met de rode en groene kleuren past het helemaal op de kersttafel.
Check out this recipe
6
Stoofpeertjes wit
Kruidige stoofpeertjes
Traditioneel en extra feestelijk voor bij de kerstmaaltijd.
naar het recept

Tips van Keet en Karin:

  • Gebruik zoveel mogelijk verse kruiden en citrusvruchten. Peterselie, koriander en munt haal ik het liefst bij de Turkse winkel. Was de kruiden bij thuiskomst en zet ze in een vaasje om ze vers te houden (of rol ze in een theedoek en bewaar in de koelkast)
  • Het menu is voor 6 personen. Ben je met minder of wil je niet alle gerechtjes maken: laat er dan gerust een of twee weg en speel wat met de hoeveelheden. Alle gerechten zijn goed vooruit te maken (en eventueel uit te besteden) en ook goed te bewaren.
  • Bewaar de schillen en afsnijdsel van de groenten en maak er een groentebouillon van. Deze kun je bijvoorbeeld gebruiken voor de linzen pie. De schillen kun je ook goed invriezen voor na de kerst.

Hele groene feestdagen (met hapjes enzo!)

Boerenkool blitz

‘Deze week boerenkool in het pakket (yikes!)’, schreef ik als beginnend groentenontdekker zo’n 10 jaar geleden. ‘Dit is voor mij geen grote favoriet maar ik kan moeilijk mijn halve groentepakket weggooien’. Tja, zo gaat dat. Dan moet je wel iets verzinnen. Mijn eerste recept was een boerenkool smoothie met peer: ‘De peren overheersen de boerenkool volkomen en de munt maakt het lekker fris. Erg lekker als lunch of zelfs ontbijt.’ Wie had dat gedacht, boerenkool als ontbijt. En na twee jaar schreef ik: heerlijk er is weer boerenkool!

Behalve als smoothie verdween de boerenkool in de alternatieve stamppot, met bijvoorbeeld pompoen of zoete aardappel. In de boerenstoof met pastinaak. Als chips uit de oven. Of in de soep, zoals deze Senegalese Pindasoep.

Wat ik zelf een leuke toepassing vind, is om de bevroren boerenkool te verkruimelen en als smaak- en vitamine’bommetje’ toe te voegen aan zelfgemaakte brood, pasta of omelette zoals in onderstaand recept.
NB je kunt hiervoor ook gewoon verse boerenkool gebruiken en het restant invriezen of drogen voor de volgende keer.

Waar je boerenkool leest, kun je ook heel goed palmkool gebruiken.

palmkool boerenkool

Boerenkool omelette

Boerenkool als ontbijt, lunch of snack in deze heerlijke hartige omelette met pompoen en ricotta
Gang Bijgerecht, Ontbijt, Tussendoortje

Ingrediënten
  

  • 2 eieren (groot)
  • 1 hand boerenkool vers of bevroren
  • 2 eetlepels ricotta
  • 150 gram butternut pompoen (gekookt)
  • olijfolie
  • parmezaanse kaas optioneel

Instructies
 

  • Klop de eieren in een kom los met een garde
  • Scheur verse boerenkool in kleine stukjes (of verkruimel de bevroren kool)
  • Prak de gare pompoen fijn (verwijder eventueel eerst de schil)
  • Meng ei, boerenkool, ricotta goed door elkaar
  • Verhit de olie in de pan en giet het mengsel erin. Laat 1 – 2 minuten stollen in de pan (of totdat de randjes bruin zijn)
  • Maak eventueel af met geraspte parmezaanse kaas.

Notities

In plaats van ricotta kun je ook zelfgemaakte, verse kaas gebruiken.
Trefwoord boerenkool, pompoen, verse kaas

Boerenkool pilav

Pilav is een graangerecht uit het (Midden)-Oosten, meestal met rijst. Ik ken het nog wel uit mijn studenten tijd: kip pilav met perziken! Het gerecht werd echter klaargemaakt als een soort saus voor over de rijst, maar dat is niet helemaal juist. Bij pilav wordt het graan eerst gefruit in olie en vervolgens gaar gemaakt met bouillon. Daarna wordengroenten, peulvruchten en vlees toegevoegd. Pilav kent verwantschap met risotto dat op dezelfde manier wordt bereid. Het woord pilav is waarschijnlijk afkomstig van het Oud-Perzische woord pilau, wat ‘rijst’ betekent. Voor pilav gebruik je echter langkorrelige rijst of een ander graan zoals bulghur.

Een heerlijk Indiaas bijgerecht met Hollandse wintergroente

Onderstaand recept komt uit de Indiase keuken en is een lekker wintergerecht met boerenkool en pompoen. Huh, sinds wanneer eten ze boerenkool in India? Whatever, het gerecht smaakt verrukkelijk! De pilav is behoorlijk pittig maar dat wordt goed uitgebalanceerd door de pompoen. Let op: het recept is een bijgerecht. In de Indiase keuken gebruik je meerdere gerechtjes om tot een volledige maaltijd te komen. Vul bijvoorbeeld aan met panir of kikkererwten, naanbrood en/of raïta of chutney. Voor een hoofdgerecht voor 2 personen kun je ook de hoeveelheid rijst verdubbelen, hoeveelheid pompoen halveren en een eiwit toevoegen.

Sinds wanneer eten ze boerenkool in India? Is dat net zoiets als de Senegalese pindasoep?-
boerenkool pilav

Boerenkool pilav met pompoen.

Een heerlijk Indiaas bijgerecht met Hollandse wintergroente: boeren- of palmkool en pompoen.
Gang Bijgerecht
Keuken Fushion, Indiaas
Porties 4

Ingrediënten
  

  • 1 kleine pompoen
  • 3 ui
  • 4 tenen knoflook
  • 100 gr (volkoren) basmatirijst
  • theel komijnpoeder
  • theel garam masala
  • theel kurkuma
  • 2 groene of rode pepers
  • 600 ml water heet
  • 200 gr boeren- of palmkool van de nerf getrokken
  • 1 citroen in parten optioneel
  • peper en zout
  • olie of kokosvet
  • gembersiroop

Instructies
 

  • Week de rijst tenminste 1 uur (of langer bij volkoren rijst), giet de rijst af (bewaar weekwater) en laat uitlekken
  • Verwarm de oven voor op 200° C
  • Snij de pompoen in parten (verwijder de pitten) en leg op een bakplaat (evt bakpapier eronder). Besprenkel met olie, peper/zout en een scheut gembersiroop. bak totdat de randjes licht beginnen te kleuren. (afhankelijk van de dikte en grootte ong 15 min.). Doe de oven uit en hou de parten warm in de oven.
  • Verhit 1 eetelepel kokosvet of een flinke scheut olie in een pan met dikke bodem
  • Snij de uien in halve (dunne) ringen. Doe de uien in de pan, bak ze langzaam tot glazig. Snij ondertussen de knoflook in plakjes en voeg toe. Smoor (met deksel op de pan) een goede vijf minuten. Hak de pepertjes fijn, voeg de rest van de kruiden toe en schep goed om. Voeg de rijst toe en bak mee (zorg dat de rijst rondom met vet bedekt is).
  • Ris de boeren- of palmkool van de nerf en was goed, laat uitlekken. Als het ui mengsel echt begint te bruinen doe je de kool erbij. Omscheppen. Giet er 600 ml heet water bij. (gebruik het weekwater van de rijst)
  • Breng aan de kook, doe het deksel erop en draai het vuur laag.* Laat zo een minuut of twintig garen. Daarna het vuur uit en even laten staan.
  • Snij een deel van de pompoen in blokjes en meng door de pilav. Doe de pilav in een schaal en 'drapeer' de rest van de pompoen erover.
  • Serveer met een partje citroen.

Notities

Geef de uien de kans om langzaam te garen, dan worden ze lekker zoet. Anders is het recept ‘best pittig’. (check vantevoren hoe heet de pepers zijn) De pompoen vlakt de smaak iets af. Vind je het nog te heet, gebruik dan wat gembersiroop of zoetstof om te blussen.
Een raïta, peulvruchten en naan of ander platbrood maken het gerecht compleet.
* dit is het moment om je pan in een ‘hooikist’, ecostoof of hooimadam te doen
Trefwoord boerenkool, graan, palmkool, pompoen, rijst

Voor een bijeenkomst van het klimaatforum maakte ik boerenkool pilav met parten pompoen (sweet dumpling), seitanflapjes, tomatenchutney, raïta en rodekoolsalade met sinaasappel en linzen.

Pompoen in een potje

Hoera! Een van mijn favoriete recepten schrijvers, Karin Luiten, is tegenwoordig into vega en heeft ook de seizoensgroenten ontdekt! Eigenlijk een logische ontwikkeling. Met haar koken zonder pakjes en zakjes toonde Karin al aan dat al die (dure) voorverpakte en bewerkte producten uit de supermarkt vooral marketing technisch slim maar niet nodig zijn. En hoe je dat dus makkelijk en veel lekkerder zelf kunt maken. – en gezonder, goedkoper… afijn.

Vega koken à la Karin is uiteraard ook zonder vleesvervangers, want: “Gezien mijn bezwaren tegen onzinnige poedermixen uit pakjes en zakjes zou het ook een beetje raar zijn om wél mijn toevlucht te nemen tot knutselvoer van gerehydrateerde sojastructuur, verdikkingsmiddel, zetmeel, zout, maltodextrine, aroma en vitamine B12“. Het heeft 19 kookboeken geduurd maar daar is ’tie dan: het ‘Vega zónder pakjes en zakjes‘ en een nieuwe kookrubriek in het nieuwe Lekker Vega magazine van de Vegetariërsbond.

Alle ingrediënten om lekker vegetarisch te eten zijn er al, die liggen namelijk gewoon sinds jaar en dag bij de groenteboer. Vegetarisch koken gaat niet om ‘iets weglaten’ of ‘iets vervangen’, veel belangrijker is creativiteit. Hoe combineer je verse ingrediënten en smaakmakers op een inventieve, slimme manier.”

De seizoensgroente van dit moment is de pompoen, en daar begint de kookrubriek van Karin mee. Een simpele pompoensoep die net dat klein beetje extra oemph krijgt door de ingrediënten te roosteren in de oven. -Snij pompoen en ui in stukken en flikker alles op een bakplaat met stukken sinaasappel en knoflooktenen; hussel met geraspte gember, olijfolie, komijn, chilivlokken en rooster dit zo’n 20 min in de oven. Vis de sinaasappel en knoflook eruit. Kieper de rest van de bakplaat in de pan en voeg het bouillon toe en mix. (de sinaasappel en knoflook knijp je erboven uit).- Zo doe je dat, een heerlijk geurend en troostrijk soepje op een mooie herfstige dag. Wil je nog meer OEMPH gebruik dan de Ethiopische kruidenmix van dit soepje.

De rest van de pompoen kun je verwerken tot deze chutney:

pompoen

Pompoen chutney

Een feest in een potje en op je bord. En in een handomdraai te maken.
Gang Bijgerecht
Keuken Fushion
Porties 3 potjes

Ingrediënten
  

  • 600 gr pompoen
  • 3 appels fris zoet
  • 2 uien
  • 1 rode peper (of 1 tl sambal)
  • 8 cm gemberwortel
  • 200 ml appelazijn
  • 200 gr oerzoet (of suiker)
  • 1 el zout
  • 1 tl zwarte peper

Instructies
 

  • Schil de pompoen in blokjes, snipper de ui en appel in kleine stukjes
  • Hak de rode peper fijn (zonder zaadjes is minder scherp)
  • Doe alles in een pan met dikke bodem
  • Rasp de gember boven de pan, voeg ook de andere ingredienten toe
  • Breng alles al roerend aan de kook en laat dan zonder deksel een uur zachtjes pruttelen
  • Stamp eventueel alles tot puree
  • Schep gloeiend heet in brandschone potjes en draai de deksel erop. Laat afkoelen

Notities

Normaal hoef je pompoen aan het begin van het seizoen niet te schillen, maar om een gladde chutney te krijgen is het wel handig.
Een open potje is in de koelkast een paar weken houdbaar. Zijn de potjes goed schoon en heet afgevuld, dan kun je deze wel een jaar bewaren.
Trefwoord appel, pompoen, wereldkeuken

Atjar

Atjar is een heerlijke smaakmaker uit de Indonesische en Indische keuken. Atjar betekent ‘zuur’ en gebruik je meerdere groenten dan heet het atjar tjampoer (gemengd zuur). Deze atjar is alleen van courgette en uien, maar een verloren worteltje kan er ook makkelijk bij voor het kleuraccent. Andere groenten die je erbij kunt doen zijn witte-, of Chinese kool en paprika.

Kleine courgettes zijn het lekkerste om zo te eten (of als tapas, zie hiervoor). Maar ben je op vakantie geweest of let je even niet op dan zit je ineens met zo’n joekel in je maag. In de soep is dan het enige wat rest (of de composthoop) maar op een gegeven moment heb je het wel gehad met de courgette.

Op BD boerderij de Oosterwaarde  is elke zomer een inmaakploeg actief. Eerst worden de augurken ingemaakt en vervolgens zijn de courgettes aan de beurt. Het is altijd heel bevredigend aan het eind van de dag de rijen volle potten te zien. Op deze manier kun je de courgette goed gebruiken en heb je nog wat in de winter. Dit is het recept wat we gebruiken:

  • Rasp op de grove rasp 2 kg schone courgettes (niet geschild) en 650 gram ui (wel geschild) en meng ze goed door elkaar.
  • Voeg 1 el. zout toe en zet het mengsel in een vergiet om minimaal 1 uur uit te lekken. Pers het ieder kwartier uit.
  • Doe in een grote pan: het ui-courgette mengsel; 1,35 l. azijn; 125 gr suiker, 1 el. koenjit; 1 el. peperkorrel; 1 el. dragon’; 1 volle el. selderijzout.
  • Breng aan de kook en laat 15 min. sudderen tot alles mooi geel is.
  • Schep het hete mengsel in schone potten en schroef de deksel goed dicht. Laat de potten onderste boven afkoelen.
  • Laat de potten minstens 6 weken staan voor gebruik zodat de smaken goed zijn ingetrokken. De atjar blijft heel lang houdbaar mits goed ingemaakt (schoon en vacuüm)

Bosbiet

Bosbiet is natuurlijk niks anders dan ‘een bos bieten’: we bedoelen daarmee de kleine ‘zomer’bietjes die met blad aan elkaar gebonden is. De zomerbiet is zoeter en frisser dan de wintervariant en kun je zowel gekookt als rauw eten. Ga je de biet koken, hou er dan rekening mee dat deze veel sneller gaar is. In partjes gesneden bakken in olijfolie zijn ze in ca 5 minuten gaar. Het blad kun je ook gebruiken! Dus eigenlijk heb je twee groenten voor de prijs van 1. Vandaar ook 2 recepten.

Bietencarpaccio

Mooi om de (rauwe) biet overdwars in heel dunne plakken te snijden zodat je de tekening goed ziet. Schik de plakken op een bord, zoals carpaccio en besprenkel met azijn, goede olijfolie, grof zeezout en peper. Zo al lekker maar leuk om het af te maken met garnering.
Biet combineert goed met iets ‘zuurs’ en fris, dus gebruik (granaat)appel, citrus, cranberry, dille, kappertjes, kervel, munt en venkel. Ook geiten-, of blauwe kaas is er lekker bij. Vergeet het blad niet!

Bietenblaadjessoep
  • flinke bos bietenblaadjes (ongeveer 150 gram)
  • 2 à 3 tenen knoflook
  • 2 sjalotten
  • olijfolie
  • bouillon (of water)
  • peper/zout
  • (0,8 dl room (half stijf geslagen) of crême fraiche)
  • (madeliefjes of andere eetbare bloemetjes (onbespoten uit de tuin) of anders tuinkers)

Fruit de bietenblaadjes in een ruime pan met knoflook, sjalot en olie. Voeg als de sjalot glazig is de bouillon toe totdat alles onderstaat (minimaal 1 liter). Breng aan de kook en draai het vuur dan laag. Laat een tijdje zachtjes koken totdat het blad helemaal gaar is. Pureer de soep en maak op smaak. Verdeel de soep over de kommen/borden en garneer met een dot room/creme fraiche en de bloemetjes (optioneel)

Je kunt natuurlijk ook nog deze recepten maken met biet:

Groene blaadjes

Heb je een eigen moestuin of zo’n fijne tuin waar ‘je de vruchten van mag plukken’, dan begint de aanvoer gestaag op gang te komen. Wat opvalt is vooral de hoeveelheid SLA en als aanvulling andere GROENE BLAADJES (spinazie! andijvie!). Bereid je maar voor, dit gaat voorlopig niet ophouden. En dubbele bonus: je kunt ook het blad van andere groenten, bijvoorbeeld van radijs, broccoli of worteltjes, gebruiken! Dus, voor je overweldigd raakt, in deze aflevering: wat te doen met al dat groen.

tip 1 Hoe te bewaren

Die fijne blaadjes verleppen snel, dus snel in de koeling ermee. Groenten met een worteltje, zoals raapstelen of radijs, kun je in een kommetje water in de koelkast of kelder te zetten. Sla/andijvie etc. wikkel je in een (natte) theedoek en leg je in de groentela. Is je groen verlept? Zet het dan onder water zodat het zich weer goed vol kan zuigen.

TIP 2 Wassen

Doe de sla krop of losse blaadjes in ruim water, de zanddeeltjes zakken vanzelf naar de bodem. Niet teveel raggen of de harde straal erop, daarmee beschadig je al dat mooie groen. En ook niet eerst snijden: anders verdwijnen al die in-water-oplosbare-vitamines uit je sla. Gebruik liefst een grote kom of teil en gooi het waswater daarna in de tuin (zonde om te verspillen). NB Zit er veel ongedierte in je groente, doe dan een flinke schep zout in het water. Dat water gooi dan niet meer in de tuin maar gebruik je bv om je wc door te spoelen. Dep je sla voorzichtig droog met een theedoek of knoop de theedoek dicht om de sla en slinger dan (in de tuin!) het water eruit.

Tip 3 Eten!

Om ervoor te zorgen dat je het bladgroen ook daadwerkelijk eet, is het handig deze te verwerken tot ‘hapklare stukken’. Sla dus direct wassen, droogdeppen of slingeren, scheuren (niet snijden!) en liefst in een doorzichtige tupperware doos op een zichtbare plek in de koelkast zetten. Zo pak je iedere keer wat je nodig hebt.

Tip 4 Dressing apart

Pure rauwkost is echt konijnenvoer. Met een goede dressing maak je er pas echt een ‘culinair’ hoogstandje van. Maak de dressing eerst: dan kunnen de smaken zich goed ontwikkelen. Doe m pas als laatste over de (blad)sla want die verlept namelijk erg snel. Beter nog meng ‘m helemaal niet door de sla. Je kunt het restant dan nog goed bewaren in de koelkast (dat geldt voor zowel de sla als de dressing!) – Voor wat hardere kool of wortelsoorten geldt dat overigens niet: die mogen best een tijdje ‘marineren’.- Kijk hier voor meer salade ideeën en een lekkere dressing voor bladsalades.

Een basis vinaigrette (dressing op basis van azijn) is
4 el olie op 1-2 el azijn, 1 tl mosterd (voor de binding) en peper/zout.
Roer eerst de mosterd en azijn door elkaar, voeg dan pas al kloppend de olie toe
.
Tip 5 Meer dan sla

Heb je nog steeds een berg groene blaadjes? Door te hakken of te stoven verklein je het volume en kun je heel veel groen kwijt. Wat dacht je van:

  • Groene smoothie: mix bladgroen met fruit en (plantaardige) melk en je hebt een supergezond drankje
    Andijvie smoothie: 1 grote hand andijvie (50 gram) * 1 appel * ¼ avocado * 1 tl (rauwe) honing *200 ml ongezoete amandelmelk (of gewoon water
  • Slasoep: Al jaren de topper uit het recepten boek van CSA de Oosterwaarde
    Snij een uitje fijn en bak deze zachtjes in een beetje olie; doe er kleine blokjes aardappel bij en bak even mee; beetje kerrie erbij; dan de sla even meesmoren (deksel op de pan); overgieten met bouillon of water en even doorkoken totdat de aardappel gaar is; met staafmixer glad maken en op smaak brengen met peper/zout en verse kruiden (bv bosui).
  • Sag Panir: de klassieker Palak (spinazie) met panir kan ook met allerlei groene blaadjes gemaakt worden en heet dan ‘sag’
  • Groene Shakshuka: make it green ipv rood.
  • Fermenteren: en natuurlijk kun je de blaadjes ook fermenteren! Fermenteer de Lente en maak een basis voor pesto!

Ook zin in een tuin ‘waar je zelf de vruchten (of sla!)’ van kunt plukken’? Je kunt je nog opgeven bij zelfoogstuin ‘De Overkant’. Tuinders Laurens en Sander dragen zorg voor de verzorging en het onderhoud van de tuin. Jij hoeft alleen te oogsten. Maar helpen mag natuurlijk altijd!

,