Boerenkool blitz

‘Deze week boerenkool in het pakket (yikes!)’, schreef ik als beginnend groentenontdekker zo’n 10 jaar geleden. ‘Dit is voor mij geen grote favoriet maar ik kan moeilijk mijn halve groentepakket weggooien’. Tja, zo gaat dat. Dan moet je wel iets verzinnen. Mijn eerste recept was een boerenkool smoothie met peer: ‘De peren overheersen de boerenkool volkomen en de munt maakt het lekker fris. Erg lekker als lunch of zelfs ontbijt.’ Wie had dat gedacht, boerenkool als ontbijt. En na twee jaar schreef ik: heerlijk er is weer boerenkool!

Behalve als smoothie verdween de boerenkool in de alternatieve stamppot, met bijvoorbeeld pompoen of zoete aardappel. In de boerenstoof met pastinaak. Als chips uit de oven. Of in de soep, zoals deze Senegalese Pindasoep.

Wat ik zelf een leuke toepassing vind, is om de bevroren boerenkool te verkruimelen en als smaak- en vitamine’bommetje’ toe te voegen aan zelfgemaakte brood, pasta of omelette zoals in onderstaand recept.
NB je kunt hiervoor ook gewoon verse boerenkool gebruiken en het restant invriezen of drogen voor de volgende keer.

Waar je boerenkool leest, kun je ook heel goed palmkool gebruiken.

palmkool boerenkool

Boerenkool omelette

Boerenkool als ontbijt, lunch of snack in deze heerlijke hartige omelette met pompoen en ricotta
Gang Bijgerecht, Ontbijt, Tussendoortje

Ingrediënten
  

  • 2 eieren (groot)
  • 1 hand boerenkool vers of bevroren
  • 2 eetlepels ricotta
  • 150 gram butternut pompoen (gekookt)
  • olijfolie
  • parmezaanse kaas optioneel

Instructies
 

  • Klop de eieren in een kom los met een garde
  • Scheur verse boerenkool in kleine stukjes (of verkruimel de bevroren kool)
  • Prak de gare pompoen fijn (verwijder eventueel eerst de schil)
  • Meng ei, boerenkool, ricotta goed door elkaar
  • Verhit de olie in de pan en giet het mengsel erin. Laat 1 – 2 minuten stollen in de pan (of totdat de randjes bruin zijn)
  • Maak eventueel af met geraspte parmezaanse kaas.

Notities

In plaats van ricotta kun je ook zelfgemaakte, verse kaas gebruiken.
Trefwoord boerenkool, pompoen, verse kaas

Boerenkool pilav

Pilav is een graangerecht uit het (Midden)-Oosten, meestal met rijst. Ik ken het nog wel uit mijn studenten tijd: kip pilav met perziken! Het gerecht werd echter klaargemaakt als een soort saus voor over de rijst, maar dat is niet helemaal juist. Bij pilav wordt het graan eerst gefruit in olie en vervolgens gaar gemaakt met bouillon. Daarna wordengroenten, peulvruchten en vlees toegevoegd. Pilav kent verwantschap met risotto dat op dezelfde manier wordt bereid. Het woord pilav is waarschijnlijk afkomstig van het Oud-Perzische woord pilau, wat ‘rijst’ betekent. Voor pilav gebruik je echter langkorrelige rijst of een ander graan zoals bulghur.

Een heerlijk Indiaas bijgerecht met Hollandse wintergroente

Onderstaand recept komt uit de Indiase keuken en is een lekker wintergerecht met boerenkool en pompoen. Huh, sinds wanneer eten ze boerenkool in India? Whatever, het gerecht smaakt verrukkelijk! De pilav is behoorlijk pittig maar dat wordt goed uitgebalanceerd door de pompoen. Let op: het recept is een bijgerecht. In de Indiase keuken gebruik je meerdere gerechtjes om tot een volledige maaltijd te komen. Vul bijvoorbeeld aan met panir of kikkererwten, naanbrood en/of raïta of chutney. Voor een hoofdgerecht voor 2 personen kun je ook de hoeveelheid rijst verdubbelen, hoeveelheid pompoen halveren en een eiwit toevoegen.

Sinds wanneer eten ze boerenkool in India? Is dat net zoiets als de Senegalese pindasoep?-
boerenkool pilav

Boerenkool pilav met pompoen.

Een heerlijk Indiaas bijgerecht met Hollandse wintergroente: boeren- of palmkool en pompoen.
Gang Bijgerecht
Keuken Fushion, Indiaas
Porties 4

Ingrediënten
  

  • 1 kleine pompoen
  • 3 ui
  • 4 tenen knoflook
  • 100 gr (volkoren) basmatirijst
  • theel komijnpoeder
  • theel garam masala
  • theel kurkuma
  • 2 groene of rode pepers
  • 600 ml water heet
  • 200 gr boeren- of palmkool van de nerf getrokken
  • 1 citroen in parten optioneel
  • peper en zout
  • olie of kokosvet
  • gembersiroop

Instructies
 

  • Week de rijst tenminste 1 uur (of langer bij volkoren rijst), giet de rijst af (bewaar weekwater) en laat uitlekken
  • Verwarm de oven voor op 200° C
  • Snij de pompoen in parten (verwijder de pitten) en leg op een bakplaat (evt bakpapier eronder). Besprenkel met olie, peper/zout en een scheut gembersiroop. bak totdat de randjes licht beginnen te kleuren. (afhankelijk van de dikte en grootte ong 15 min.). Doe de oven uit en hou de parten warm in de oven.
  • Verhit 1 eetelepel kokosvet of een flinke scheut olie in een pan met dikke bodem
  • Snij de uien in halve (dunne) ringen. Doe de uien in de pan, bak ze langzaam tot glazig. Snij ondertussen de knoflook in plakjes en voeg toe. Smoor (met deksel op de pan) een goede vijf minuten. Hak de pepertjes fijn, voeg de rest van de kruiden toe en schep goed om. Voeg de rijst toe en bak mee (zorg dat de rijst rondom met vet bedekt is).
  • Ris de boeren- of palmkool van de nerf en was goed, laat uitlekken. Als het ui mengsel echt begint te bruinen doe je de kool erbij. Omscheppen. Giet er 600 ml heet water bij. (gebruik het weekwater van de rijst)
  • Breng aan de kook, doe het deksel erop en draai het vuur laag.* Laat zo een minuut of twintig garen. Daarna het vuur uit en even laten staan.
  • Snij een deel van de pompoen in blokjes en meng door de pilav. Doe de pilav in een schaal en 'drapeer' de rest van de pompoen erover.
  • Serveer met een partje citroen.

Notities

Geef de uien de kans om langzaam te garen, dan worden ze lekker zoet. Anders is het recept ‘best pittig’. (check vantevoren hoe heet de pepers zijn) De pompoen vlakt de smaak iets af. Vind je het nog te heet, gebruik dan wat gembersiroop of zoetstof om te blussen.
Een raïta, peulvruchten en naan of ander platbrood maken het gerecht compleet.
* dit is het moment om je pan in een ‘hooikist’, ecostoof of hooimadam te doen
Trefwoord boerenkool, graan, palmkool, pompoen, rijst

Voor een bijeenkomst van het klimaatforum maakte ik boerenkool pilav met parten pompoen (sweet dumpling), seitanflapjes, tomatenchutney, raïta en rodekoolsalade met sinaasappel en linzen.

Senegalese pindasoep

Met veel plezier oogstte ik voor het eerst mijn eigen zoete aardappel bij zelfoogsttuin de Overkant! Ik maakte er een van mijn favoriete gerechten van: Senegalese pindasoep met boerenkool en pindakaas! Nooit geweten dat ze in Senegal ook boerenkool eten. Maar het staat er toch echt in de Dikke Vegetariër van Marc Bittman- dé vegetarische kookbijbel – waar dit gerecht vandaan komt.

Senegalese pindasoep met zoete aardappel en boerenkool
  • Verhit olie in een pan met dikke bodem en fruit daarin: een in ringen gesneden rode ui, 1 el fijngeraspte gember en 2 flinke tenen knoflook
  • voeg 2 flinke in stukjes gesneden zoete aardappel (yam of bataat)* toe en bak even mee; blus af met ong 1 1/2 liter groentebouillon en laat even sudderen totdat de aardappels zacht zijn; {wil je er een echte maaltijdsoep van maken, voeg dan een flinke schep bulgur (of ander graan) aan toe. > let wel even op de kooktijden of gebruik anders een al gekookte variant}
  • roer er tomaten (uit blik); gewassen en in repen gesneden boerenkool* en pindakaas met stukjes noot doorheen. -Volgens recept 250 gr. boerenkool en 65 gr pindakaas, maar dit is iets waarmee je natuurlijk zelf kunt variëren.-
  • Laat nog eens zeker 10 minuten pruttelen totdat de boerenkool zacht is;
  • Nu proeven en kruiden: zout/ (cayenne) peper, chilipoeder. Lekker is ook wat kaneel erdoor en gemberstroop.
  • Garneer met wat geroosterde pinda’s

* in plaats van zoete aardappel kun je pompoen gebruiken en ipv boerenkool palmkool

(M)YAM!

Palmkool

‘Oh, is dat palmkool’, zei de vrouw, ‘Ik heb het gekregen op de tuin. Prachtig hoor, maar ik heb geen idee wat ik er mee moet.’ Ja, dat snap ik helemaal. Heb je zo’n groenten abonnement bij de bioboer, krijg je om de haverklap groenten die je nog nooit gezien laat staan geproeft hebt. Palmkool is er zeker zo eentje. De eerste keer dat ik deze tegenkwam (9 jaar geleden alweer!) was het begin van mijn receptenblog: ‘culinaire avonturen in de achtertuin’. Want wat moet je met palmkool en al die andere groenten die je gaat (her)ontdekken?

Als je de palmkool in de tuin ziet staan, snap je direct waar de naam vandaan komt: een dikke hoofdstam en daaraan een waaier aan grote, donkergroene, bobbelige bladeren. Je oogst het blad vanaf de onderkant en dan groeit ‘ie gewoon weer verder. De tuinder kan dus lange tijd van de plant oogsten en dat maakt het een dankbaar gewas voor de moestuin. Palmkool werd al heel lang in ons land geteeld en is daarna een tijdje verdwenen. De plant komt oorspronkelijk uit Italië en daar heet het ‘cavalo nero’ ofwel zwarte kool. Het is een bladkool, net als boerenkool, maar ik vind m qua smaak veel lekkerder en zachter. Je kunt m op dezelfde manier bereiden als boerenkool maar deze bereidingen maken het veel spannender.

Leentje van Velt maakt er een dahl van. Ik vind de klassieke combinatie van palmkool in deze Toscaanse maaltijdsoep, Ribolitta nog steeds het allerlekkerst: met tomaat, venkel en (witte) bonen of notige kikkererwten. De vertaling van Ribolitta is ‘opnieuw koken’ en dat is het geheim. Dus de soep lekker een dagje laten staan en dan opnieuw verwarmen. De smaken hebben dan alle tijd gehad om zich verder te ontwikkelen en om één geheel te worden. Ribollita is heerlijk op een eerste koude herfstavond als je net voor het eerst de verwarming aan moet… Hmmm laat de culinaire avonturen nooit ophouden!

De palmkoolbladeren laten zich als volgt makkelijk verwerken: rits het blad van de dikke nerf, rol het op en snij in reepjes.

Toscaans maaltijdsoep: Ribolitta
  • Paar dikke tenen knoflook en een uitje fruiten in de olijfolie, wat venkelzaad erbij
  • Ondertussen was ik de palmkool en snijd het blad in reepjes. Met aanhangend water in de pan met ui en knoflook doen en stoven
  • Een jonge pastinaak die ik per ongeluk uit de grond getrokken heb erbij (wortel, selderij oid kan ook maar had ik niet in huis)
  • Paar rijpe sappige tomaten meestoven.

(dit mag in totaal best even duren 5-10 minuten tot alles zacht is)

  • Water of bouillon erbij doen totdat de groenten goed onder staan en dit door laten warmen
  • gekookte witte bonen of kikkererwten erbij, – als je blik gebruikt, eerst afspoelen –
  • haal een deel van de groenten uit de pan en even de staafmixer erdoor als je een wat gebonden soep wilt, dan de rest er weer bij en doorwarmen.