Recepten · goede voeding op alle fronten

Koe – melk

Tja, wat doe je dan als je als vegetarische eko kok gaat koken op een biologisch melkvee bedrijf? Dan gebruiken we de producten van het bedrijf, natuurlijk, maar dan ook helemaal. Dus: het vlees, de melk, het graan/brood en de aardappels die op de Ekoboerderij Arink voortgebracht worden*. De seizoensgroenten waren een mix van ‘oud en nieuw’ ofwel winter bewaargroenten, fris lentegroen en zoveel mogelijk verse kruiden en bloemen uit de tuin.

Op 29 april j.l. kookte ik samen met kookmaatje en oud-studiegenoot Irma Vreeman het boerderij diner bij Ekoboerderij Arink in de Achterhoek. Studenten van de opleiding Natuurvoedingskunde van academie Kraaybeekerhof en de Groene Kookacademie kookten met ons mee.

Biodyneren

Het boerderij diner vond plaats in het kader van het project biodyneren van de BD-Vereniging. Vooraf aan de maaltijd krijgen de gasten een rondleiding over het bedrijf. Tijdens het diner vertelt de kok welke afwegingen er gemaakt worden om de producten optimaal op het bord te krijgen. Dit jaar doen zo’n twintig boerderijen mee aan het project. – Kijk hier voor meer informatie en data-

En hoe ziet zo’n menu er dan uit als de belangrijkste producten van het bedrijf (rund)vlees en melk zijn en je de principes van de natuurvoeding – vers, puur, eerlijk, duurzaam– hanteert?

Ontvangst
- Welkomstdrankje gemaakt van melkwei (overgehouden van het maken van panir)
- Amuse van rode biet en hangop (uitgelekte yoghurt)
Vooraf
- Brood met lenteboter
- Bloemkoolsoep met daslook olie
- Pickle van aardpeer
Hoofd
- Runderstoof / Curry met panir
- Geroosterde spitskool met rode ui
- Lentesalade met asperges, raapsteel en radijs en eetbare bloemen
- Aardappelpuree met blokjes zoete aardappel
Dessert
- Amandel-sinaasappeltaartje

Vega of vegan?

Heel vaak wordt gedacht dat de natuurvoeding vegetarisch of veganistisch is. Dat is niet persé zo. In het kader van de duurzaamheid is het uitgangspunt wel zoveel mogelijk plantaardig. Voor een volwaardig dieet is het raadzaam om zowel dierlijke als plantaardige eiwitten te eten of anders aan te vullen met supplementen. Helaas zijn plantaardige alternatieven vaak overbewerkt en niet echt duurzaam te noemen. Zelf kies ik er voor vegetarisch te eten en mijn dierlijke eiwitten te halen uit ei, yoghurt en (spaarzaam) kaas. Zo krijg ik toch voldoende voedingstoffen binnen en hoeven er geen dieren gedood te worden voor mijn dieet. Of wel?

Er zit namelijk wel een flinke adder onder het gras of liever gezegd meerdere. Koeien produceren alleen maar melk als ze kalveren en dat doen ze natuurlijk niet vrijwillig. En die melk is natuurlijk niet voor humane consumptie maar ‘eigenlijk’ bedoeld voor het kalf. Die op haar beurt weer alleen opgefokt wordt om nog meer melk te produceren. De stiertjes produceren geen melk en gaan direct de destructie in (want nutteloos) of worden na 8 maanden geslacht voor het vlees. Dit vlees gaat bijna allemaal naar het buitenland, omdat in Nederland relatief weinig kalfsvlees wordt gegeten. In de intensieve veehouderij leidt dit tot onvoorstelbaar dierenleed waarbij koeien letterlijk uitgemolken worden, afgedankt als ze niks meer opleveren en tijdens hun leven nauwelijks hun natuureigen gedrag kunnen vertonen.

geen kalf = geen melk

Gelukkig gaat het er bij de extensieve veehouderij, zoals bij Arink heel anders aan toe maar ook hier geldt: geen kalf = geen melk. Het gedode dier zit niet in je melk of kaas maar is indirect wel gedood voor je kaas. Dus, als je melk / yoghurt gebruikt, is vaak het argument, dan moet je ook het vlees eten.

Ik ben het daar niet mee eens: dierlijk eiwit zoals rundvlees is een kostbaar goed en is enorm belastend voor ons milieu (methaan uitstoot, landgebruik). We kunnen ons niet veroorloven daar lichtzinnig mee om te gaan. Bovendien is de hoeveelheid eiwitten die we consumeren veel hoger dan nodig en gewenst. Mijn zuivelgebruik wordt dus meer dan gecompenseerd door de vleesconsumptie van anderen het is niet nodig daar nog meer vlees tegenover te zetten.

Een ecologisch duurzame melkveehouderij, zoals bij Arink, is alleen mogelijk als we onze vlees-, melk- en kaasconsumptie heel drastisch omlaagbrengen

Voor ons menu hebben we ervoor gekozen om de melk om te zetten in verse kaas (panir) naast het rundvlees. Kaas is weliswaar vegetarisch** maar is net zo inefficient als vlees: voor 1 kg vlees is ~ 5 kg planten nodig en voor 1 kg kaas ~10 liter melk. Panir, ofwel verse kaas, is dan de meest ecologische keuze. Het is makkelijk zelf te maken en je houdt ongeveer 2,5 kg kaas over van 10 liter melk. Het uitlekvocht, de wei, ziet er een beetje groenig uit. Het bevat hele waardevolle voedingsstoffen zoals alle B-vitamines. Dat gaan we natuurlijk niet weggooien! Je kunt het vocht heel goed gebruiken als basis voor soep, pannenkoekenbeslag of om graan in te koken. In ons menu hebben we de melkwei ook gebruikt voor het welkomstdrankje. Het bleek verrassend lekker! De rest ging in de soep, de curry en naar de varkens!

* Belangrijkste filosofie van de Ekoboerderij Arink is zoveel mogelijk een natuurlijk systeem volgen. Gebruik maken robuuste rassen en systemen zodat je geen ‘kunst’grepen hoeft toe te passen en zoveel mogelijk de kringlopen sluiten. Veevoer wordt op eigen grond verbouwd: de koeien grazen een gras-klaver mengsel en krijgen granen (rogge-haver) als krachtvoer. Het stro wordt vervolgens gebruikt als strooisel en rest graan gebruikt om brood van te bakken. De melk wordt grotendeels verzuiveld of als rauwe tapmelk verkocht in de boerderijwinkel waar ook het rundvlees te verkrijgen is. Lees hier meer over de filosofie achter de boerderij .

** Niet alle kaas is vegetarisch. Soms wordt lebmaag van een kalf gebruikt om te stremmen en ja, die moet eerst dood zijn voor je dat kunt gebruiken. Wij gebruiken yoghurt of citroenssap om de panir te maken.

Zero-waste bietentaart

De voedselprijzen op de wereld markt schijnen gedaald te zijn maar daar merken we bij de kassa nog vrij weinig van. De prijzen voor voedingsmiddelen lagen in februari ’23 in Nederland zelfs 15,1 procent hoger dan een jaar eerder! Ok, aan de prijzen in de winkel kun je weinig doen. Maar we kunnen er wel voor zorgen dat we het voedsel wat we hebben niet verspillen. En met een beetje creativiteit ben je nog beter uit ook!

Haal meer uit je voedsel zonder in te leveren op kwaliteit.

Besparen, minderen, hand op de knip. Erg gezellig klinkt het niet allemaal. We zijn al snel geneigd om in te leveren op kwaliteit in plaats van kwantiteit want eten moet je toch. Dan maar geen bio, en wel B-merken en aanbiedingen waardoor de fabrikant bepaalt wat we eten. Maar we kunnen wel degelijk meer uit ons voedsel halen zonder in te leveren. Door zelf te maken in plaats van kant en klare producten te kopen – en nee, dat hoeft niet altijd meer tijd te kosten. Of om voedsel niet te verspillen. Wist je dat we per persoon zo’n 34 kilo per jaar aan voedsel weggooien? Zonde toch? Met name brood en zuivel verdwijnt vaak in de prullenbak.

Zo maakte ik met wat oud brood en een pak yoghurt die al ver over datum – maar nog prima eetbaar – was, dit verrukkelijke bietentaartje! Toegegeven ik had óók geen zin om door de regen naar de winkel te fietsen dus dit was dubbel meegenomen.

Bietentaartje

De bodem maakte ik door het het fijn te malen en dan te mengen met gesmolten boter / kokosvet totdat je een enigszins samenhangend mengsel hebt. Het is lekker om door het kruim kruiden te mengen, gehakte noten en/of kaas of edelgist. Omdat de vulling redelijk vochtig is, bak ik de bodem voor in de oven.
De yoghurt laat ik tenminste een uur uitlekken zodat ik een romige, dikke substantie heb. Je kunt natuurlijk ook direct kwark of stand-yoghurt gebruiken.
De biet rasp ik grof en (samen met een geraspte appel) smoor ik deze zo’n 20 minuten in een pannetje zodat het al gaar en zacht is.

Haal de bodem uit de oven. en laat een beetje afkoelen.
Schep de uitgelekte yoghurt door het bieten / appel mengsel door elkaar en maak op smaak met peper/zout, gember. Vul vervolgens de bodem met het mengsel en bak af in de oven op 175C (ong 20 min)

Nog meer recepten met biet vind je hier.

Tuindiners bij de overkant

Kom deze zomer genieten van de allerkortste keten: smakelijke gerechten van producten direct uit de tuin op je bord.

Ja, dat is leuk. Ik kom ook.

Een mooie zomeravond. Een lange tafel letterlijk in de tuin met uitzicht op de gewassen die op je bord liggen. Gezellige mensen. Mooie gesprekken. Smakelijke gerechten die voor een groot deel ter plekke worden klaargemaakt. Heel veel beter kan het niet, toch?

Althans, dat vinden tuinders Sander & Laurens van de biologische Tuinderij de Overkant en kok Cathy van Keetmee. Vanaf het begin van zelfoogsttuin ‘De Overkant’ delen zij hun passie om verse, lokaal geteelde groenten op het bord van de consument te krijgen.

De tuinders dragen zorg voor het voeden en verzorgen van de bodem zodat deze robuuste en gezonde groenten voortbrengt. De kok laat zien hoe je deze goed op je bord krijgt zodat je jezelf er goed mee kunt voeden. Kom je het deze zomer met ons ervaren? Er staan 3 tuindiners gepland: in juni, juli en augustus telkens op vrijdagmiddag.

Na het ontvangst geven de tuinders een rondleiding op de tuin. Zij laten zien welke gewassen er worden geteeld en wat de specifieke kenmerken zijn van deze tuin en de grond. Ook vertellen ze welke keuzes er worden gemaakt bij de teelt.

Ondertussen is kok Cathy druk bezig de laatste hand te leggen aan het eten. Samen met vrijwilligers van de tuin zorgen we ervoor dat de groentes van de tuin omgetoverd worden tot smakelijke gerechten. Een groot deel van de gerechten wordt ter plekke klaargemaakt in de leemoven en buitenkeuken.

Het koken en eten vindt dus plaats in de buitenlucht. Met uitzondering van noodweer, proberen we het zoveel mogelijk door te laten gaan. Passende kleding, goed gemutstheid en enige flexibiliteit zijn dus wel gewenst.

Kosten: €35,- pppk Kinderen zijn van harte welkom. Tot 12 jaar voor de helft van de prijs.

Alle data: vrijdag 16 juni, 14 juli en 18 augustus vanaf 16:00 uur. Let goed op voor welke datum je je opgeeft. (alle drie mag natuurlijk ook!)

Meer info: keetmee@gmail.com
Reserveren: gratis via eventbrite (zie onder) Voor het betaalgemak sturen we voorafgaand het diner een betaalverzoek.

De tuindiners zijn onderdeel van een initiatief van de bd vereniging: Biodynamisch Dineren. Kijk hier voor alle data en initiatieven. www.bdvereniging.nl/biodynamisch-dineren

Stapjes

‘Ik ga even in de bergversnelling’, riep ik naar mijn medewandelaar. We waren uitgekomen op een steile helling. Gestaag kleine stapjes nemend, werkte ik mezelf naar boven. Blik op de ondergrond zodat ik niet zou struikelen, handen op de rug, rustig doorademend. Terwijl ik daarmee bezig was, schoot het door me heen wat een verschil het was met hoe ik vroeger de berg zou hebben ‘genomen’: in een spurt naar boven rennen (of ergens halverwege stranden) en dan halfdood neervallen en weer op adem proberen te komen.

Was ik sneller? Vroeger wel misschien. Maar het kost veel tijd om weer bij te komen en verder te gaan. Het heeft lang geduurd voor ik door had dat het niet nodig is om mezelf helemaal uit te putten om ergens te komen.

Dat het anders kon, wist ik al wel. Tijdens mijn studie maakte ik regelmatig meerdaagse wandeltochten in de Ardennen met studiegenoten. Eèn vriendin liep bij steile hellingen zig-zaggend naar boven. –Hûh, zo loop je toch 2 keer de afstand– En toen ze me inhaalde terwijl ik zat uit te hijgen langs het pad, stelde ze doodleuk voor om even thee te zetten. – Wat, hier, kan dat dan? Moeten we niet eerst naar boven?- Het bleek dat je dat gewoon zelf mag bepalen! Het is namelijk best aangenaam om halverwege een grote inspanning even bij te komen en voor jezelf te zorgen.

‘I don’t know where I am going but I am on my way!’
Alice

Ging ik dat na deze ervaring een volgende keer ook zelf doen? Nou, nee natuurlijk want ik was niet zoals deze vriendin. – Dezelfde die tijdens een tentamenweek ’s middags doodleuk naar het strand ging omdat ze de stof alleen nog even door hoefde te kijken. Ze had het tentamen natuurlijk allang geleerd. Djeez, bloedirritant.-

Is het altijd beter om bedaard de helling te nemen? Ook niet. Ik weet namelijk hoe leuk het is om keihard een berg op te rennen en te kijken hoever je kunt komen. Of om ergens aan te beginnen zonder dat je precies weet waar je uit gaat komen. Maar het is niet altijd nodig of handig. Als de berg te hoog is bijvoorbeeld, want dan trek je het domweg niet. Of je begint er al niet aan. Dan is het fijn als je leert schakelen.

Je hoeft niet altijd te doen wat je altijd al deed
want dan krijg je wat je altijd al kreeg

WIntersalade

Het is altijd wel even een dingetje in de winter: wat eet je als salade als er alleen nog maar robuuste wintergroenten zijn en geen frisse blaadjes? Gelukkig is er winterpostelein om ons door de barre maanden heen te helpen: vol met vitamine C en ijzer en een lekker knappertje. Veel tuinders hebben deze in de kas maar daar wordt in het vroege voorjaar weer nieuwe gewassen gezaaid. Exit winterpostelein…. Met de wintergroenten valt gelukkig ook nog te varieren, je kunt deze ook als salade te gebruiken.

Een bekende is natuurlijk koolsalade (coleslaw): niet alleen lekker voor bij de BBQ maar het hele jaar door te maken met de kolen die dan beschikbaar zijn. Je maakt hem heel makkelijk door kool fijn te snijden en te mengen met een mayo/yoghurt dressing. Het zelfde kun je doen met knolselderij (je weet wel, sellerie salade die je vroeger kant en klaar in zo’n plastic bakje kocht). Die maak je nu dus makkelijk zelf.

Afgelopen week maakte ik deze wintersalade van rauwe boerenkool. Dat was voor sommige mensen echt wel even slikken, of eh kauwen. ‘Ligt dat niet zwaar op de maag, zo’n rauwe hap?’ Het geheim zit ‘m in de citroensap: daarmee masseer je de boerenkool bladeren zodat ze zacht en mals worden. Vul aan met geroosterde noten, gewelde rozijnen en pittige kaas en je hebt een heerlijke winterse salade.

Boerenkool salade

Rauwe boerenkool gemasseerd met citroensap en een beetje zout zodat het lekker mals wordt. Als dit geen ubersuperfood is.

Recept afdrukken Pin recept

Gang Salade

Ingrediënten

50 gr walnoten stukjes
50 gr rozijnen
1 el citroensap of appelazijn
15 gr broodkruimels (of paneermeel) verang door gemalen zonnebloempitten
1 teentje knoflook (klein)
grof zeezout
3 el olijfolie
1 bos palmkool / boerenkool (400 gram)*
50 gr pecorino kaas
citroensap (van 1 citroen)
peper

Instructies

voorbereiden:

rooster de walnoten in de oven (175C) ong 10 minuten en laat afkoelen
rasp de citroen, pers deze uit. Verhit het sap in een pannetje met de rozijnen. Laat ong. 5 minuten wellen, dan in het vocht afkoelen. giet de rozijnen of en bewaar het vocht
bak de broodkruimels in een koekenpan (met plijfolie), rasp de knoflook erboven en bak even mee. voeg grof zeezout toe.
was de kool en laat uitlekken. ris de boeren-, of palmkool van de nerf, rol of en snij fijner met een koksmes

salade samenstellen

Doe de kool in een grote kom en giet de overgebleven citroensap erover, een scheut olijfolie en een tl zout. Masseer met je hand alles goed door.
Voeg de overige ingredienten toe (muv het broodkruim) meng alles goed en laat even staan.
breng over in een serveerschaal en strooi het broodkruim erover. proef of de salade op smaak is, voeg evt nog wat zout of citroensap toe

Notities

Trefwoord boerenkool

Koken zonder vlees(vervanger)

Wil je ook vaker ‘koken zonder vlees’? Dan kan het leuk zijn om mee te doen met een initiatief als ‘de Nationale week zonder vlees (en zuivel)’. Je laat een week lang het vlees staan, om te kijken hoe dat bevalt en waar je tegenaan loopt. Ondertussen krijg je allerlei tips, recepten en inspiratie. Ook voor mensen die al (regelmatig) vegetarisch eten een leuke manier om nieuwe inspiratie op te doen. Wat ik wel jammer vind, is dat er vaak vleesvervangers gepromoot worden. En dat is helemaal niet nodig. Je kunt prima koken zonder vleesvervanger!

Nationale week zonder vlees

De ‘Nationale week zonder vlees‘ is geïnitieerd door Hippe Vegetarier Isabel Boerdam. Geen vlees consumeren, als is het maar een week, verlaagt de milieudruk van je voeding aanzienlijk. Je bespaart bijvoorbeeld op de uitstoot van broeikasgassen die bijdragen aan klimaatverandering en watergebruik en uiteraard op dierenleed.

Wanneer je als volwassene deze week geen vlees en zuivel eet bespaar je wel 193 liter water en 80 kilometer autorijden.
Dat is 18% minder water en 41% minder kilometer autorijden aan CO2 uitstoot dan iemand die wél vlees en zuivel eet!
bron: week zonder vlees website

Carne vale

De week zonder vlees is niet voor niks begin maart georganiseerd. We zitten namelijk midden in de vastentijd: deze is van Aswoensdag (na carnaval) tot aan de Pasen en duurt in totaal 40 dagen. In de Katholieke kerk betekende dat in de vastentijd afgezien werd van vlees en soms ook zuivel. Carnaval zou afkomstig zijn van carne vale – ofwel ‘vaarwel aan het vlees’). Tegenwoordig wordt dat meer meer zo strikt gehanteerd, maar het kan geen kwaad om je eetgewoonten af en toe eens onder de loep te nemen. En dergelijke initiatieven (evenals de vele aanbiedingen voor vleesvervangers in de winkels!) kunnen je net dat zetje geven om weer eens wat anders te proberen.

Zelf heb ik altijd een beetje moeite met de term ‘vleesvervanger’ (vleesopvolger las ik laatst), want wat bedoelen we daar nu eigenlijk precies mee? En moet vlees wel vervangen worden? En zijn vleesvervangers ‘gezonder’ dan vlees, zoals veel mensen denken.

Vleesvervanger

Een vleesvervanger kan de smaak, textuur en vorm benaderen van vlees. Het lijkt op iets wat je al kent (burger, worstje, gehakt) en is daarom makkelijk in te passen in je maaltijd. Daarmee is het niet perse gezond of qua voedingswaarde hetzelfde als vlees. Veel vleesvervangers die je in de supermarkt aantreft zijn zwaar bewerkt en bevatten ook veel zout en andere toevoegingen. De meer traditionele ‘vleesvervangers’ (zoals tofu, tempeh en seitan) zijn weinig bewerkt en volwaardige eiwitbronnen die al eeuwen in bijvoorbeeld Aziatische landen tot het standaard menu behoren. Je moet ze wel weten klaar te maken want deze pure eiwitten smaken van zichzelf naar niks.

–Eiwitten smaken naar niks – je moet ze lekker maken–

Niet nodig

Heb je een menu rijk aan peulvruchten en/of noten, dan is een vleesvervanger niet nodig. Om de smaak, textuur en vorm van vlees te benaderen, kun je gebruik maken van de volgende technieken die ook bij het bereiden van vlees worden toegepast:

goed kruiden, gebruik bv ‘vleeskruiden’ of rooksmaak (gerookte paprikapoeder)
grillen of bakken
let op de ‘bite’, gebruik bv paddenstoelen voor een vleesachtige structuur en umami (hartige) smaak (niet zozeer voor de voedingswaarde)
wees niet te bang voor tekorten. De hoeveelheid dierlijke eiwit die we met z’n alle consumeren is veel meer dan nodig of wenselijk. Dus een beetje minder kan echt geen kwaad.
varieer en combineer en laat je inspireren door de vele (nieuwe) producten op de markt en ga vooral op avontuur

Verruiming kookrepertoire

Het allergrootste voordeel van een dag, een week of langer zonder vlees is natuurlijk de milieu impact en het verminderen van dierenleed. Let je daarbij ook nog een beetje op de samenstelling en herkomst dan heb je een voedingspatroon die op vele fronten superieur is. Bovendien verruim je je kookrepertoire aanzienlijk. win-win-win!

Van boer tot bord – diner

(bio) Dynamisch Dineren op de (Eko)boerderij zaterdag 29 april a.s.

Laten zien hoe het anders kan: zonder kunstmest, gif en ander kunstgrepen. Dat doen ze graag op ekoboerderij Arink in de Achterhoek. Met veel plezier vertellen John en Lianne over hun kudde van Fries-Hollandse melkkoeien en ander vlees-, en kleinvee op de boerderij. En hoe je koe en bedrijf in balans houdt zonder antibiotica en voer van eigen land. Gaandeweg is de boerderij verbreed en verduurzaamd met als sluitstuk Biotel Achterhoek: een mooi plek om te overnachten en het boerderij leven te ervaren.

Laten zien hoe het anders kan, doen ook eko-koks Irma Vreeman en Cathy Verschoor. Irma kookte jarenlang wekelijks bij het Biotel, zoveel mogelijk met producten van het bedrijf en directe omgeving. Cathy werkt onder naam K.eetmee aan ‘goede voeding op alle fronten’ o.a. als docent en groene cateraar.

Boer en koks slaan de handen ineen en verzorgen op zaterdag 29 april een dynamisch diner waarbij beiden uitleg geven over de totstandkoming van de producten en gerechten op het bord. De ingrediënten van het diner komen grotendeels van de Ekoboerderij Arink en andere biologisch-(dynamische) boerderijen uit de regio.

Datum en tijd: zaterdag 29 april. Ontvangst om half 5, gevolgd door rondleiding op het bedrijf
Locatie: Ekoboerderij Arink / Biotel Achterhoek. Gasteveldsdijk 6, 7137 PD Lievelde

Kosten: €55,- p.p. inclusief 1 welkomstdrankje

Informatie en reserveren: reserveren via eventbrite (zie onder) of mail naar: info@keetmee.nl
_{nb wilt u na afloop van het diner blijven overnachten in het Biotel? Dan kunt u dit direct mailen info@biotelachterhoek.nl, telefonisch contact opnemen of het contact formulier op de website invullen.}

*biodynamische diners zijn een initiatief van de BD vereniging. Kijk op de agenda voor alle diners.

Winst

Tering hè, schrik jij ook iedere keer als je bij de kassa staat? Na de olie zijn de prijzen van met name boter, melk, kaas en eieren de lucht in geschoten. – voor het eerst dat de eieren bij de boerderij/biowinkel goedkoper waren dan bij de reguliere supermarkt!- Maar ook brood, vlees en groenten zijn fors duurder geworden. Voorlopig is dat nog niet afgelopen, waarschuwt de topman van Unilever, ondanks de mega winst van dat bedrijf.

Ontluisterend

Tuurlijk oorlog in Oekraine, energieprijzen, grondstoftekorten, vogelgriep (ja, nog steeds!) drijven de prijzen op en die rekening komt bij de consument te liggen. Ontluisterend was het wel dat in dezelfde week dat de grote bedrijven (Unilever, Ahold, Shell en andere concerns) hun mega winsten publiceerden, bij mij in de supermarkt een inzameling plaatsvond van de voedselbank. Op de vraag of de winst niet te hoog is, gezien de problemen bij sommige huishoudens om de rekeningen te betalen, zei de topman van Unilever: ‘onze aandeelhouders zijn voor een groot deel ook gewone mensen.’

Ok, ik kan hier heel veel cynische opmerkingen over maken en een rant beginnen over het kapitalistische systeem, winstmaximalisatie, maatschappelijk verantwoord ondernemen (ook nog zo eentje) moreel besef. Maar ik ga het niet doen. Jij wordt er niet blij van en ik ook niet. En inmiddels weten we wel wat ons te doen staat, toch?

Koop bij je lokale groente/melk boer – kies voor seizoensgroenten – eet meer plantaardig en minder vlees(vervangers) – kook zelf

Maar dat is toch niet persé goedkoper, Keet, hoor ik je denken? Nou, ik durf de stelling aan dat levensmiddelen die je zelf klaarmaakt een stuk goedkoper en gezonder zijn dan een kant en klaar bewerkt product. Bovendien knap je er mentaal enorm van op als je je spullen koopt bij iemand ‘who gives a sh*t’. En dat is ook wat waard!

Okee, back to cooking. Mijn groenten van de week is aardpeer, want die kreeg ik van een vriendin en we zeggen nooit nee tegen gekregen groenten. En denk je nu hûh, aardpeer? Dan heb je vast geen -vrienden met een- moestuin of een biologisch groentenpakket. Lees hier meer over de basisbereiding van de aardpeer, ook wel Topinamboer of fartichoke genoemd. Wij gaan hier voor de gratin van aardpeer met andere wintergroenten naar keuze. Makkelijk om vantevoren klaar te maken.

Gratin van aardpeer

Combineer de aardpeer met andere wintergroenten zoals: pompoen, pastinaak, zoete aardappel, rammenas, knolselderij en (groene of witte) kool. Met vegan varianten.

Recept afdrukken Pin recept