Rabarber

Goh, wat heerlijk euh ouderwets, zei mijn buurvrouw toen ik vroeg of ze wat rabarber wilde hebben. Ouderwets? Rabarber is toch geen vergeten groente? Maar kennelijk is dit ook weer zo’n voorbeeld van een groente die je vooral eet als je zelf een moestuin hebt. Want voor moestuinierders is rabarber ideaal: het is een van de weinig vaste planten in de moestuin. Eenmaal in de tuin heb je er geen omkijken meer naar en je kunt er van blijven plukken, althans tot ongeveer de langste dag. Daarna wordt de hoeveelheid oxaalzuur in de stengels te hoog en moet de plant weer op krachten komen voor het volgend jaar.

Je zou bijna denken dat rabarber fruit is omdat het vooral als zoet gerecht wordt gegeten:

  • heerlijke rabarbermoes maak je door de stelen in stukken van 2 cm te snijden en op te zetten met een beetje water. Als de stukken helemaal uit elkaar zijn gevallen is de moes klaar. Zoeten door je door een beetje suiker toe te voegen, rozijnen of een paar dadels. Lekker met vanillevla of met opgeklopte eiwit / slagroom. Door de eiwit raak je gelijk het stroeve aan je tanden kwijt.
  • Rabarber is een goeie combinatie met aardbeien, bv in jam
  • Rabarbertaart, -crumble of cake zijn ook klassiekers, zie ook deze rabarbercake met balsamico

Zelf ben ik verzot op de hartige recepten met rabarber. De eerste rabarber uit de tuin vieren we met deze goddelijke combinatie met rode biet en een crème van geitenkaas. Zuur, zoet, zout, afgemaakt met een beetje ‘bitter’ van citroenschil en wat kiemen.

Tarte tatin van rabarber met rode biet.
Wat een goddelijke combinatie met een creme van geitenkaas .
Zuur, zoet, zout, afgemaakt met een beetje ‘bitter’ van citroenschil en wat kiemen

Rabarber-biet tarte tatin

Een goddelijke combinatie van rabarber met rode biet en een creme van geitenkaas . Zuur, zoet, zout, afgemaakt met een beetje ‘bitter’ van citroenschil en wat kiemen
Recept afdrukken Pin recept
Gang Bijgerecht
Porties 8

Ingrediënten
  

  • Ingredienten deeg
  • 200 gram bloem
  • 125 gram koude boter in blokjes,
  • 1 groot ei
  • 3 el koud water
  • snuf zout.
  • Ingrediënten vulling:
  • 400 gram rode bieten circa 2 grote bieten,
  • 150 gram rabarber circa 2 stengels,
  • 2 flinke knoflooktenen in de lengte in plakjes,
  • 1 volle eetlepel oerzoet of bruine suiker
  • 2 eetlepels balsamicoazijn
  • 3 eetlepels olijfolie
  • rasp van een halve citroen.
  • Ingrediënten geitenkaas crème:
  • 125 –150 gram zachte geitenkaas
  • 3 eetlepels kwark of crème fraîche
  • alfalfa of andere kiemen,
  • optioneel: citroenrasp en peterselie.

Instructies
 

  • Verwarm oven voor op 200C
  • Begin met de vulling:
  • Neem ong 400 gram (rauwe) bieten, boen ze goed schoon en snij harde kontjes eraf, kleintjes snij je doormidden en grotere bieten in dikke plakken van ong 2 cm. Hussel door de olijfolie en doe in een bakvorm (gebruik een quichevorm) met de bolle kant naarboven. Bak ong 25 min in de oven;
  • Was 2 stengels rabarber (ong. 150 gr) en snijd in stukken van 2 cm; neem 2 grote knoflooktenen en snij deze in de lengte in plakjes. Meng met de geroosterde biet (als deze klaar is) en 2 el balsamicoazijn.
  • Maak het korstdeeg:
  • Meng 200 gr bloem, 125 gr (geraspte) koude boter en een snuf zout met je handen tot het gaat kruimelen. Voeg het grootste deel van een geklutst ei toe en zoveel koud water (2-3 el) totdat je het kunt mengen tot een samenhangend deeg. Maak er een mooie bal van. (zet eventueel nog even in de koelkast als het te plakkerig is geworden.
  • Bestuif je werkblad met bloem en rol het deeg uit tot een lap die net wat groter is dan de vorm.
  • Maak de tarte:
  • Vet de (quiche)vorm goed in en bestrooi met 1 el oerzoet (of bruine suiker). Leg eerst de bieten knus tegen elkaar aan op de bodem en vul op met het rabarber/knoflook mengsel, schep de balsamicoazijn erover en doe er wat geraspte citroen over.
  • Leg de lap deeg over het mengsel en stop de randen goed in (dus in de schaal en niet over de rand). Prik een gat in het midden, zodat de hete lucht eruit kan. Bestrijk het deeg met restant geklutst ei.
  • Zet de tarte tatin in de oven, verlaag de temperatuur naar 180C, en bak in ongeveer 30-35 minuten mooi goudbruin.
  • Haal de tarte tatin uit de oven en laat een paar minuten staan. Leg een bord op de vorm en draai voorzichtig met vorm en al om. Let op: er kan vocht uitkomen. Als er wat stukjes biet of rabarber uitvallen, kun je deze gewoon weer terugleggen.
  • Afmaken
  • Roer ong. 150 gr geitenkaas los met een beetje kwark. – doe dotjes geitenkwark op de (afgekoelde) taart of serveer het er los bij. Garneer de taart met alfalfa of andere kiemen.
Trefwoord biet, korstdeeg, rabarber

Aspergetaart

Twee favoriete voorjaarsgroenten in dit gerecht: asperges en raapstelen. Heb je geen of te weinig raapsteeltjes, gebruik dan gerust spinazie, brandnetel of zevenblad.

aspergetaart met raapsteel

Aspergetaart met raapstelen

Recept afdrukken Pin recept
Porties 4

Ingrediënten
  

  • 5 – 7 plakjes bladerdeeg* ontdooid
  • 1 rode ui in halve ringen
  • 2 teentjes knoflook
  • 1 el havervlokken of paneermeel
  • 1 a 2 bosjes raapsteeltjes
  • 4 – 6 asperges 200 gr, groen en/of wit
  • 3 eieren
  • 1 el olijfolie
  • 150 g geraspte kaas
  • 100 g crème fraîche of yoghurt
  • klein handje verse dragon of 2 tl gedroogd

Instructies
 

  • Verwarm de oven voor op 180 ­°C.
  • Snijd van de asperges het onderste houtige stukje af. Leg de asperges plat neer en schil ze met een dunschiller rondom, (bij de groene hoeft dat niet). Kook de asperges in een paar minuten beetgaar en spoel ze meteen af onder de koude kraan zodat ze niet meer verder garen.
  • Was de raapsteeltjes en hak ze fijn (steeltje kan erbij). Goed uit laten lekken en dan in olijfolie roerbakken totdat ze slinken.
  • Bak in nog een beetje olie of boter de ui en knoflook.
  • Vet een een (quiche)vorm (van zo’n 24 cm) in en bekleed met de plakken bladerdeeg plakjes, zo dat ze goed aansluiten. Strooi wat havervlokken of paneermeel op de bodem.
  • Leg de raapsteeltjes op de bodem, drapeer de asperges daar weer op als een zonnetje. Strooi de ui ringen erover.
  • Klop de eieren los met de crème fraîche/yoghurt, wat zout en peper, dragon en de kaas en schenk over het geheel.
  • Zet de vorm in het midden van de oven en bak in een half uurtje gaar.

Notities

Heb je geen of te weinig raapsteeltjes, gebruik dan gerust spinazie, brandnetel of zevenblad.
De schillen en het kookvocht niet weggooien! Hiervan maak je een heerlijke soep!

Vind je het ook zo irritant als je net een paar plakjes bladerdeeg overhoudt? Maak er soepstengels van! Kwast in met losgeklopt ei, bestrooi met sesamzaad, geef ze een kleine twist en bak dan ong. 10 min goudbruin in de oven. Serveer de aspergetaart met een soepje, sesamstengels en een vrolijke radijsjes salade.

aspergetaart met raapsteel

Brandnetel

Het is groeizaam weer, zou mijn opa zeggen, al is het nog wel koud. Alles knalt in èèn keer de grond uit. In een mum van tijd is mijn achtertuin veranderd in een salade bar: volop paardenbloemen, zevenblad en diverse kruiden zoals daslook en bloedzuring.  Al met al genoeg voor een maaltje uit de tuin. Voor de brandnetel moet ik (gelukkig) iets verder weg. Op een wat achteraf gelegen landweggetje kan ik meer dan genoeg plukken. 

Pak een brandnetelblad stevig vast, maak er een rolletje van en je kunt het zo in je mond stoppen. (bij grote hoeveelheid gebruik je liefst een paar handschoenen). Als je een brandnetelbosje telkens afknipt heb je de hele zomer een voorraad jonge en verse toppen;

Brandnetel zit barstensvol met goede voedingsstoffen. Het een zeer goede plant tegen anemie of bloedarmoede, mineraaltekorten, zwakte, ouderdomszwakte, beenkrampen, voorjaarsmoeheid of na tijdens het herstel van een langdurige ziekte. Uitstekend dus om na de winter je immuun systeem te versterken. Moestuinders weten dit ook heel goed, zij gebruiken brandnetelgier als versterkend middel voor de planten.

versterkend middel

Wat kun je nu doen met deze overvloed, behalve eten als salade? Even stoven in de pand bv met een uitje en flink wat knoflook, wat geklutste eieren erbij met melk of room en je hebt een heerlijke fritata. Of als soep: na het stoven bouillon toevoegen en de staafmixer erdoor. Als groene bladgroenten toevoegen aan je smoothie… Eigenlijk alle gerechten waarin je ook spinazie gebruikt, zoals ook deze.

Gerechten verrijken

Brandnetels zijn ook prima te drogen tussen lagen papier dan heb je er ook later in het jaar plezier van. De gedroogde brandnetels kun je gebruiken als thee (hoef je nooit meer een zakje te kopen) Maar het leukste is om je gerechten te verrijken met (al dan niet gedroogde) brandnetel: toevoegen aan het deeg als je brood bakt, door soepen of sauzen of door (zelfgemaakte) pasta. Wist jij dat het zo makkelijk is om zelf pasta te maken? De brandnetel geeft er een prachtig groene kleur aan.

Wist jij dat het zo makkelijk is om zelf pasta te maken?
De brandnetel geeft er een prachtig groene kleur aan.
recept Brandnetel pasta
  • Neem een flinke hand verse brandnetels en snijd dit in stukken. (Je kunt ook alleen het blad gebruiken). Stoom dit een minuut of 15 op een rekje boven een pan met kokend water en doe het in de blender.
  • Voeg een ei toe per 200-300 gram en maak er een soepele massa van. Voeg zoveel bloem toe dat je een deegje krijgt dat niet meer plakt aan de handen.
  • Laat het deeg onder een vochtige doek 15 minuten rusten en rol het dan uit tot een dunne lap. Snij hiervan smalle stroken. Vier minuten koken in ruim water is genoeg. Serveren met een klontje (lente)boter, pesto of hoe je je pasta normaal graag klaarmaakt.
brandnetel pasta
brandnetel
brandnetel thee

Het recept voor een brandnetel pasta vond ik ooit hier

Workshops bij Derden

De voedselpioniers

De Voedselpioniers is een community-platform dat zich inzet voor een duurzame voedseltransitie: voor een korte(re) voedselketen met aandacht voor biodiversiteit en het actief tegengaan van klimaatverandering. Om de duurzame voedseltransitie in gang te zetten, is het belangrijk om kennis en ervaring te delen.

Ik draag bij aan de community van de Voedselpioniers door het geven van (kook)workshops en het anderszins delen van kennis. Ook als je geen lid bent van de Voedselpioniers kun je deelnemen aan activiteiten.

Agenda Voedselpioniers:

19 april: Duurzaam moestuinieren

14 mei: Dips & Spreads (keetmee)

8 juli: Van grond tot mond (keetmee)

10 augustus: Koken zonder blokjes (keetmee)

Kijk hier voor meer informatie en om je op te geven voor de workshop of als voedselpionier

Bosnodig

Iedereen heeft bosnodig! Een natuurplaats met sociale en educatieve doeleinde.
1 juni workshop fermenteren

Paasspecial

‘Kan dat wel’, vraagt Sander van Tuinderij de Overkant, ‘een paasspecial met groenten? Natuurlijk kan dat. Maar ik snap wat hij bedoelt. Met Pasen zitten we precies in het ‘hongergat’. De wintergroenten, zoals kool, pompoen en biet, beginnen zo langzamerhand op te raken of slecht te worden. De eerste voorjaarsgroenten zijn nog maar beperkt beschikbaar. Tuinders zijn al wel volop aan het zaaien in kassen en tunnels. Gaat het lukken de eerste raapsteel, spinazie of radijs te oogsten voor de Pasen? Als de kassen / tunnels onverwarmd zijn, is dat afhankelijk van de buitentemperatuur wanneer het eerste voorjaarsgroen te oogsten valt. Je zou het niet zeggen als je de overvloed in de winkels bekijkt.

Het kan dus wel, maar hier en daar smokkelen we een beetje met groenten die van elders aangevoerd worden. De paprika bijvoorbeeld, dat is echt een zomer-vruchtgewas maar in de winkel volop te krijgen (uit Spanje of uit de verwarmde kas). Tomaten is ook zoiets, maar daarvoor kunnen we prima blik gebruiken. Verder gebruiken we de laatste bewaargroenten zoals knolselderij, schorseneren, wortel en ui.

Traditioneel eten we vaak met Pasen asperges maar het seizoen is echt nog niet begonnen en zeker met de laatste koude periode vertraagt. Ze zijn er wel maar behoorlijk duur, uit het buitenland of met kunst en vliegmiddelen (lees verwarmde buitenbedden) geteeld. Nog even wachten tot er in mei voldoende aanvoer is. Tot die tijd eten we de laatste schorseneren! – Wil je wel asperges eten, gebruik dan bijvoorbeeld dit heerlijke recept voor aspergetaart van Odin (met raapsteeltjes en eiertapenade).

Voor deze paasspecial heb ik gekozen voor een uitgebreid lunch-menuutje geínspireerd door het Midden-Oosten: Shakshuka, een traditioneel tomatengerecht met eieren. Lekker om te dippen met (zelfgemaakt) plat brood. Serveer er hummus bij, een zelfgemaakte sellerij salade en rösti van schorseren. Als toetje (om bij het Midden-oosten thema te blijven) ‘zoete’ baklava sigaren gemaakt met wortel.

Paas menu 2022

Shakshuka

Schorseneren rösti

Sellerijsalade

Hummus
Pita broodjes of zelfgemaakt platbrood

Zoete wortel sigaren toe

groentekoekje
platbrood
zoete wortel sigaar

Shakshuka

Heb je nog nooit Shakshuka gegeten… ? Nou, daar gaat snel verandering in komen. Als je eenmaal dit gerecht ontdekt hebt, zal het regelmatig op tafel komen. Snel klaar, makkelijk aan te passen aan het jaargetijde en de hoeveelheid eters en verrukkelijk.

Continue reading “Shakshuka” →

(Zoete) sigaren toe

Een sigaartje toe, dat is toch niet meer van deze tijd? Wel als het om deze zoete sigaren gaat: filodeeg gevuld met een heerlijke mix van wortel, dadel, noten(pasta) en geurige specerijen. (Zoete) sigaren met groenten als toetje, het moet niet gekker worden.

Omdat je niet genoeg groenten kunt eten

Ik ben van mezelf meer van de kook dan van de bak en toetjes zijn niet zo ‘mijn’ ding. Maar, toetjes met groenten, daar ben ik dol op! Waarom? Omdat het kan en je niet genoeg groenten kunt eten. En omdat het altijd leuk is om te verklappen dat je groenten hebt verwerkt in een zoet nagerecht. Al eerder maakten we:

panna cotta van knolselderij – citroentaart met bloemkool – pompoencake – rode bietencake

En wie houdt er niet van worteltjes taart ofwel carrot cake? Deze ‘sigaren’ zijn een combi van carrotcake en het mierzoete ‘baklava’ uit het Midden-Oosten. Maarre, zoals bij alle zelfmaak recepten, jij bepaalt hoe zoet deze toet wordt.

Geïnspireerd op een recept uit het kookboek ‘Bakken met groenten‘ van Vegamuze en
gepresenteerd tijdens de Velt keukenpraatjes.

wortel sigaar open

Wortel sigaren

Een origineel toetje met wortel, noten en geurige kruiden: een combi van carrot cake met baklava. Ook voor vegans!
Recept afdrukken Pin recept
Gang Nagerecht

Equipment

  • oven
  • keukenmachine

Ingrediënten
  

  • Ingrediënten voor 8-10 sigaren
  • 200 gr wortel geraspt
  • 8 (medjool) dadels ontpit
  • 80 gr noten/zadenmix
  • 80 gr pistachenoten
  • 1 tl kaneel
  • ¼ tl kardemom gemalen
  • 2 el tahin
  • l  el sinaasappelrasp
  • 8 à 10 vellen filodeeg
  • scheutje olie
  • 2 el (ahorn)stroop of (poeder)suiker

Instructies
 

  • Verwarm de oven voor op 190°C. Bereid een bakplaat voor met bakpapier of bakmat. (oven schaal kan ook)
  • Mix de wortel met de dadels, notenmix, pistache, kaneel, kardemom, sinaasappelrasp en tahin in een keukenmachine tot je een massa hebt die mooi samenkleeft. Voeg indien nodig nog een beetje tahin toe.
  • Rol een vel filodeeg* uit en leg op de onderste helft een rolletje vulling van ongeveer tien cm lang en en cm breed. (flinke eetlepel)
  • Smeer de randen van het deeg in met olie en vouw vervolgens de linker en rechter kant over de vulling en rol de sigaar op van onder naar boven. Druk steeds goed aan.
  • Leg de sigaar met de naad naar onderen op de bakplaat. Herhaal met de rest van de vulling en filodeeg. Strijk nog een laatste keer in met olie.
  • Bak de sigaren twaalf tot twintig minuten in de oven tot ze goudbruin en knapperig zijn. Bestuif met poedersuiker of drizzle met ahornsiroop en serveer meteen met een flinke lepel kokos- of vanilleyoghurt erbij.

Notities

! Gebruik je filodeeg uit de vriezer, laat deze dan rustig ontdooien onder een klamme theedoek om uitdrogen en scheuren te voorkomen. Ik vond mijn filodeeg lap te groot (40×40 cm)  en gebruikte de helft. Dat was meer dan genoeg.
Wil je echt een baklava achtige sigaar dan doordrenk je je rolletje met siroop en besprenkel met pistachenootjes. Mijn proefpanel vond een subtiel laagje poedersuiker voldoende.
wortel sigaar mix
zoete wortel sigaar
zoete wortel sigaar suiker

Zuurkool

Wat in het vat zit, verzuurt niet. Nou ja, wel als het (zuur)kool is natuurlijk. En dat is maar goed ook. Het zuur zorgt ervoor dat ‘ordinaire’ kool niet alleen anders is gaan smaken maar ook beter verteerbaar en vooral langer houdbaar is geworden. Dat komt goed van pas in deze periode waarin de wintergroente zo’n beetje op zijn en de verse voorjaarsgroenten (met uitzondering van raapstelen misschien) nog moeten komen. Wie wat bewaard, heeft wat!

Verse zuurkool ‘uit het vat’ eet je het liefst rauw, zo blijven alle goede vitamines en mineralen behouden. Een klassiek salade recept is met walnoten, rozijnen, wortel en een yoghurt / mosterd dressing. Met een beetje appeldiksap breng je de salade goed op smaak. Ben je niet zo dol op de zure smaak van zuurkool? Stoof de zuurkool dan in een beetje boter gaar en schep het door een (zoete) aardappelpuree. Hou een schepje rauwe zuurkool achter om deze als laatste toe te voegen voor de crunch (en de vitamines). Een heel lekkere combi is langzaam gestoofde zuurkool met prei en ui (met een beetje kerrie) en Dupuis of Beluga linzen.

Een verrassend recept met zuurkool is deze schotel met boekweit. Boekweit is een geinig driekantige korreltje dat je als graan kunt eten. Van oudsher hier bekend maar in de vergetelheid geraakt. Nu wint het weer aan populariteit omdat het van nature glutenvrij is. Van boekweitmeel worden o.a. Russische pannenkoekjes (blini) gemaakt en Japanse soba noedels. In ons land kennen we het ook voor het maken van balkenbrij.

Boekweit is niet alleen erg lekker maar is ook rijk aan vitaminen en mineralen. Door de korrels eerst te roosteren krijg je een spannend, nootachtige aroma. De kooktijd is maar 20 min. Wel moet je uitkijken dat de korrel niet te klef wordt, roer tijdens het koken niet in de pan!

Zuurkoolschotel met boekweit.

zuurkool in de ton

Zuurkoolschotel met boekweit

Een verrassende combi voor als je de zuurkoolstamppot zat bent: luchtig en nootachtig
Recept afdrukken Pin recept
Gang Hoofdgerecht
Porties 4

Equipment

  • 1 oven
  • ovenschaal

Ingrediënten
  

  • 200 gr boekweit
  • 400 ml groentenbouillon
  • scheut olijfolie
  • 1 tl gemalen of gekneusde koriander- mosterdzaad en komijn
  • 1 ui
  • 1 teen knofllok
  • 1 paprika optioneel
  • 400 gr zuurkool
  • 200 gr komijn of fenegriek kaas*
  • room
  • sesamzaadjes

Instructies
 

  • Rooster 200gr boekweit in een koekenpan en kook vervolgens ong. 15 min in de groentenbouillon
  • Verwarm de oven voor op 180 C
  • Bak de kruiden in een koekenpan, fruit vervolgens de ui, knoflook en paprika in (olijf)olie
  • Voeg 400gr grof gesneden zuurkool toe en stoof even mee met een lepel bouillon
  • Meng met de gekookte boekweit en blokjes (komijn of fenegriek) kaas (hou iets van de kaas achter)
  • Doe alles in een ingevette ovenschaal, (giet eventueel nog wat room over de schotel) en besprenkel met geraspte kaas en sesamzaadjes
  • In de oven in 30-45 minuten afbakken
Zuurkool maken op CSA de Oosterwaarde

Recept voor zuurkool: kolen, snijden, in de ton, 2% van het gewicht aan zout toevoegen (+ kruiden: jeneverbessen, peper), stampen tot het vocht eruit komt, goed afsluiten met gewicht, op ‘kamertemperatuur’ minstens 6 weken laten staan, checken, in potjes doen voor de deelnemers. Verse, ongepasteuriseerde zuurkool!

Ode aan de boon

Begin februari is het ‘Wereld peulvruchtendag’. Kennelijk is het nodig om peulvruchten nog eens extra onder de aandacht te brengen. Wat mij betreft kan dat niet vaak genoeg gebeuren want peulvruchten zijn smakelijk, veelzijdig, gezond en je redt er ook nog eens de wereld mee. Tijd dus voor deze ‘ode aan de boon!’

Peulvruchten hebben een imagoprobleem: armeluisvoedsel, veevoer en je gaat er ook nog eens van ruften. Het is vlees noch vis en ook niet echt groenten. Wat is het dan wel? Peulvruchten zijn de rijpe eetbare plantenzaden van de vlinderbloemigen, die tijdens de groei zijn opgeborgen in een peul. De zaden dus en niet de peul zelf, zoals sperciebonen. We hebben het over (droog)bonen, linzen en erwten.

Waarom zou je ze eigenlijk eten?

Peulvruchten zijn voedingskundig gezien  èèn van de beste producten van de natuur: veel vezels, eiwit, vitamines B en ijzer. Peulvruchten bevatten koolhydraten die langzaam in het lichaam beschikbaar komen (lage glycemische index) waardoor de bloedsuikerspiegel stabieler blijft en samen met het eiwit zorgt voor een goede verzadiging. Daarnaast zijn peulvruchten lekker, makkelijk, veelzijdig, (gedroogd) goed te bewaren, puur natuur en niet duur.

Lekker Duurzaam! 1 kilo peulvruchten heeft slechts 400 liter water nodig, 1 kilo vlees heeft 7.382 liter water nodig. In vergelijking met granen hebben peulvruchten minder kunstmest en bestrijdingsmiddelen nodig.

Vlees, groente of aardappelvervanger?

Peulvruchten zijn rijk aan eiwit maar die is niet hetzelfde als vleeseiwit. Peulvruchten missen een essentieel bouwsteen (aminozuur) die wel te vinden is in granen. Een combinatie levert een volwaardige vervanger van vlees op (denk aan bruine bonen met rijst of erwtensoep met roggebrood). Overigens hoeft dit niet in dezelfde maaltijd te zitten, heb je eerder die dag bv. al brood gegeten dan is dat meer dan voldoende. De meeste peulvruchten worden gedroogd gegeten en verliezen daarmee vit. C en zijn daarom geen goede vervanger van groenten. Een combinatie met verse groenten die rijk zijn aan vit. C (bv tomaat) is dus aan te raden, dit bevordert ook de opname van ijzer waar peulvruchten rijk aan zijn. Omdat peulvruchten evenals aardappelen zetmeel (koolhydraten), B-vitamines en mineralen leveren kunnen peulvruchten ook in plaats van aardappelen gegeten worden.

En hoe zit het met die winderigheid? 

De oorzaak van de winderigheid zijn de koolhydraten die wij in onze darmen niet zelf kunnen verteren. De bacteriën in onze dikke darm kunnen dat wel, helaas produceren ze daarbij gas. Niet alle peulvruchten hebben hetzelfde effect; linzen bijvoorbeeld veroorzaken doorgaans minder winderigheid dan bonen. Door de bonen te koken met bonenkruid, kombu (zeewier) of door toevoegingen als kurkuma (koenjit) of gember kan de gasproductie worden beperkt.

Peulvruchten moet je toch lang weken en koken?

Dat ligt eraan. De week- en kooktijd hangt af van het soort en hoe oud ze zijn. Linzen hoeven bijvoorbeeld helemaal niet geweekt te worden en zijn in 15-20 minuten gaar. Ideaal om soep mee te binden of als salade te eten. Bonen of erwten moeten meestal tussen 8-12 uur geweekt worden (nachtje), kooktijd varieert van 40 minuten tot een paar uur. Dat lijkt lang maar valt reuze mee als je de ‘hooikist’methode toepast: ’s nachts laten weken, ’s ochtends even opkoken (10-12 min) en dan lekker ingepakt de hele dag latens staan. Tegen het avondeten heb je een heerlijke pan gare en nog warme bonen.

Je kunt natuurlijk ook potten of blikken kopen, altijd handig om in huis te hebben en qua voedingswaarde maakt het niet uit.

Burgers kleien

‘Ik ga toch zeker geen bonenburgers kleien’, zei iemand onlangs tegen mij. Euh, nee maar waarom zou je? Je kunt toch gewoon een schepje bonen of linzen aan je maaltijd toevoegen? Het hoeft toch niet op vlees te lijken. De boon (of erwt of lins) mag gewoon zichzelf zijn.

beluga linzen

Beluga linzen

Diep zwart, klein en met een verfijnde smaak. Deze 'kaviaar' onder de linzen heeft een korte kooktijd en blijft heel en zwart. Uitstekend geschikt om zo te eten, als salade of als garnering.
Recept afdrukken Pin recept
Gang Bijgerecht, Salade
Porties 4 personen

Ingrediënten
  

  • 75-100 gram Beluga linzen
  • water

Instructies
 

  • Spoel de beluga linzen in koud water.
  • Doe de beluga linzen in een kookpot.
  • Voeg water toe.
  • Zet de kookplaat op de hoogste warmtestand en breng de beluga linzen aan de kook.
  • Zodra het water kookt, zet je het op de laagste stand en laat je de beluga linzen met gesloten deksel ongeveer 25 minuten sudderen.
  • Controleer de consistentie tussendoor.
  • Voeg pas zout toe na het koken.

Notities

Lekker met kappertjes of een eigengemaakt ferment.
In plaats van Beluga kun je ook groene Le Puy of Dupuis linzen gebruiken, deze blijven ook heel.
Rode linzen gebruik je liefst als puree of in de soep omdat ze tot pap koken.
Let op: voeg zout pas na het koken toe
Trefwoord peulvruchten, vleesvervanger
geweekte peulvruchten
linzensoep
bonen doppen
peulvruchten

Gele gierst

Nee hoor, dit is couscous hoorde ik vol overtuiging zeggen, terwijl ik toch zelf de gierst had klaargemaakt. Whatever. Gierst is een glutenvrij graan die komt uit grassen familie (ook wel millet en sorghum) terwijl couscous eerder een soort pasta is. Gierst is een belangrijk voedingsmiddel voor bijna 1/3 deel van de wereldbevolking, met name in landen in Azië en Africa. De enig overeenkomst die het met couscous vertoont is de kleine korrel en het feit dat het allebei snel klaar is. Gierst heeft een bijzondere smaak en is heel voedzaam. Ik vond het in ieder geval een ontdekking. Je moet alleen even weten hoe je het klaar maakt.

Je kunt gierst gebruiken in plaats van rijst of andere granen (of couscous).

Begin allereerst met het kopen van de wat grovere variant. Gierst kookt makkelijk stuk en smaakt dan wat melig. Je kunt de gierst pap gebruiken als een vervanger voor aardappel puree. Wil je een rulle korrel, kook de korrels dan kort (zoals hieronder), giet af en laat ze nawellen. Bedwing jezelf om in de pan te roeren!

Gierst kan na het bereiden wat bitter smaken. DIt komt doordat gierst een hoog gehalte aan onverzadigde vetzuren bevat. bij het pellen van het graan raakt de korrel wel eens beschadigd waardoor het vet vrijkomt, dit veroorzaakt de bittere smaak. Dit kun je voorkomen door de korrels vooraf te spoelen met heet water of in ruim water te koken (waarna je het water weggooid). Roosteren of eesten kan ook

Geel of rood

Dit is de gele variant. Voor de rode gierst (maar gele gierst bekt veel beter) laat je de geelwortel en kokos weg en voeg je rode bieten(sap) toe na het wellen. Een meer aangeklede versie maak je door wat kleingesneden en beetgare groenten aan de gierst toe te voegen.

gierst

Rulle gele gierst

Gierst lijkt qua structuur een beetje op couscous maar is een glutenvrije graansoort. De kleine korrels hebben weinig kooktijd nodig maar hebben de neiging klef te worden. Met dit recept krijg je een mooie droge korrel.
Recept afdrukken Pin recept
Bereidingstijd 8 minuten
30 minuten
Totale tijd 38 minuten
Gang Bijgerecht
Porties 4 personen

Ingrediënten
  

  • 200 gr gierst
  • 1 liter groentebouillon
  • 4 el kokosraps of 1 el santen
  • 3 el olijfolie

Instructies
 

  • Voeg de gierst toe aan een ruime hoeveelheid hete bouillon en laat ong. 8 minuten koken. De korrel moet beetgaar zijn.
  • Giet de gierst af door een zeef (je kunt de bouillon voor wat anders gebruiken) en doe het direct met aanhangend kookvocht terug in de pan
  • Voeg eventueel kruiden toe als kurkuma (geelwortel), gember, piment en knoflook zonder erdoor heen te roeren
  • Sluit de pan af met een deksel en laat op een warme plek (oven, hooikist of ingepakt met een deken) 30 minuten nawellen
  • Schep de kruiden, wat kokosrasp of santen en olijfolie voorzichtige door de gierst. Maak op smaak met diksap en citroensap. Strooi er ten slotte vlak voor het opdienen wat verse groene kruiden over.

Notities

  • eventueel 300 gram beetgare groenten toevoegen
  • een rode rulle gierst krijg je door wat bietensap of geraspte rode biet toe te voegen. Als kruiden en smaakmakers gebruik je bijvoorbeel mierikswortel, gember, dillezaad, citroen of appeldiksap.
bron: Groene Kookacademie
Trefwoord glutenvrij, graan
rijst en gele gierst
gierst
bordje met gele gierst