Wortelsalade met rode ui

Vergis je niet: deze salade lijkt simpel (en dat is ‘ie ook), maar kent wel 3 onderdelen met de nodige wacht- en oventijd: wortels in de oven (20-30 min.); uien marineren (30 min.) en dressing (10 min). Dat kan allemaal tegelijk, dus uitendelijk valt het wel mee. Wel iets om rekening mee te houden. Lekker vantevoren maken dus zodat de smaken onderling kunnen ‘bonden’.

wortel salade kerst

Wortelsalade met rode ui

Stevige smaakmakers brengen de gewone winterwortel tot ongekende hoogte. En met de rode en groene kleuren past het helemaal op de kersttafel.
Gang Bijgerecht, Salade

Equipment

  • Oven: 200 °C

Ingrediënten
  

  • 800 g winterpeen
  • 1 volle eetl witte shiromiso
  • 2 eetl olijfolie
  • 1 eetl ahornsiroop of honing
  • 1 knoflookteen
  • 2 eetl sesamzaadjes
  • snuf chilivlokken uit zo’n molentje
  • 1 bakje tuinkers
  • Ingemaakte ui:
  • 1 rode ui
  • 3 eetl rodewijnazijn
  • snuf zout
  • Rozijndressing:
  • 50 g gele rozijnen
  • 100 ml 1 glaasje witte wijn
  • 1 eetl rodewijnazijn
  • 4 eetl olijfolie
  • zout & peper uit de molen

Instructies
 

  • Ingemaakte ui:
  • Snij de rode ui in flinterdunne halve ringen. Hussel in een schaal door de azijn met een ­ferme snuf zout, laat minstens een half uur (of langer) staan.
  • Wortelen:
  • Roer in een grote kom de miso glad met olijfolie, ahorn siroopp, uitgeperste knoflookteen, ­sesamzaadjes en een ferme snuf chilvlokken. Geen zout, want de miso is al zout. Was de wortelen grondig, schillen hoeft niet. Snij in plakken van ½ cm. Hussel goed door de kom. Verdeel over een met bakpapier beklede bakplaat. Schuif in de oven en rooster ± 20 minuten tot gaar met hier en daar een geblakerd randje. Schep halverwege om.
  • Dressing:
  • Doe de rozijnen en wijn in een steelpan, breng aan de kook en laat op laag vuur 10 minuten sudderen tot de rozijnen zich volgezogen hebben. Zeef. Klop de azijn en olijfolie met wat zout en peper door elkaar tot een dressing. Schep de rozijnen ­erdoor. Hussel dit door de ­wortelen. Proef op zout en ­peper. Laat gerust een tijdje ­intrekken.
  • Serveren:
  • Doe de wortels in een mooie schaal. Garneer met rode ui en op het allerlaatste moment met tuinkers.

Notities

Vervang miso door een halve eetlepel (gerookt) paprikapoeder en/of komijn en een flinke snuf zout.
Tuinkers kun je ook door iets ander groens vervangen.
Vergis je niet: deze salade lijkt simpel (en dat is ‘ie ook), maar kent wel 3 onderdelen met de nodige wacht- en oventijd: wortels in de oven (20-30 min.); uien marineren (30 min.) en dressing (10 min). Dat kan allemaal tegelijk, dus uiendelijk valt het wel mee. Wel iets om rekening mee te houden
Trefwoord rode ui, winterpeen, wortel

Feest couscous

couscous

Feestcouscous

Als dat niet feestelijk is: een enorme berg couscous met kleurige en geurige groenten en kruiden.
Gang Bijgerecht, Salade

Ingrediënten
  

  • 250 g couscous
  • 400 ml kokend water
  • 1 rode paprika
  • 1 granaatappel
  • 150 g diepvriesdoperwten
  • 150 g gedroogde abrikozen
  • 75 g pistachenootjes gepeld, ongezouten
  • handje verse koriander
  • handje verse munt
  • handje verse peterselie
  • 1 citroen
  • 2 theel komijnpoeder
  • 2 theel gerookt paprikapoeder
  • 1 theel kurkuma
  • snuf chilivlokken uit zo’n molentje
  • olijfolie extra vergine
  • zout & peper uit de molen

Instructies
 

  • Snij de paprika in dunne reepjes, dan in blokjes. Idem dito met ­de gedroogde abrikozen.
  • Meng met de couscous, diepvriesdop­erwten, komijnpoeder, paprikapoeder en kurkuma in een grote kom.
  • Giet het kokende water erop, dek af en laat een kwartiertje staan tot al het water is opgenomen.
  • Hak intussen de pistachenootjes en de verse kruiden.
  • Verwijder de pitjes uit de granaatappel.
  • Schep de couscous met een vork luchtig door elkaar.
  • Rasp de schil van de citroen boven de kom fijn en pers hem uit. Doe ook het sap erbij, plus een flinke plens goede olijfolie. Voeg de pistache, kruiden en granaatappelpitjes toe (bewaar wat voor de garnering). Meng alles goed door elkaar en breng op smaak met zout, peper en chilivlokken. Laat minstens een uurtje staan.
  • Serveren:
  • Stort de couscous als een grote berg op een mooie schaal. ­Bestrooi met de achtergehouden garnering.

Notities

Paprika is natuurlijk helemaal niet van het seizoen maar voor deze keer mag het. Gebruik anders reepjes paprika uit een pot.
Voor de verse kruiden en granaatappel loont het de moeite naar de Turkse winkel te gaan. Kun je geen granaatappel bemachtigen, gebruik dan (gedroogde) cranberries.
Heb je gasten die geen gluten eten? Vervang de couscous dan door gierst of quinoa.
Trefwoord graan

Linzen-pie met zoete aardappel

Een pie (spreek uit paai) is een typisch Engels gerecht bestaande uit een of ander hartig (of zoet) mengsel afgedekt met een laagje deeg.

In dit geval gebruiken we rode linzen en zoete aardappel die gekookt helemaal uit elkaar vallen en een smeuïge substantie vormen. Die pruimen geven een zoete ‘bite’ met specerijen als kruidige tegenhanger. De linzen vormen het ‘eiwitcomponen’ in het (kerst)menu, maar deze pie is op een andere dag ook prima op zichzelf als maaltijd te gebruiken.

Je kunt natuurlijk bladerdeeg gebruiken als dakje, maar probeer eens dit deegje zelf te maken. Oh, zoveel lekkerder en echt niet zo moeilijk. Hou er rekening mee dat de vulling afgekoeld moet zijn voor je het deegje erover doet en gaat bakken. Vulling, deeg en ook de gehele pie zijn prima vantevoren te maken. Serveren ‘m wel warm met een mes erbij, om puntjes uit de schaal te snijden.

linzen pie

Linzen pie met zoete aardappel

Onder het knapperige afdekje gaat een heerlijke, smeuïge zoet / pittige substantie schuil.
Gang Hoofdgerecht

Equipment

  • Oven: 200 °C

Ingrediënten
  

  • 250 g gedroogde rode linzen
  • 250 g zoete aardappel geschild gewicht
  • 100 g gedroogde pruimen gewicht zonder pit
  • 750 ml hete groentebouillon
  • 1 grote ui
  • 3 knoflooktenen
  • 3 cm gemberwortel
  • handje verse koriander
  • handje verse peterselie
  • 1 theel komijnpoeder of zaadjes
  • 1 theel korianderpoeder
  • 1 limoen
  • scheutje olijfolie
  • zout & peper uit de molen

Deeg:

  • 125 g koude boter
  • 200 g bloem
  • 1-2 eetl ijskoud water
  • snuf zout
  • 1 ei losgeklopt
  • 1 eetl komijnzaadjes of sesamzaadjes

Instructies
 

  • Snipper de ui en knoflook. Fruit zachtjes in wat olie in een hapjespan.
  • Rasp de gember erboven en fruit rustig mee.
  • Schil intussen de zoete aardappel, snij in kleine blokjes. Snij de pruimen in stukjes.
  • Schep komijn en ­korianderpoeder door de ui en bak 1 minuut mee.
  • Voeg zoete aardappel, pruimen, linzen en de kokendhete groentebouillon toe, plus zout en peper.
  • Laat onder een deksel zachtjes 20 minuten sudderen tot de zoete aardappel zacht is en de linzen uit elkaar beginnen te vallen.
  • Hak de verse peterselie en ­koriander fijn, voeg deze toe aan de pan (als deze van het vuur af is).
  • Rasp de schil van de limoen fijn boven de pan, voeg ook het sap van een halve limoen toe (de andere helft wordt niet gebruikt).
  • Schep het mengsel over in een grote lage ronde taartvorm of ovenschaal (Ø 26 cm) waarbij de vulling nèt tot de rand komt. Laat helemaal afkoelen.

Deeg:

  • Snij terwijl de linzen sudderen de koude boter in kleine blokjes, doe in een kom met de bloem en wat zout en wrijf met uw vingers net zo lang tot het grof zand is.
  • Doe er 1 à 2 eetlepels ijskoud water bij en kneed snel tot een soepele deegbal.
  • Laat in folie 30 minuten rusten in de koelkast.

Vullen:

  • Rol het deeg tussen twee vellen bakpapier (anti-plak!) uit tot een grote lap, leg op de vulling, snij bij en duw de randen vast aan de schaal.
  • Prik met de achterkant van een pollepel een stoomgaatje in het midden.
  • Kwast het deeg in met losgeklopt ei.
  • Steek van de restjes deeg sterretjes en balletjes uit en plak vast als versiering. Kwast ook in met ei. Bestrooi met komijnzaadjes.

Bakken:

  • Bak 30 minuten iets onder het midden van de oven. Serveer warm met een mes erbij, om puntjes uit de schaal te snijden.

Notities

Het deeg is echt het allerlekkerst met goede roomboter. Vegans kunnen margarine gebruiken en amandelmalk om het deeg mee te bestrijken. 
Rol het deeg zo dun mogelijk uit > waarschijnlijk hou je behoorlijk wat over (ik gebruikte de helft van het recept maar ha dniet genoeg voor versiering). Je kunt het restant prima invriezen.

In dit gerecht spelen zoete aardappels de hoofdrol. Ze worden in ons land steeds vaker geteeld. Zoete aardappels komen ook voor onder de naam bataat of yam. Alhoewel de naam anders doet vermoeden, is deze groente niet hetzelfde als de gewone aardappel maar je kunt ‘m wel op dezelfde manier bereiden. Zo kun je de zoete aardappel koken, poffen, gratineren, roosteren, vullen, pureren en er chips van maken.

Prei met sinaasappelsaus

prei met sinaasappelsaus

Prei met sinaasappelsaus

Wat een mooi elegant bijgerechtje. Simpele prei wordt heel bijzonders met deze saus -eigenlijk een dunne mayonaise- met sinaasappel.
Gang Bijgerecht

Ingrediënten
  

  • 6 dunne preien
  • 2 eetl boekweit

Voor de saus:

  • 1 perssinaasappel
  • 150 ml plantaardige olie geen olijfolie
  • 1 eidooier
  • 1 theel dijonmosterd
  • 2 eetl rodewijnazijn
  • 1 eetl ahornsiroop of andere zoetstof
  • snuf zout & peper

Instructies
 

Sinaasappelsaus:

  • Rasp de schil van de sinaasappel. Pers hem uit en meet 25 ml sap af. Doe sap en rasp in de hoge kom die bij de staafmixer hoort. Voeg de eidooier toe (eiwit wordt niet gebruikt), plus mosterd, azijn, maple syrup, zout en peper. Mix. Giet nu alle olie erbij. Plaats de staafmixer op de bodem van de kom, zet hem aan en trek naar boven. Voilà: mooie lobbige saus. Bewaar in de koelkast, maar serveer op kamertemperatuur.

Garnering:

  • Rooster de boekweit al omscheppend in 4-5 minuten geurig en knapperig in een droge koekenpan. Bewaar in een kommetje.

Prei:

  • Verwijder de kontjes en het allerdonkerste groen van de prei (dat mag in de bouillon). Snij elke prei in 2 gelijke stukken en was grondig. Breng een grote, wijde pan water met wat zout aan de kook (of neem het hete kookwater van het bloemkool­recept op de volgende pagina, als u toch bezig bent). Kook de preien in ± 10 minuten gaar, maar niet tot snot. Check door erin te prikken. Laat goed uitlekken. Snij eventueel in de lengte doormidden als het dikke preien zijn.

Serveren:

  • Verdeel de saus over een grote schaal. Leg de prei er zo elegant mogelijk in. Garneer eventueel met nog wat sliertjes sinaas­appelschil. Bestrooi op het laatste moment met de knapperige boekweit.

Notities

Heb je geen boekweit? Gebruik dan een strooisel gehakte hazelnoten oid

Knolselderij soep

Wie had gedacht dat deze oerdegelijke Hollandse knol zo’n verfijnd gerecht kan opleveren? Verleden jaar gebruikten we de knolselderij als toetje, dit jaar beginnen we ermee. Knolselderij kennen we als ingredient in de snert, maar vormt op zichzelf deze heerlijke subtiele soep. Maak m af met wat fijne gebakken blokjes selderij, amandel en een mooie olie.

yoghurtsoep

Knolselderijsoep met amandel

Een lekkere romige soep met amandelmelk en garnering
Gang Soep

Ingrediënten
  

  • 1 knolselderij ± 700 g
  • 1 literpak amandeldrink ongezoet!
  • 1 grote ui
  • 4 takjes verse tijm
  • 2 groentebouillonblokjes
  • zout & peper uit de molen
  • olijfolie of andere plantaardige olie

Garnering:

  • 2 eetl amandelschaafsel
  • ½ citroen alleen rasp
  • walnoten olie

Instructies
 

Soep

  • Snipper de ui en fruit deze zachtjes met wat olie in een soeppan.
  • Schil intussen de knolselderij. Hou een stukje apart voor de garnering, snij de rest in dobbelstenen. Doe bij de ui, samen met de hele takjes tijm.
  • Giet het hele pak amandeldrink erbij, plus de bouillonblokjes en wat zout en peper. Breng aan de kook en laat onder een deksel 15-20 minuten sudderen tot de knolselderij helemaal zacht is.
  • Vis de (nu kale) takjes tijm eruit. Pureer de soep glad in de blender of met de staafmixer. Proef op zout en peper.

Garnering

  • Snij de achtergehouden knolselderij in hele kleine blokjes en bak dan in de koekepan. Schep dan het amandelschaafsel erdoor en bak al omscheppend tot het goudbruin is. Rasp de schil van de halve ­citroen erboven fijn. Voeg wat zout en peper toe en schep door elkaar.
  • Sprenkel over de soep of serveer ernaast in een schaaltje
Trefwoord knolselderij

Kerstmenu 2022

Een feestelijk en verrassend kerstmenu van ‘koken-zonder-pakjes-en-zakjes en new-born veggie Karin Luijten. Het menu is niet alleen helemaal vegetarisch is maar ook nog gemaakt met oerdegelijke wintergroenten in de hoofdrol. Lekker betaalbaar dus! Het geheim zit ‘m in de lekkere smaakmakers: veel citrus- en zuidvruchten, verse kruiden en specerijen uit de oosterse keuken. Dus, haal je groenten bij je lokale bio-boer maar breng vooral ook een bezoekje aan de Turkse winkel. Enne, alles is makkelijk voor te bereiden en zo nodig te vervoeren. Wat mij betreft een topper!

Menu (voor 6 personen)

1
yoghurtsoep
Knolselderijsoep met amandel
Een lekkere romige soep met amandelmelk en garnering
naar het recept
2
couscous
Feestcouscous
Als dat niet feestelijk is: een enorme berg couscous met kleurige en geurige groenten en kruiden.
Check out this recipe
3
prei met sinaasappelsaus
Prei met sinaasappelsaus
Wat een mooi elegant bijgerechtje. Simpele prei wordt heel bijzonders met deze saus -eigenlijk een dunne mayonaise- met sinaasappel.
naar het recept
Hele bloemkool uit de oven
De showstopper van de kersttafel: een hele bloemkool op een groene saus. Door de bloemkool eerst te koken, hoeft ie niet zo lang meer in de oven.
naar het recept
4
linzen pie
Linzen pie met zoete aardappel
Onder het knapperige afdekje gaat een heerlijke, smeuïge zoet / pittige substantie schuil.
naar het recept
5
wortel salade kerst
Wortelsalade met rode ui
Stevige smaakmakers brengen de gewone winterwortel tot ongekende hoogte. En met de rode en groene kleuren past het helemaal op de kersttafel.
Check out this recipe
6
Stoofpeertjes wit
Kruidige stoofpeertjes
Traditioneel en extra feestelijk voor bij de kerstmaaltijd.
naar het recept

Tips van Keet en Karin:

  • Gebruik zoveel mogelijk verse kruiden en citrusvruchten. Peterselie, koriander en munt haal ik het liefst bij de Turkse winkel. Was de kruiden bij thuiskomst en zet ze in een vaasje om ze vers te houden (of rol ze in een theedoek en bewaar in de koelkast)
  • Het menu is voor 6 personen. Ben je met minder of wil je niet alle gerechtjes maken: laat er dan gerust een of twee weg en speel wat met de hoeveelheden. Alle gerechten zijn goed vooruit te maken (en eventueel uit te besteden) en ook goed te bewaren.
  • Bewaar de schillen en afsnijdsel van de groenten en maak er een groentebouillon van. Deze kun je bijvoorbeeld gebruiken voor de linzen pie. De schillen kun je ook goed invriezen voor na de kerst.

Hele groene feestdagen (met hapjes enzo!)

Boerenkool blitz

‘Deze week boerenkool in het pakket (yikes!)’, schreef ik als beginnend groentenontdekker zo’n 10 jaar geleden. ‘Dit is voor mij geen grote favoriet maar ik kan moeilijk mijn halve groentepakket weggooien’. Tja, zo gaat dat. Dan moet je wel iets verzinnen. Mijn eerste recept was een boerenkool smoothie met peer: ‘De peren overheersen de boerenkool volkomen en de munt maakt het lekker fris. Erg lekker als lunch of zelfs ontbijt.’ Wie had dat gedacht, boerenkool als ontbijt. En na twee jaar schreef ik: heerlijk er is weer boerenkool!

Behalve als smoothie verdween de boerenkool in de alternatieve stamppot, met bijvoorbeeld pompoen of zoete aardappel. In de boerenstoof met pastinaak. Als chips uit de oven. Of in de soep, zoals deze Senegalese Pindasoep.

Wat ik zelf een leuke toepassing vind, is om de bevroren boerenkool te verkruimelen en als smaak- en vitamine’bommetje’ toe te voegen aan zelfgemaakte brood, pasta of omelette zoals in onderstaand recept.
NB je kunt hiervoor ook gewoon verse boerenkool gebruiken en het restant invriezen of drogen voor de volgende keer.

Waar je boerenkool leest, kun je ook heel goed palmkool gebruiken.

palmkool boerenkool

Boerenkool omelette

Boerenkool als ontbijt, lunch of snack in deze heerlijke hartige omelette met pompoen en ricotta
Gang Bijgerecht, Ontbijt, Tussendoortje

Ingrediënten
  

  • 2 eieren (groot)
  • 1 hand boerenkool vers of bevroren
  • 2 eetlepels ricotta
  • 150 gram butternut pompoen (gekookt)
  • olijfolie
  • parmezaanse kaas optioneel

Instructies
 

  • Klop de eieren in een kom los met een garde
  • Scheur verse boerenkool in kleine stukjes (of verkruimel de bevroren kool)
  • Prak de gare pompoen fijn (verwijder eventueel eerst de schil)
  • Meng ei, boerenkool, ricotta goed door elkaar
  • Verhit de olie in de pan en giet het mengsel erin. Laat 1 – 2 minuten stollen in de pan (of totdat de randjes bruin zijn)
  • Maak eventueel af met geraspte parmezaanse kaas.

Notities

In plaats van ricotta kun je ook zelfgemaakte, verse kaas gebruiken.
Trefwoord boerenkool, pompoen, verse kaas

Boerenkool pilav

Pilav is een graangerecht uit het (Midden)-Oosten, meestal met rijst. Ik ken het nog wel uit mijn studenten tijd: kip pilav met perziken! Het gerecht werd echter klaargemaakt als een soort saus voor over de rijst, maar dat is niet helemaal juist. Bij pilav wordt het graan eerst gefruit in olie en vervolgens gaar gemaakt met bouillon. Daarna wordengroenten, peulvruchten en vlees toegevoegd. Pilav kent verwantschap met risotto dat op dezelfde manier wordt bereid. Het woord pilav is waarschijnlijk afkomstig van het Oud-Perzische woord pilau, wat ‘rijst’ betekent. Voor pilav gebruik je echter langkorrelige rijst of een ander graan zoals bulghur.

Een heerlijk Indiaas bijgerecht met Hollandse wintergroente

Onderstaand recept komt uit de Indiase keuken en is een lekker wintergerecht met boerenkool en pompoen. Huh, sinds wanneer eten ze boerenkool in India? Whatever, het gerecht smaakt verrukkelijk! De pilav is behoorlijk pittig maar dat wordt goed uitgebalanceerd door de pompoen. Let op: het recept is een bijgerecht. In de Indiase keuken gebruik je meerdere gerechtjes om tot een volledige maaltijd te komen. Vul bijvoorbeeld aan met panir of kikkererwten, naanbrood en/of raïta of chutney. Voor een hoofdgerecht voor 2 personen kun je ook de hoeveelheid rijst verdubbelen, hoeveelheid pompoen halveren en een eiwit toevoegen.

Sinds wanneer eten ze boerenkool in India? Is dat net zoiets als de Senegalese pindasoep?-
boerenkool pilav

Boerenkool pilav met pompoen.

Een heerlijk Indiaas bijgerecht met Hollandse wintergroente: boeren- of palmkool en pompoen.
Gang Bijgerecht
Keuken Fushion, Indiaas
Porties 4

Ingrediënten
  

  • 1 kleine pompoen
  • 3 ui
  • 4 tenen knoflook
  • 100 gr (volkoren) basmatirijst
  • theel komijnpoeder
  • theel garam masala
  • theel kurkuma
  • 2 groene of rode pepers
  • 600 ml water heet
  • 200 gr boeren- of palmkool van de nerf getrokken
  • 1 citroen in parten optioneel
  • peper en zout
  • olie of kokosvet
  • gembersiroop

Instructies
 

  • Week de rijst tenminste 1 uur (of langer bij volkoren rijst), giet de rijst af (bewaar weekwater) en laat uitlekken
  • Verwarm de oven voor op 200° C
  • Snij de pompoen in parten (verwijder de pitten) en leg op een bakplaat (evt bakpapier eronder). Besprenkel met olie, peper/zout en een scheut gembersiroop. bak totdat de randjes licht beginnen te kleuren. (afhankelijk van de dikte en grootte ong 15 min.). Doe de oven uit en hou de parten warm in de oven.
  • Verhit 1 eetelepel kokosvet of een flinke scheut olie in een pan met dikke bodem
  • Snij de uien in halve (dunne) ringen. Doe de uien in de pan, bak ze langzaam tot glazig. Snij ondertussen de knoflook in plakjes en voeg toe. Smoor (met deksel op de pan) een goede vijf minuten. Hak de pepertjes fijn, voeg de rest van de kruiden toe en schep goed om. Voeg de rijst toe en bak mee (zorg dat de rijst rondom met vet bedekt is).
  • Ris de boeren- of palmkool van de nerf en was goed, laat uitlekken. Als het ui mengsel echt begint te bruinen doe je de kool erbij. Omscheppen. Giet er 600 ml heet water bij. (gebruik het weekwater van de rijst)
  • Breng aan de kook, doe het deksel erop en draai het vuur laag.* Laat zo een minuut of twintig garen. Daarna het vuur uit en even laten staan.
  • Snij een deel van de pompoen in blokjes en meng door de pilav. Doe de pilav in een schaal en 'drapeer' de rest van de pompoen erover.
  • Serveer met een partje citroen.

Notities

Geef de uien de kans om langzaam te garen, dan worden ze lekker zoet. Anders is het recept ‘best pittig’. (check vantevoren hoe heet de pepers zijn) De pompoen vlakt de smaak iets af. Vind je het nog te heet, gebruik dan wat gembersiroop of zoetstof om te blussen.
Een raïta, peulvruchten en naan of ander platbrood maken het gerecht compleet.
* dit is het moment om je pan in een ‘hooikist’, ecostoof of hooimadam te doen
Trefwoord boerenkool, graan, palmkool, pompoen, rijst

Voor een bijeenkomst van het klimaatforum maakte ik boerenkool pilav met parten pompoen (sweet dumpling), seitanflapjes, tomatenchutney, raïta en rodekoolsalade met sinaasappel en linzen.

Blij

Het klinkt misschien gek, maar toen ik vanmorgen wakker werd, voelde ik me blij. ‘Wat een leuke dingen maak ik toch mee de laatste tijd: ik kom op bijzondere plekken en ontmoet zoveel leuke, bevlogen mensen.’ En dat terwijl het nieuws bol staat met berichten van onheil en crises (meervoud). Begrijp me niet verkeerd: ook ik maak me druk over klimaat, oorlog, hoge prijzen en nare mensen. Maar vandaag niet, vandaag ben ik BLIJ.

Het kwam misschien door het bericht op de radio vanochtend over de Floriade: na maanden berichten over ‘financieel fiasco’ en tegenvallende bezoekers en aanbod, constateerde de verslaggever (op de laatste zondag!) dat het gezellig druk was en veel leuker dan je zou verwachten. Ik was gisteren op de Floriade om workshops te geven over fermenteren en vond het geweldig! Nu stond ik natuurlijk op het mooiste plekje van de Floriade: de tuin van de Wilde Weelde en dit bleek een gouden match met Velt, waarvoor ik de workshop gaf. Allemaal enthousiaste eco-warriors op een fijn plek, wat wil je nog meer. Publiek natuurlijk en die was er gelukkig (ondanks alle negatieve berichtgeving) en liet zich graag inspireren. Om toch ook maar eens zo’n raar gefermenteerd drankje te proberen, zich aan te sluiten bij een lokale afdeling en andere gelijkgelijkstemde te ontmoeten of om letterlijk een tegel te lichten in eigen tuin. ‘Kijk Jan, zie je dat ze die grindtegels gewoon op hun zijkant hebben neergelegd.’ Want ja, alle materialen worden uiteraard hergebruikt door de creatieve mensen van Wilde Weelde.

Licht een tegel op, plant iets en kijk wat er gebeurt, daar word jij, maar ook de natuur blij van. -wilde weelde-

Ja, kunst, mooie plek, lekker weer, mensen die een dagje uit zijn. Geen wonder dat je daar blij van wordt. Maar met evenveel genoegen stond ik een week eerder – in de (broodnodige) zeikregen! – op een open veld bij Bosnodig in Voorst. Geen mega event zoals de Floriade maar wel vier hectare grasland die gestaag in een duurzaam en rijk gevarieerd natuurgebied wordt omgetoverd. En een behoorlijke opkomst van mensen die ondanks de regen de moeite namen te komen kijken en hun steentje bijdragen. ‘We willen elke boom die hier geplant wordt veilig stellen voor de komende 400 jaar’, aldus intiatiefnemer Heleen. Dit soort initiatieven poppen op in alle hoeken van het land en verdienen alle steun. Dus, kijk hoe jij kunt bijdragen, word vriend of donateur of help een handje mee.

‘We willen elke boom die hier geplant wordt veilig stellen voor de komende 400 jaar’,
aldus intiatiefnemer Heleen van Bosnodig.

Heel blij werd ik van mijn eerste lesdag als docent bij de Groene Kookacademie (en de 24 stuiterende studenten die niet konden wachten met de opleiding te beginnen) . Hier komt alles samen: mijn liefde voor natuurvoeding; koken; lesgeven en werken met twee bevlogen collega’s van wie ik het vak heb geleerd: Marion Pluimes en Peter van Berckel. Ruim 11 jaar geleden gooide ik het roer om en begon ik met de opleiding Natuurvoeding. Via een kookstage kwam ik in aanraking met de net opgerichtte Kookacademie en een hele nieuwe wereld van Biologisch (dynamische) landbouw, vitale voeding en lokale bioboeren. Een jaar later ging ik ook deze opleiding volgen en zegde niet lang daarna mijn baan op. En dan nu terug in dezelfde kookstudio als docent en zo benieuwd waar die studenten straks terecht gaan komen.

Bij mij in de keuken is het altijd een feestje. Ik vind educatie belangrijk maar vooral moet het gezond, lekker en leuk zijn.‘ – Marion

Met Pip van Groene Takken, waar ik sinds de corona tijd bij en mee werk, kom ik ook regelmatig op de meest interessante plekken. Zo maakte ik onlangs kennis met de Eetbaar Hout Kwekerij in Nunspeet, gelegen op het terrein van de Smallenkamp, een kwekerij van bijzondere vruchtgewassen. Wat een idyllische plek en boordevol leven met allerlei dieren! Hou ze in de gaten want je kunt er ook walnoten gaan rapen. Verleden maand waren we ook nog op een fraaie tuinevenement van landgoed Hex in Belgie. Norbert van MergenMertz was er ook en schreef er al meerdere keren over:

In de bijzondere omgeving van het fraaie kasteel en landgoed (met misschien wel de mooiste moestuin van de Lage landen) is er een ingetogen, vriendelijke markt met kwalitatief hoogwaardig aanbod.

Maar je hoeft niet naar een landgoed of ver weg om bijzondere plekken te vinden. Mijn zelfoogsttuin is elke week een bron van vreugde. Verleden week vierden we de pompoenoogst met een gezamenlijke maaltijd. Corne maakt de soep, Laurens bakt het brood en ik rooster de laatste paprikas in de leemoven. Samen pellen we de walnoten van verleden jaar en maken muhammara.

Samen oogsten, koken en eten, veel blijer kun je mij niet maken.

Maar vandaag ben ik ook blij met mijn lief. Omdat we al 14 jaar samen zijn (en we dat allebei zo ongelofelijk vinden dat we dat elke maand nog vieren!) en ik trots ben dat hij, na 16 jaar, zijn baan op heeft gezegd omdat hij er niet meer blij van werd. Zodat we nu op een doodgewone maandag allebei vrij zijn om taartjes te eten en het te vieren.

Heb een mooie dag.

Eten moet je toch

‘Eten moet je toch’, placht mijn eerste baas te zeggen. Om vervolgens elk werkoverleg in een restaurant af te spreken en de rekening te declareren. –Hij was even vergeten dat hij niet meer bij een duur organisatie-advies bureau werkte, maar bij een overheidsorgaan zodat het declaratie plafond al snel in zicht zou komen- ‘Zolang ik het niet weet, hoef ik me er niet aan te houden’, was het antwoord als medewerkers hem er voorzichtig op attent maakten.

Schaamteloos of sukkel

Het waren de ‘gelukkige jaren negentig’ toen na een ernstige economische crisis de internetbubbel begon te groeien en de inkomens tot ongekende hoogte rijkten. Nou ja, voor sommigen dan. Stiekem had ik wel enige bewondering voor de schaamteloosheid van mijn ‘baas’. Nee, dan mijn collega waarmee ik de kamer deelde: jong gezinnetje, weinig geld en elke dag op de fiets naar het werk met een broodtrommeltje onder de snelbinder. Enigszins paniekerig vroeg hij zich af hoe dat nu moest toen hij was uitgenodigd voor zo’n werkoverleg in een restaurant. Hij kon dat toch helemaal niet betalen. Bovendien was het natuurlijk niet nodig want hij had gewoon brood bij zich. Hij loste het op door vooraf zijn boterhammen te eten en de lunch op een glaasje water uit te zitten. Wat een sukkel!

Die baas heeft het natuurlijk niet lang uitgehouden (ik ook niet) en vertrok binnen een jaar weer naar het bedrijfsleven. Je mag hopen – nou ja, niet echt maar toch wel een beetje – dat ‘ie ergens een lichte leververvetting of hartaanval heeft gekregen. Want echt gezond is dat eten en snelle leven niet echt. En bovendien was het natuurlijk gewoon een egocentrische asshole. Nee, dan had die collega met zijn boterhammen met pindakaas het eigenlijk beter voor elkaar.

Goed gevoed

Het is een rare paradox: als je kunt eten wat je wilt, is dat niet persé het beste. En andersom: schaarste en soberheid kunnen juist goed uitpakken. Zo is een bekend gegeven dat mensen in de beginjaren van de Tweede Wereldoorlog nog nooit zo goed zijn gevoed. In haar boek ‘Koken in Oorlogstijd’ zegt culinair historicus Manon Henzen:

“Er werd weinig vlees, suiker en vet gegeten. In plaats daarvan kwam een voornamelijk plantaardig dieet van aardappelen, granen, peulvruchten, groenten en fruit, aangevuld met een beperkt aantal vetten. Hier doet het menselijk lichaam het goed op.”

Eten moet je toch, daar had die baas dan weer wel gelijk in. Dus, als je dan toch je boodschappen aan het doen bent, kies dan voor vol(w)aardig: volkoren granen, verse (liefst biologische) groenten en peulvruchten in plaats van vlees(vervanger). Dat vult en voedt gewoon beter en dan zorg je wel echt goed voor jezelf. Dan maar een sukkel.